Çocuk kitapları linç kurbanı

AKP’nin ilk seçim sonuçlarını iktidar gücünü kullanarak iptal ettirdiği İstanbul Büyükşehir Belediyesini ikinci kez, bu sefer açık ara ile kaybetmesinin ardından bir dizi önemli gerçek açığa çıkmıştı. İktidar basını, AKP yönetiminde olduğu dönem boyunca İBB tarafından devasa boyutlarda desteklenmişti. Son yerel seçimlerde İstanbul’u iktidarın kaybetmesi sonrası iktidar basınının manşetlerle gösterdiği direnişin arkasında hem siyasal hem de ranta dayalı gerekçeler vardı yani. Ballı kapı bir anda kapanmış, hortum kesilmişti.

O günden itibaren iktidar gazeteleri İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nu yıpratmayı esas alan bir yayıncılığı aralıksız sürdürdüler. Kutuplaşmanın ve rant kavgasının şehvetiyle sürdürülen bu savaşın kurbanları arasına son olarak çocuk yayıncılığı ve bu yayıncılığı yıllardır büyük emekle sürdüren bir yayınevi de girdi.

Hedef gösterici manşet ve haberleri AKP döneminde hızla karşılık bulan Yeni Akit, 20 Haziran 2022 günü, “Bu kitabı İBB’nin çocuk raflarına nasıl koydunuz? Gözler rezil ifadeleri çeviren Müren Beykan’da!” başlığıyla bir haber yayımladı. Haberin spotu şöyleydi: “İstanbul Büyükşehir Belediyesinin kitap raflarında yer alan ‘Çıtır Çıtır Felsefe’ adlı çocuk dizisindeki rezil ifadelerin ortaya çıkmasından sonra, kitabı Türkçe’ye çeviren Müren Beykan’dan açıklama bekleniyor.” Haberin motivasyon kaynağını gösteren cümle ise şöyle: “CHP’li Ekrem İmamoğlu yönetimindeki İBB’nin İstanbul Kitapçısındaki çocuk raflarında bulunan kitapta, iki kişi arasındaki cinsel yakınlaşma ve bir çocuğun tacize uğraması detayları ile tasvir ediliyor.”

Yeni Akit’in haberinde “Çıtır Çıtır Felsefe” serisinin “Aşk ve Dostluk” kitabında yer alan ve çocukları cinsel taciz konusunda bilinçlendirmeyi amaçlayan bir bölüm, sanki pornografik içerikmiş gibi çerçevelenerek sunuluyor. Ardından sosyal medya üzerinden köpürtülerek linç kampanyasına dönüştürülüyor. “İBB Kitapçısında skandal kitap satışı”, “Ekrem İmamoğlu’nun eşi, video çekip önermişti...”, “İBB kitapçısında skandal bitmiyor” başlıkları birbirini izliyor.

Amaçlanan hemen oluyor. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Küçükleri Muzır Neşriyattan Koruma Kurulu tarafından, Günışığı Kitaplığı’nın “Çıtır Çıtır Felsefe” dizisinin 7 kitabı (Aşk ve Dostluk, Beden ve Akıl, Cesaret ve Korku, Diktatörlük ve Demokrasi, İyi ve Kötü, Küçükler ve Büyükler, Oğlanlar ve Kızlar) muzır ilan edilerek, yalnızca 18 yaşından büyüklere poşet içinde satılacağına oy birliğiyle karar veriliyor. Karar, 24 Haziran 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanıyor.

Böylelikle bir yayınevi, yöneticisi ve çevirmeniyle kriminalize edilirken, 25’ten fazla ülkede yayımlanmış ve yazarı Brigitte Labbé’nin, Fransa’da ülkenin en yüksek devlet nişanı olan Legion d’Honneur ödülü ile onurlandırılmış olan kitapları, Türkiye’de sakıncalı sınıfına sokuluyor. Poşete konularak, “Biz tamamen yasaklamıyoruz ama aslında okumasanız daha iyi, siz anladınız onu” denmiş olunuyor.

Hemen ardından, yayınevine bilgi dahi verilmeden kitapların İBB İstanbul Kitapçısı tarafından satışının durdurulmuş olması üzerinde durulması gereken başka bir olgu. Bu düzeyde köpürtülen bir meselede İBB İstanbul Kitapçısının ‘yukarıya’ sormadan satışı durdurması biraz düşük bir ihtimal. 26 yıldır varlığını sürdüren Günışığı Kitaplığı tarafından yayımlanan ve yıllardır hem öğrenciler hem de eğitimciler ve ebeveynler tarafından okunan bir kitap serisi için neden hemen otosansür yoluna gidiliyor?

Sibel Oral’ın kendisiyle yaptığı ve Gazete Duvar’da yayımlanan söyleşide Günışığı Kitaplığının Genel Yayın Yönetmeni ve Yazar Mine Soysal şöyle diyor: “Fransız Yazar Brigitte Labbé’nin ortaokul çağındaki çocuklar için hazırladığı “Çıtır Çıtır Felsefe” dizisini 2006’dan beri yayımlıyoruz. Türkçede 32 kitaba ulaşan dizi, tüm dünyada, milyonlarca çocuk ve yetişkin tarafından okunuyor. Dizinin yöntemi; dünyayı ve yaşamı anlamaya çalışan çocuklara, temel kavramları sorular sorarak düşündürmek, tartışmaları ve kolayca anlamaları için gerçek yaşamdan kısa öykülerle örneklemek. Çocukların, öğretmenlerin ve ebeveynlerin, her kitapta farklı bir kavram üzerine birlikte düşünmeleri, konuşmaları amaçlanıyor.”

Bir erkekler kurulu olma özelliğiyle de bilinen bir kurul, iktidar medyasının kampanyası üzerine, Türkiye’de ve dünyada yıllardır okunan kitapları bir anda ‘muzır’ ilan ediyor. Elleri değmişken, iktidar basının köpürttüğü haberlerde geçmeyen ‘Cesaret ve Korku’, ‘Diktatörlük ve Demokrasi’, ‘İyi ve Kötü’, ‘Beden ve Akıl’ da muzır ilan ediliyor. Neye göre?

Yarın da, muzır ilan edilen kitapların içeriğiyle konuyu tartışmaya devam edeceğiz.