Tepkiler genelleşirken gericilik atakta…

Dünya kaynayan kazanı andırıyor ve kazanı kaynatan ateş yatışmak bir yana harlanıyor.

Aynı hafta sonu dünyanın çeşitli ülkelerinin sokaklarında benzer sahnelere tanık olundu.

İngiltere grevlerle çalkalanıyor. Kapitalistler ve hükümeti grevcileri aşağılayıp grevlerin halka ne büyük kötülükler ettiğini anlatadursun, demir yolcuların grevi ulaşımı felce uğrattı. Ancak sadece onlar değil, havaalanlarının yer hizmetleri işçileri işten çıkarmalara tepki olarak iş yavaşlatarak, ulaşımın aksamasını artırıyor. Üstelik aksayan sadece toplu taşıma değil. Öğretmenler, postacılar ve çeşitli iş kollarının işçileri de grevdeler ve yeni grevler yolda. İngiltere sözde “demokrasinin beşiği”, ama yasa haline getirilmiş grev engel ve yasakları tam bir iş bırakmayı olanaksızlaştırıyor. Nitekim üç günlük demir yolu grevi etkili olmasına rağmen trenler belirli aralıklarla çalıştı. Grevlerin nedeni ortada: Enflasyon yüzde 10’a yaklaşmış enerji başta olmak üzere tüm zorunlu tüketim maddeleri zamlanıyorken, ücretler artırılmaktan kaçınıldığı gibi, tekeller işçi çıkarıyor.

Aynı nedenler, geçen hafta Ekvador’da yerli halkı ayağa kaldırdı. Yerlilerle birlikte işçi ve emekçiler de tepkilerini göstererek eylemlere katılınca hükümet 6 kentte OHAL ilan etti. Yakıt fiyatlarının düşürülmesi, köylülerin borçlarının askıya alınması, tarım ürünlerine dengeli fiyatlar, maden şirketlerine tanınan imtiyazların kaldırılması, özelleştirmelere dur denmesi gibi taleplerle patlayan direniş, hükümeti OHAL’i kaldırmaya zorladı.

ABD, Almanya ve İspanya’da ise protestolar gündemdeydi.

ABD’de bir süredir basına sızan yüksek mahkemenin kürtaj serbestisi yasasını iptal edeceği söylentisi karşısında başlayan kürtajın yasaklanmasına karşı gösteriler, haberi doğrulayan mahkeme kararının ardından yayıldı. Biden bile mahkeme kararını eleştirmek zorunda kalırken özellikle kadınların tüm ilericiler tarafından desteklenen tepkisi dinecek gibi görünmüyor.

Almanya’da, Münih yakınlarında düzenlenen dünyanın en zenginleri (G7) zirvesi adil ve barışçıl dünya talebiyle protesto edildi. Rusya’nın Ukrayna saldırısı karşısında yakınlaşan batılı büyük ülkeler yine dünyayı nasıl paylaşacaklarını tartıştılar. Neredeyse göstericiler kadar kalabalık “robocop”larca savunulan G7 zirvesi, en zenginlerin, polis koruması olmadan kendilerini güvende hissetmediklerinin kanıtı durumdaydı. Polisin hunhar saldırısı gösteriyi karıştıran temel faktör oldu.

Madrid’de ise, 29-30 Haziran’da aynı kentte toplanacak olan NATO zirvesi protesto edildi. Binlerce kişi artırılan savaş harcamalarıyla NATO’nun saldırganlığı ve savaş kışkırtıcılığının yanı sıra Ukrayna’ya yönelik Rus işgaline de karşı tepkisini ortaya koydu. NATO’nun, Ukrayna savaşının ardından toplanarak, Çin ve Rusya karşıtı yeni “strateji belgesi”ni tartışıp kararlaştıracağı bu zirvesi özel bir öneme sahip. Çünkü durmadan savaş alanı genişleyen ve gerçekte Ukrayna’da savaşın bir tarafı durumunda olan NATO, yeni bir genişlemeyle muhtemelen Asya’yı da “savunma alanı” sayacak.

Neoliberalizmin derinleştirdiği kapitalizmin olumsuz sonuçlarıyla mali sermaye ve tekellerin ekonomik ve sosyal dayatmaları dünya ölçeğinde eylemli tepkilere neden olurken, gericiliğin de boş durmadığı ortada. Bir yandan tekelcilerin etrafındaki polis koruması artırılırken, İngiltere’nin grev yasakları örneğindeki türden halklara karşı saldırı önlemlerinin de çoğaltılması yoluna gidiliyor. Gösterilere polis müdahalesi hemen her ülkede yasa yoluyla genişletilir ve basın özgürlüğü ve gösteri olanakları daraltılarak gerici burjuvazi ve kapitalist düzenin korunması pekiştiriliyor. Göçmenlik ise her ülkede ağır önlemlere konu ve önlemler daha da ağırlaştırılmakta.

Gerici burjuvazi ve emperyalizm halka karşı saldırganlaşmakla kalmıyor, pazarlar ve zenginlik kaynaklarıyla dünyanın yeniden paylaşımı talepleri emperyalistlerin aralarındaki gerginliği de tırmandırıyor. Ukrayna savaşıyla, dünya, Suriye ve Libya vb. savaşlarıyla yaşanandan ileri boyutta keskinleşmiş emperyalistler arası yeni bir çelişkiler dönemindedir.