Türk Sineması’nın tarihini, gayrı-resmi tarihini yazmak (3)

Her eve bir ya da birkaç gazetenin girdiği çocukluk, gençlik yıllarımda dönemin bazı vazgeçilmez dergileri de ailece okunur, hafta boyu evde elden ele dolaşırdı. Evlere giren dergiler arasında Varlık, Hayat, Ses Pazar Hey, tabii ki, Gırgır ve Fırt gibi dergiler vardı. Gazetelerin hafta sonu eklerinde, kültür-sanat sayfalarında dergilerde yazma isteğim okuma yazma alışkanlığı edindiğim o günlerde başlamıştı. Babam Hayat dergisi alırdı ayrıca eve Ses ve Pazar dergileri de girerdi, ben de Hey dergisi alırdım. Sonraları Gırgır, Fırt, Pişmiş Kelle, Çarşaf vb. mizah dergilerini, gazetelerin verdiği ansiklopedilerin fasiküllerini alır, biriktirir ciltletirdim.

80’lerin ikinci yarısında Enis Rıza ağabeyin öncülüğünde yeni mezun gazeteci arkadaşların Kartal’da yayınladıkları Kartal Haber gazetesinin kültür-sanat sayfası için Selda, Arif Kemal gibi Kartal’a konsere gelen sanatçılarla söyleşiler yapıp yayınlamaya başlamıştım. Bir yandan da öyküler yazıyor, roman yazma girişimlerinde bulunuyor, sürdüremiyordum.

O yıllarda öykü dosyamı bir arkadaşımın önerisiyle ilk kez Yeni Düşün dergisinde, Enver Ercan’a okutmuştum; “bu tarz öyküleri Selim İleri, Ferit Edgü gibi yazarlar yazdı” demişti. Belki yergiydi, eleştiriydi ama bana övgü gibi gelmişti. Daha ilk çalışmalar o isimleri çağrıştırıyorsa…

İlk kez 1985 yılında Gökyüzü adlı dergide “Yitik” adlı öyküm yayınlandı. O günden bu yana, yazmayı, yazdıklarımı dergilerde, gazetelerde yayınlamayı sürdürüyorum. Yazdığım dergi ve gazeteleri şöyle sıralayabilirim: İstanbul Haber, Express, Söz, Öküz, Merhaba Beyoğlu, Fesat, Aksak Kurbağa, Sanal Ördek, Uç, Akşam gazetesi Sinema Eki: Prömiyer, Ünlem, Kaçak Yayın, Cinemascope, Kasabadan Esinti, Tmolos Edebiyat, Tiyatro Gazetesi, Sarmal Çevrim, Gazete Duvar, Gazete Fersude…

Önceki yıl Klaros Yayınları’nda 22 kitaplık “Sinema Kitaplığı” serisinin editörlüğünü üstlendim. Kısa bir süre BirGün gazetesinde yazılarım yayınlandı; gazete yazarlığını kasım 2012’den bu yana Evrensel gazetesi’nde sinema üzerine yazarak sürdürüyorum.

1996 yılının, ilk aylarında Sezai Sarıoğlu Seyfi Öngider, Merdan Yanardağ gibi isimlerin çıkardığı, Söz dergisinde söyleşilerim yayınlanıyorken (geçen hafta söz ettiğim) Metin Üstündağ’ın önerisi ve isteğiyle Öküz dergisinin sürekli kadrosunda “Artizler Kahvesi” yazılarıyla yer aldım.

Bu kısa kişisel bilgi, özgeçmiş diyebileceğim yazma-yayınlama serüvenime yayınladığım ve yayınlanmasına katkıda bulunduğum dergilerden de söz ederek ek yapmak isterim. 1990 başında grafik tasarımcı sanat yönetmeni arkadaşım Halil Barutçu ile UÇ adını verdiğimiz şiir ağırlıklı bir edebiyat-görsel sanatlar dergisi çıkarttık. Halil derginin tasarımı ben de genel yayın yönetmenliğini yaptım 12 sayı çıkarabildiğimiz UÇ’un. Dönemine göre öncü, yenilikçi, ayrıksı, adı gibi UÇ bir dergiydi.

UÇ DERGİ

İlk sayısına 7-8 yazar, çizer arkadaşla başladığımız derginin sonraki sayılarında yer alan yazarları arasında İlhan Berk, Hulki Aktunç, Arif Damar, Sezai Sarıoğlu, Kenan Sarıalioğlu, küçük İskender, Haydar Ergülen, Turgay Kantürk, Engin Turgut, Ertan Mısırlı, Hüseyin Alemdar, Murat Batmankaya, Metin Fındıkçı, Umay Umay, Seyit Göktepe, Mehmet Tekirdağ, Tarhan Gürhan, Enver Topaloğlu, Göksan Göktaş, Pınar Öğünç, Nuh Köklü, Parkan Özturan, Süha Toktan, Altay Öktem, Deniz Durukan, Nilay Özer, Gonca Özmen, Aslı Durak, Yelda Karataş, Serap Erdoğan, Fikret Tunçer, Kemal Kızıltoprak, Faize Özdemirciler, Soner Demirbaş, Çağlar Çabuk, Macit Eren, Ali Topuz, Gün Zileli gibi o gün için de bugün de alanlarında çok önemli yazarlar, şairler yer aldı.

Ustaların ürünlerine de yer verdim, Şerafettin Kaya, Mustafa Fırat, Kadir Aydemir, Çağlar Çabuk, Seyit Göktepe, Soner Demirbaş gibi arkadaşların ilk şiirlerine, öykülerine de. Şiirini öyküsünü ilk kez yayınladığım arkadaşların tamamı bugüne de kaldı, bugün de üretmeyi sürdürüyor. Hem “uç” tasarımına, hem içeriğine “üstten” eleştiri yöneltenlere derginin her sayısı yanıtını kendi vermiş oluyordu.

MERHABA BEYOĞLU

1995’in son günlerinde Cağaloğlu’ndan ve Köprüaltı’ndan kadim dostum Erhan Yılmaz bazı arkadaşlarıyla bir araya gelip bir şirket kurduklarını, yer tuttuklarını, aylık bir dergi çıkaracaklarını, benimde yazı kadrosunda yer almamı istediğini söyledi. Derginin adı “Merhaba Beyoğlu”ydu. Köprüaltı yandıktan sonra küçük İskender, Macit Eren gibi şairler, yazarlar, mizahçılar; çoğumuz Beyoğlu’nu mesken tutmuş, Beyoğlu’nun yeniden keşfine çorbada tuz misali katkıda bulunuyorduk.

1996-2000 yılları arasında çıkan derginin güçlü bir kadrosu vardı. Beyoğlu üzerine önemli çalışmaları, kitapları olan Özdemir Kaptan (Arkan), İstanbul üzerine kitaplarıyla ve eski yapıların onarılması konusunda gösterdiği çabalarıyla tanınan turizmci, yazar Çelik Gülersoy, Giovanni Scognamillo, araştırmacı yazar Ergun Hiçyılmaz, küçük İskender, Ali Topuz, Pınar Çekirge, Jak Deleon, Burçak Evren, Füsun Erbulak gibi yazarlarla yazar kadrosunda yer almış, bazı sayılarının sayfa tasarımlarını yapmıştım.

FESAT

1997 yılında yazar, mizahçı ve Doktor Altay Martı öncülüğünde mizah-kültür dergisi çıkarmaya karar verdiğimizde birçok isim önerisi arasından “Fesat” adına karar vermiştik. 16 sayı çıkarabildiğimiz derginin çizer ve yazar kadrosu çok güçlüydü. Fesat’ın grafik tasarımını, sayfalarını benim yapmamı istediklerinde ilk kez bir mizah dergisi tasarımı yapacak olmama karşın kabul etmiş, olanaksızlıklar içinde gece gündüz çalışıp sabahlamalarla kotarmıştık.

Derginin yazar-çizer kadrosu arasında Altay, Martı, Cezmi Ersöz, Ertuğrul Kürkçü, Sezai Sarıoğlu, Kemal Ürgenç, Sarkis Paçacı, Erdal Belenlioğlu, Ömürden Bakaçhan, Hacer Yıldırım Foggo, Semra Can gibi önemli isimler vardı.

ÜNLEM

Mayıs 2002’de Hacer Yıldırım Foggo öncülüğünde (önerisi ve isteğiyle) iki haftada bir yayımlanan bağımsız haber, yorum dergisi “Ünlem”i çıkaran kadro içinde yer alıp derginin hem sayfa tasarımlarını hem de sinema sayfası editörlüğünü yaptım.

Genel Yayın Yönetmeni olan Hacer Yıldırım Foggo’nun, “sivil inisiyatiflerin seslerini bir araya getireceği ve duyuracağı bir platform olarak tanımladığı Ünlem’in kadrosu, Hacer Yıldırım Foggo, Mustafa Kirman, Ragıp Duran, Mesut Kara, Ayfer Dinçkurt ve Ferhat Uludağlar'dan oluşuyordu.

Not: Haftaya Unutulan bir usta Sezai Solelli’den söz ederek yazımızı tamamlayacağız.