Yaş hariç emeklilik kriterlerine haiz olan kişi kıdem tazminatını çalıştığı iş yerinden alabilir

SORU: İyi günler. Ben işyerimden 3600 gün sebebi ile çıkış yapmak için SSK’den kağıt aldım ve işyerine verdim. Beni aradılar ve bana bu gerekçe ile ayrıldığım için kıdem tazminatımı ödemeyeceklerini söylediler. Gerekçe olarak da daha önceki işyerimden de bu gerekçe ile ayrıldığımı ve tekrar alamayacağımı söylediler. Bu doğru mudur? Buna dair bir hakkım var mıdır?

CEVAP: Kıdem tazminatına hak kazanma ve ödenme koşulları 1475 sayılı eski İş Kanunu’nun 14. maddesinde düzenlenmektedir. Bu maddenin  5. bendinde, “506 sayılı Kanun’un 60. maddesinin birinci fıkrasının (A) bendinin (a) ve (b) alt bentlerinde öngörülen yaşlar dışında kalan diğer şartları veya aynı kanunun geçici 81. maddesine göre yaşlılık aylığı bağlanması için öngörülen sigortalılık süresini ve prim ödeme gün sayısını tamamlayarak kendi istekleri ile işten ayrılmaları nedeniyle feshedilmesi veya (15 yıl ve 3600 prim günü doldurması şartı) 3600 prim günü ve 15 yılı doldurmuş iseniz, bu gerekçe ile işten ayrılmanız halinde kıdem tazminatınız tarafınıza ödenecektir” hükmü gereği, kamuoyunda kısaca 3600 günden emekli olma durumu söz konusu olacaktır. Dolayısıyla, sizin sorunuzda bahsetmiş olduğunuz üzere, SGK’den almış olduğunuz belgeyi işverene vererek, bu gerekçe ile iş sözleşmenizi feshetmeniz durumunda tarafınıza kıdem tazminatının ödenmesi gerekir.

Ancak, Yargıtay 9. ve 22. Hukuk Dairelerinin birleştirilmesinden sonra iş hukukuna ilişkin olarak hukuk daireleri arasında görüş ayrılığı olan konular ile ilgili olarak içtihat birliği oluşturabilmek için bir araya gelerek “ilke kararları” adı altında kararlar açıkladılar. Bunlardan bir tanesi de, yaş hariç emeklilik koşullarını taşıyanları ile ilgili olanıdır. Bu ilke kararı ile, “Yaş hariç emeklilik kriterlerine haiz olan kişi kıdem tazminatını çalıştığı iş yerinden alabilir. İşçi emeklilik kriterlerine haiz olduktan sonra başka yerde çalışması, başka yerle çalışmak için sözleşme imzalamasının hiçbir önemi yoktur. Bu durum hakkın kötüye kullanımı değildir. İşçi bu hakkını sadece 1 kez kullanabilir” şeklinde karar almıştır.

Bu açıdan eğer daha önceki işyerinizden bu gerekçe ile ayrılmış iseniz ve yeni işvereniniz bunu biliyorsa Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin bu ilke kararına dayanarak kıdem tazminatınız bir kez almış olduğunuz için buna itiraz edebilir. Buna dayanarak ödeme yapmamasına rağmen yine de dava açma hakkınız bulunmaktadır. Ancak, mahkemenin davayı reddetme ihtimali yüksektir. Tabii böyle bir davayı her şeye rağmen açmanız durumunda, İş Kanunu’nun ilgili maddesinde böyle bir sınırlama olmamasına rağmen kanunla değil, işçinin kıdem tazminatı alacağının somut durumdan bağımsız olarak bir ilke kararı ile kısıtlanmasının hukuka ve kanuna uygunluğunu, işçi lehine yorum ilkesinin varlığını da ileri sürüp tartıştırmak gerekir.