Yargı nasıl temizlenecek?

Bugünlerde AKP’nin seçim yenilgisinden sonra yargının nasıl temizleneceğine ilişkin yöntemler tartışılıyor. Seyfi Oktay ve Mehmet Moğultay zamanında alınan sosyal demokratların dışında yargının çoğunluğu AKP’li, MHP’li, FETÖ’cü idi. Oktay ve Moğultay zamanında alınanların büyük çoğunluğu emekli oldu; FETÖ’cüler ise 15 Temmuz sonrası tasfiye edildi. Geriye AKP ve MHP’li hakim ve savcılar kaldı. Araya belki cüzi miktarda solcu, ulusalcı hakim ve savcı da girmiştir.

Mevcut hakim ve savcıların durumunu bilmeyen yok.

Benim tanıdığım hakim ve savcılar mesleğe girdikten sonra İstanbul’a 15-20 sene sonra gelebiliyor. Eskiden tutuklama hakimi ya da ağır ceza üyesi olmak için en az 20 sene kıdem gerekirdi. Şimdi 6 aylık savcılar İstanbul’a gelip, bir senelik hakimler ağır ceza mahkemesi başkanı oluyor.

Hemen hemen herkes hakim ve savcıların iktidarın talimatları ile çalıştığını düşünüyor.

İktidar değişti, diyelim ki, AKP-MHP dışındaki partiler TBMM’de yüzde 55 oy aldı. Yargıyı kısa süre içinde nasıl temizleyeceksiniz?

Hakim ve savcıların belli güvenceleri var. Anayasa Mahkemesi üyeleri ve Hakimler Savcılar Kurulunun da öyle.

AKP-MHP FETÖ’cüleri yargıdan temizlemek için 15 Temmuz darbe girişimini kullandı. FETÖ’yü terör örgütü ilan etti ve FETÖ’cüler de bu durumda terör örgütü üyesi olarak yargılanmaya başladı ve yargıdan tasfiye edildi. Terör örgütü hikayesi olmasaydı, hakim ve savcıların neredeyse yarısı oranına gelmiş FETÖ’cüleri tasfiye etmek en az 5-6 yıl sürerdi.

AKP-MHP iktidardan sonra kapatılıp, terör örgütü mü ilan edilecek. Bu şekilde mi AKP-MHP yandaşları iltisaklı falan denip yargıdan ve bürokrasiden tasfiye edilecek? O iş biraz zor gibi görünüyor. Üstelik şu anda muhalefette görünen partilerin büyük çoğunluğunun böyle düşünmediği malum.

Bazı kişiler, seçimlerden hemen sonra OHAL ilan edelim ve onların yaptığı gibi OHAL KHK ile suç işlemiş hakim ve savcılar ile bürokratları temizleyelim diyor.

Son önerilen yöntem is Arnavutluk modeli.

Arnavutluk’ta da bir dönem yargıdaki durum bizdeki gibiydi. Hakim ve savcılardan rüşvet almayan, yasa dışı çevrelerle ilişki kurmayan yok gibiydi. Şöyle bir yöntem buldular; Meclis içinden hakim ve savcıları inceleme komisyonu gibi bir komisyon kurdular. Bu komisyon ya da kurul bütün hakim ve savcıları hem verdiği kararlar hem de suç örgütleri ile ilişkileri ve mal varlıkları açısından tek tek inceledi ve çürük elmaları tasfiye etti. Bu yöntemi de AİHM ve Avrupa’nın çeşitli insan hakları ve hukuk örgütleri kabul etti, makul buldu.

Böyle bir şey olabilir mi? Şu andaki muhalefet partileri bu konuda ne öneriyor? Böyle bir komisyon kurulursa yargıdaki temizlenme süreci ne kadar sürede sonuçlanabilir? On beş bin civarındaki hakim ve savcı tek tek bu şekilde incelenip, haklarında karar verilebilir mi?

İktidar cephesinde bir af yasası hazırlığı var deniyor. Böyle bir af çıkarsa affedilmiş olacak hakim, savcı ve bürokratlar soruşturulmaktan, yargılanmaktan kurtulabilir mi?

Yoksa temizlenme işi Sedat Peker’e mi bırakılacak?

Bekleyelim göreceğiz.