Zor zamanlar

Uluslararası PEN yüzüncü yılını bir yıl gecikmeyle 27 Eylül-1 Ekim tarihleri arasında İsveç’in kültür başkenti sayılan Uppsala’da bir haftalık çok iyi bir program ile kutluyor.

Toplantılar Uppsala Şatosu, Uppsala Sanat Müzesi, Uppsala Kent Kütüphanesi, Edebiyat Evi gibi mekanlarda yapıldı.

Eugen Shoulgin, Anders Heger, Zeynep Oral, Halil İbrahim Özcan, Elisabeth Löfren gibi dostlarla buluştum.

Yakamda “Evrensel Daily” kartımı onurla taşıdım.

Evrensel’in harika muhabiri Murat Kuseyri yaşamıyor artık. Yaşasa ne ilginç söyleşi ve haberler ile doldururdu gazeteyi Uppsala’dan.

Uluslararası PEN Başkanı Burhan Sönmez’in aynı zamanda bir edebi metin olan konuşmasını ne güzel aktarırdı.

Bir başka Türkiye de olduğunun kanıtıydı bu konuşma aynı zamanda.

Regina Tiyatrosu'nda Filistinli şair Dareen Tatour’un Benim Tehdit Sayılan Şiirim adlı tanıklığı canlandırıldı.

Anlatılan bizim hikayemizdi.

Sosyal medyada bir şiirini paylaştığı için tutuklanan Filistinli genç kızın hikayesi sorguda.

Bana 1971 yılındaki kendi sorgumu da hatırlattı.

İsrail yerine doğduğum ülkenin adını koydum. Filistin isminin yerine ne koyduğum ise malûm!

Ama o zaman sorgu hâlâ falaka düzeyindeydi.

Falanga Osmanlı'dan Miras Yunan’a.

Bu arada Yunan’ı yeniden adalardan denize dökmeden söz edilir oldu.

Haydi hayırlısı!

Kendi 1971 tanıklığımı dolaylı Albaylar Yunanistan’ı üzerinden anlatmayı denedim. Kısa bir süre serbest kaldığımda.

1972 yılında General Türün başlatacaktı yeni sorgu tarzını. Özel tecrit hapishanesi uygulamasını başlatan öncü!

Sonra Demirel’in partisinden mebus olacaktı.

Ne de yakışmışlardı birbirlerine.

Tiyatrocu Koravesis’in İngilizcesi The Method olan kitabı, Yöntem Yayınlarının ilk kitabı olarak Sorgu başlığı ile yayınlanacaktı ben hapiste iken TRT'yi terk edip ANT’ın sorumluluğunu üstlenen cesur yayıncı Çiğdem Özgüden tarafından.

Anayasa Mahkemesinin affı ile 1974’de hapisten çıktıktan sonra görecektim kitabı..

Başkanın eski partisi, hile-i şeriyye ile, “Müslimlerin affına evet, solcuların affına hayır” dediği için iş Anayasa Mahkemesine kalmıştı.

Anayasa Mahkemesi kararlarının hâlâ uygulandığı devirde.

PEN’in dünyadaki hapiste yazarlar posterinde Osman Kavala’nın resmi hüzünle bakıyordu bize kongrede.

Konuşmacı kürsüsünün yanındaki Salman Rushdie resminde de hüzün vardı.

Nasıl bir dünya!