İşçi açısından getirilmiş fesih yasağı bulunmamaktadır

SORU: Deprem dolayısıyla iş yerimiz faaliyetlerini yerine getiremiyor. Farklı bir yerde iş imkanı buldum ancak işveren sigorta yapmak zorundayım yoksa işe alamam dedi. Muhasebecimiz ile görüştüm ‘İşten çıkarma yasak ancak istifa edebilirsiniz’ dedi. Bu durumda da hak kaybımın olacağını devletin verdiği işsizlik vs. ödeneklerden faydalanmayacağımı ifade etti. Şimdi eski işten ayrılamıyorum haklarım gitmesin diye yeni işe giremiyorum sigorta yaptıramayacağım için. Ne yapmam gerekiyor bilmiyorum?

CEVAP: Öncelikle geçmiş olsun diliyorum size. Sorunuzu iki aşamalı olarak cevaplamak isterim. Yeni bulmuş olduğunuz iş yerinin sahibi işverenin sigortanızı yapmak istemesi aslında olması gerekendir. Sigortasız işçi çalıştırılması yasak olduğu için işveren bunu yapmak zorundadır. Ancak bunu yapamayacak olmasının nedeni olarak hâlâ eski iş yerinizde çalışıyor olmanız durumu ise maalesef muhasebeci tarafından size yanlış aktarılmıştır.

Yaşanan deprem nedeni ile verilen OHAL kararı kapsamında çalışma ve sosyal güvenlik alanına ilişkin alınan tedbirlere dair Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile getirilen işverenin fesih yasağı olmuştur. Ancak bu fesih yasağı işçinin kıdem tazminatı ödenerek yapılan fesihler için geçerlidir. Bu fesih yasağı açısından 4857 sayılı İş Kanunu’nun 25/2 bendinde belirtilen ahlak ve iyiniyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri, belirli süreli iş sözleşmelerinin süresinin sona ermesi, işyerinin herhangi bir nedenle kapanması ve faaliyetinin sona ermesi gibi haller istisna tutulmuştur. Dolayısıyla sorunuzda belirttiğiniz üzere deprem dolayısıyla işyerinin faaliyetlerinin sona ermesi durumu fesih yasağı kapsamı dışındadır.

Ayrıca, söz konusu fesih yasağı sadece işveren açısından getirilmiş bir fesih yasağıdır. İşçi açısından getirilmiş fesih yasağı bulunmamaktadır. Dolayısıyla işçi açısından haklı nedenle fesih koşullarının bulunması durumunda işveren işçiye kıdem tazminatını ödeyerek iş sözleşmesini sonlandırabilir. İşçi açısından istifa etmeden de işten çıkabilmek mümkündür. İşçinin haklı nedenle fesih sebeplerinin yer aldığı İş Kanunu’nun 24. maddesinin 3. bendinde yer alan iş yerinde bir haftadan fazla süre ile işin durmasını gerektirecek zorlayıcı sebeplerin ortaya çıkması durumunda işçinin haklı nedenle fesih olanağı doğmaktadır. Sizin sorunuzda da belirttiğiniz üzere iş yeri faaliyetlerini yerine getiremediği için deprem de bu zorlayıcı nedenlerden sayılır.

İşçi, istifa etmesi nedeni ile işsizlik maaşı alamamaktadır. Ancak bu durum işçinin zorlayıcı nedenle haklı nedenle yaptığı fesih açısından söz konusu değildir. Dolayısıyla iş yerinde işin durmasına neden olan zorunlu nedenle yapılan fesihlerde işçi işsizlik maaşı almaya hak kazanacaktır.