Olmaz olsun böyle şampiyonluk maçı

GM Ian Nepomniachtchi ve GM Ding Liren arasında 9 Nisan’da başlayan dünya şampiyonluğu maçının klasik son oyunu bugün siz bu satırları okurken oynanıyor olacak. 13 oyun sonunda skor 6.5 -6.5 ve eğer taraflardan biri bugünkü oyunu kazanırsa yeni dünya şampiyonu olacak. Bugünkü oyunun berabere bitmesi durumunda yarın tie-break oyunları oynanacak.

Bu şampiyona bana göre satranç tarihinin en kötü dördüncü şampiyonası. Listemde ilk sırada 1999 da Vladimir Akopian’ı yenerek şampiyon olan Alexander Khalifman var. 2004’te Michael Adams’ı yenerek şampiyon olan Rustem Kasımcanov ikinci, 2002 de Vasyl Ivanchuk’u yenerek şampiyon olan Ruslan Ponomariov ise üçüncü sırada yer alır. Khalifman, Kasımcanov ve Ponomariov resmi dünya şampiyonu olmalarına rağmen dönemlerinin en güçlü oyuncularının katılmadığı unvan maçları nedeniyle satranç dünyası tarafından hiçbir zaman şampiyon olarak değer görmediler hatta genç nesiller isimlerini bile bilmez bu “şampiyonların”. İstisna olarak şunu söyleyebilirim ki Ivanchuk ve Ponomariov maçını şayet Ivanchuk kazansaydı şampiyonluğu tereddütsüz kabul görecekti. Hatta 1886’daki ilk resmi şampiyonluk maçından önce yaşayan Paul Morphy bile “taçsız kral” olarak gönüllerde taht kurarken yukarıda saydığım isimlerin resmi şampiyon olması tarihsel perspektifimizi değiştirmiyor.

Nepo ve Ding maçının özeline dönecek olursak, bu maçın sersefil bir maç olduğunu söylemek mümkün. Her iki tarafın açılış hazırlıklarına baktığımızda yenilikten uzak hatta vasatın altında olduğunu görüyoruz. Taktik hataların sürekli yapıldığı, tamamen dengesiz, amatörler için belki heyecanlı ama çok kalitesiz bir şampiyonluk maçı ne yazık ki bu. 12’nci oyunda Ding’in saldırgan olarak nitelendirilmeyen Colle sistemle başlaması ve Nepo’nun şampiyonluk maçında bu sisteme karşı kaybetmesi trajik. Özellikle Nepo hayranı gençlerin bu hayranlığının altında önceki şampiyonların maçlarını bilmiyor olmasından kaynaklandığını düşünüyorum. Dünya şampiyonluğu maçlarının tamamını incelemiş biri olarak şu anda satranç masasında oynanan şeyin daha çok masa tenisine benzediğini pekala söyleyebilirim. Daha önceki hiçbir şampiyonluk maçında aşağıdaki gibi bir tablo göremezsiniz.

            Bu tabloyu ve maçın adeta masa tenisine dönüşmesini dikkate alırsak Çinli olması hasebiyle Ding Liren’in kazanmasını daha olası görüyorum. Sonuç ne olursa olsun gözlerimiz gerçek şampiyon Carlsen’i aramıyor değil. Sanırım Carlsen unvan maçına çıkmayarak ve hepimizi bu maçı izlemek zorunda bırakarak lanetledi. Neyse, çok detaya girmeden maçın en iyi oyununu sizlerle paylaşıyorum.

Ding Liren (2788)- Ian Nepomniachtchi (2795)

6’ncı oyun.

32...Vc1+?? [Büyük bir hata. 32...Vxc3 33.Axf7 Fd3 34.Kc7 Vc1+ 35.Şh2 Ke8 36.Vxe8 Vf4+ 37.Şg1 Vc1+ 38.Şh2 Vf4+ devam yolu eşitliği sağlardı] 33.Şh2 f6 34.Vg3 a5 35.Axc4! [Çok soğukkanlı bir hamle] a4 36.Ae3 Fb1 [36...a3 37.Kc7 Kg8 38.Ad5 Şh8 39.Ka7 Fb3 40.Ae7 Vg5 41.Vxg5 fxg5 42.Axg8 Şxg8 43.Kxa3 beyaz kazanırdı] 37.Kc7 Kg8 38.Ad5 [Axf6 tehdit ediyor] 38…Şh8 39.Ka7 a3 40.Ae7 Kf8 41.d5!! Diyagram

Bu hamlenin derinliğini anlam için oyunun sonunu görmek gerekiyor 41...a2 42.Vc7 [Ag6 arkasından Vg7 mat istiyor] 42...Şh7 43.Ag6 Kg8 44.Vf7 ve Nepo terk etti 1–0

Çünkü şimdi anlaşılıyor ki, örneğin 44...Vb2 45.Vxg8!+ Şxg8 46.Ka8+ Şf7 47.Kf8# mat eder çünkü d5 piyonu şahın e6’ya kaçmasına engel oluyor. Ding’in yaptığı d5 hamlesi bu yüzden çift ünlemi hak ediyor. Diyagram.

SATRANÇ OYNA