YÖK’e YKS için acilen afet kontenjanı düzeltme çağrısı

Bu yazının konusu Yükseköğretim kurulunun (YÖK) 10 Mayıs’ta aldığı sadece afet bölgesiyle sınırlı kalan afetzede kontenjanı kararını düzeltme çağrısıdır.

YÖK’ÜN SADECE BÖLGE ÜNİVERSİTELERİNE YÜZDE 25 EK AFET KONTENJANI KARARI HATALI

YÖK, 10 Mayıs’ta aldığı karar ile bölge üniversitelerine yüzde 25 ek kontenjan tanıdı: “Depremzede öğrencilere illerindeki devlet üniversitelerinde yüzde 25 ek kontenjan. Yükseköğretim Kurulu, depremden etkilenen illerde ikamet eden adaylara kendi illerindeki üniversitelere yerleşirken genel kontenjanda herhangi bir eksiltmeye gitmeden yüzde 25 ek depremzede kontenjanı ayrılmasını kararlaştırdı. Depremzede öğrencilere ayrıca vakıf üniversitelerinde de her bir programda 1’er kontenjan ayrılacak.” (10 Mayıs, YÖK duyurusu). Bu kontenjanlara 6 Şubat tarihinde bölgede ikamet eden öğrenciler başvurabilecek.

YÖK’ün 10 Mayıs tarihli bu kararı eksik bir karar olmuştur. YÖK’ün sadece afet bölgesi için ek kontenjan kararı yerelleşmeyi ve afetzedelerin kendi bölgelerine mahkum olmasını artıracaktır.

Kaldı ki afet bölgesindeki üniversiteler de zaten afetten pay aldı, fakülte/yüksekokul bina ve donatıları, yurtlar zarar gördü. Öğretim elemanları ve personel afet sürecinden etkilendi. Afetzedelerin afet bölgesindeki üniversitelere ek kontenjan verilerek afet bölgesinde yerleştirilmeleri hem öğrencilerin hem de bölge üniversitelerinin daha dezavantajlı duruma düşmeleri sakıncası taşımaktadır.

KARAR, ÜLKE GENELİNDE YÜZDE 20 AFET KONTENJANI OLARAK DÜZELTİLMELİ

MEB doğru bir kararla LGS’de tüm ülkeye afet kontenjanı tanıdı, ülke genelinde her 30 kontenjana 2 ek afetzede kontenjanı tanımladı.

YÖK-ÜAK-ÖSYM’nin konuyu acilen gündemine alıp mevcut kararlarını düzeltmeleri gerekmektedir. Henüz tercihler başlamadı, geç kalınmış sayılmaz.

*MEB 2021/2022 eğitim öğretim istatistiklerinden hesaplanmıştır.

Afet bölgesindeki ortaöğretim (lise) öğrenci sayısı 1 milyon 283 bin kişi kadar olup bu ülke toplamının yüzde 19.60’ına denk düşmektedir.

Ek kontenjan verilmese bile en azından mevcut yükseköğretim kontenjanlarının yüzde 20’si afetzede kontenjanı olarak tanımlanabilir. Örneğin 20 kontenjanın 4’ü afetzede kontenjanı olarak tanımlanabilir. Afetzede bölgelerinden başvuranlar afetzede kontenjanları arasından yerleştirilebilir.

EK KONTENJAN VERİLECEKSE TÜM ÜLKE GENELİNDE YÜZDE 10-20 OLABİLİR

Mevcut kontenjanın oransal olarak afetzedelere ayrılması yolu benimsenmeyecekse, eğer ek kontenjan tanınacaksa, bu ek kontenjanlar ülke genelinde olmalı. Kuzey Kıbrıs veya okul birinciliği gibi kontenjanlar ülke genelinde uygulanıyor, afetzede kontenjanı da doğrudan veya ek kontenjan olarak ülke genelinde tanımlanabilir.

Okul birinciliğinde önce normal puanı ile, daha sonra okul birinciliği puanına göre yerleştirme yapılıyor, aynı şekilde 6 Şubat itibarıyla afetzede bölgesinde oturanlar için önce normal, sonra afetzede kontenjanı üzerinden yerleştirme yapılabilir. Böyle bir durumda ülke geneli için yüzde 10 ek kontenjan uygun olabilir.

SOMUT İKİ ÖNERİ

1-Ya tüm üniversitelerin mevcut kontenjanlarının yüzde 20’sinin afetzede kontenjanı olarak tanımlanması ve afetzedelerin sadece bu kontenjanlardan yerleştirilmesi (Kuzey Kıbrıs kontenjanına benzer tarzda),

2-Veya ülke genelinde yüzde 10 ek afetzede kontenjanı tanımlanıp afetzede öğrencilerin önce normal kontenjan, o tutmamışsa sonra afetzede kontenjanları üzerinden yerleştirme işlemlerinin yapılması (lise birinciliğine benzer tarzda).

DÜZENLEMENİN DÖRT YIL BOYUNCA SÜRDÜRÜLMESİ

Afet bu seneyle sınırlı değil, bu gençlerin gelecek yılları da afet şartlarından etkilenmiş durumda. Bu uygulamanın en azından dört yıl boyunca sürdürülmesi uygun olacaktır.