Su için direnen Autumn

Bu yıl yaşananlar, iklim değişikliğini ciddiye almayanların ne kadar yanıldığını bir kez daha gösterdi. İklim değişikliğini umursamayanların büyük çoğunluğu yetişkinlerden oluşuyor. Çocuk ve gençler ise işin ciddiyetini çoktan kavradılar. İklim değişikliğinin ciddi önlemler alınmasını gerektirdiğini düşünen ve bu konuda ciddi adımlar atan iklim direnişçileri arasında çok sayıda çocuk ve genç var.

Geçenlerde ele aldığım “tarihi iklim davası” kararı, yaşları 5 ile 22 arasında değişen 16 direnişçinin çabasıyla ortaya çıktı. Direnişçiler yaşadıkları Montana eyaletindeki yanlışları gözler önüne serdiler ve “temiz ve sağlıklı bir çevre” haklarına sahip çıktılar. Dava sonucunda çocuk ve gençlerin “iklimi de içeren temiz ve sağlıklı bir çevre için temel bir anayasal hakka” sahip olduğu karara bağlandı.

Montanalı 16 direnişçinin bazıları yerli halklardandı. Bu bir rastlantı değil. Yerli halkların doğayla bağları çok daha güçlü. Bugün size tanıtmak istediğim Kanadalı Autumn Peltier de Anishinabek halkından genç bir iklim direnişçisi.

Autumn, 2004’te Ontario eyaletinde, Huron Gölü’ndeki bulunan ve dünyanın en büyük tatlı su adası olan Manitoulin Adası’nda doğdu. Suyun ve suyu korumanın önemini bilerek büyüdü. Daha küçükken Kanada yerlilerinin çok ciddi bir içme suyu sorunu yaşadığını biliyordu. Sekiz yaşına geldiğinde, su kaynaklarına sahip çıkmasıyla bilinen büyük teyzesi Josephine Mandamin’in ses getiren eylemlerinden çok etkilendi. Büyük teyzesi 2003-2017 yıllarında Büyük Göller çevresinde bir dizi yürüyüşe öncülük etmiş; hem Büyük Gölleri, hem de yerlilerin su kaynaklarını etkileyen kirlenmeye dikkat çekenlere öncülük etmişti.

Autumn 12 yaşına geldiğinde önemli bir görev için seçildi. Yerli halkların oluşturduğu meclis adına Kanada Başbakanı Justin Trudeau’ya törensel bir bakır su kabı hediye edecekti. Bu hediye, başbakana suyu korumanın temel bir görev olduğunu anımsatmak içindi. Bu jest önemli olsa da, Trudeau tarafından ne kadar ciddiye alınacağı pek belli değildi. Sevimliliği ile bilinen Trudeau iklim değişikliği ve fosil yakıtlar konusunda hiç de sevimli işler yapmıyordu. Trudeau Hükümeti kısa bir süre önce iki boru hattını onaylamıştı. Boru hatlarının su kirliliğine neden olduğu ise biliniyordu. Bu nedenle Autumn bakır su kabını vermekle yetinmedi ve başbakana kararlarından hiç memnun olmadığını söyledi.

Bu çıkış çok ses getirdi. Autumn hem Kanada’da, hem de dünyada tanınır oldu. Artık “su savaşçısı” olarak anılıyordu. Davetler almaya başladı. Farklı farklı ülkelerde temiz suyun önemi hakkında konuşmalar yapması isteniyordu. 2018 yılında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu önünde konuştu. Ertesi yıl teyzesinin ölümü ardından ona önemli bir görev verildi. Daha 14 yaşında olmasına karşın Anishinabek halkının su işlerinden sorumlu oldu. O zamandan beri yaptığı çalışmalarla, Kanada hükümetinin yerli halkların temiz su sorununu gidermesi için kamuoyu oluşturdu. Ayrıca su kaynaklarının gelecek kuşaklar için korunması amacıyla bir fon oluşturulması için girişimde bulundu.

Autumn yaptığı çalışmalar nedeniyle barış ödüllerine aday gösterildi ve 2019 yılında bir belgesele konu oldu. Autumn, bizlere çocuk ve gençlerin toprağa ve doğaya yakın olmasının ne kadar önemli olduğunu göstermekle kalmıyor; aynı zamanda çocuk ve gençlerin dünyanın her yerinde umudun ve direnişin kaynağı olduklarını da gözler önüne seriyor.