Oyunları var edenlerin sesini ödülle kısmak

Cuma sabaha karşı, Türkiye saati ile saat üçte oyun dünyasının dikkate değer bir kısmının tüm ilgisi The Game Awards (TGA) ödül törenine kilitlenmişti. 2014’ten beri oyun ekosisteminde farklı kategorilerdeki başarıları ödüllendirmek için düzenlenen TGA, Oscarvari ödül töreni ile alanın en önemli etkinliklerinden biri. Kimlerin ödül aldığının açıklanmasının dışında pek çok yeni içeriğin ilk duyurularının da burada yapılması nedeni ile her yıl oyuncular tarafından merakla beklenen bir etkinlik TGA. Bu yıl oyun geliştiricileri, yayıncılar, e-spor takımları gibi ekosistemin farklı alanlarını tutanlara 31 kategoride ödül verildi. Bu yazının konusu bu ödüller olmayacak. Tıpkı adı “Oyun Ödülleri” olan bir törenin konusunun oyun ödülleri olmaması gibi.

TGA, ödüllere ayrılan sürenin tanıtım ve reklamlara ayrılan süreye kıyasla oldukça kısa olması ve aşırı ticarileşmesi nedeni ile zaten yıllardır eleştirilen bir etkinlik. Ancak bu yılki ödül töreni bugüne kadarki törenlerin bu açıdan en kötüsü idi. Geçmiş yıllardaki törenlerde ödül alanlar teşekkür konuşmalarında en azından iyi-kötü derdini anlatacak kadar zaman bulabiliyordu. Öncelikle bu yılın TGA’sının konuşmacılar için yönergelerinden konuşma süresi ile ilgili kısmı doğrudan aktarayım: Kabul konuşmanız için 30 saniyeniz olacak. Zamanlama konusunda size yol göstermesi için izleyici bölümündeki teleprompter üzerinde büyük bir geri sayım saati göreceksiniz. Yönergedeki süre kağıt üzerinde kalmadı, törenin en büyük ödülü olan “Yılın Oyunu” ödülünü Baldur’s Gate 3 ile kazanan Larian Studios’un bile sadece 1 dakikalık bir konuşma yapmasına izin verildi. Diğer ödül kazananların konuşmaları teleprompterla yapılan “Bir an önce toparla” baskısı ile başladığı gibi bitirilirken kimi ödüllerde de kazananlar sadece art arda bir nefeste sıralanarak bir teşekkür konuşmasına dahi müsaade edilmedi. 3 saati aşan törenin yaklaşık 45 dakikası ödüllere dairdi. Bu süreden anonsları ve sahneye gelme/sahneden inme sürelerini de düştüğünüzde geriye oyunları geliştirenlere, yayıncılara, e-spor takımlarına; yani oyun ekosistemini esas var edenlere gerçekte ayrılan sürenin ne kadar olduğu ortada. Öte yandan bunların gerçekleşmesinden dakikalar sonra aynı etkinlikte oyun dünyasının megastarı Hideo Kojima daha çeyreği bile hazır olmayan yeni oyunu OD’yi 10 dakikadan uzunca bir süre anlatabiliyordu.

2023 oyun sektöründe çalışanlar açısından son 15 yılın içinde en kötüsü idi. Çok sayıda stüdyo çeşitli düzeylerde küçülmeye gitti, toplu işten çıkarmalar yaşandı. Bu yıl sektörde en az 7 bin kişi işinden oldu. Normal şartlarda “oyun dünyasının en büyük gecesi”nde bu meseleye dair iki çift laf edilmesi beklenir. Tahmin edebileceğiniz üzere ne artık bir ödül töreni olmak dışında her şeye benzeyen etkinliğin ev sahiplerinden tek bir cümle geldi ne de ödül kazananlara iki cümle edebilecekleri bir olanak tanındı. TGA’nın oyun endüstrisinin devlerinin desteğine muhtaç olduğu sır değil. Bu muhtaçlık durumu TGA’nın “Aman uzun konuşturmayalım” tutumunu da açıklıyor aslında. Söz hakkı tanısalar birileri cesaretle çıkıp işten çıkartmaları yapan şirketleri hatırlatır mıydı ya da Filistin’deki işgale dair iki cümle eder miydi bilmiyorum. Ama ödüller ve ödül törenlerinin sesini duyurmak için önemli yerler olduğunu da dikkate alarak gayet olası bir senaryo idi. Görünen o ki TGA oyunları gerçekten var edenler ile yol almaktansa şirketlere sırtını yaslayıp megastarlarla göz boyayarak ilerlemeye dair son kararını vermiş. Ancak son karar yine de oyunları var edenler ile oyunculara ait olacaktır.