Senin TTF'n hangisi?

Geçen hafta yaşanan şiddet olayı, hem spor kamuoyunda hem de Somali cumhurbaşkanının ülkeden elini kolunu sallayıp kaçan trafik kazası faili oğlunu falan yazmak zorunda kalmaktan kurtulmayı hedefleyen ana akım medyada oldukça geniş yer tuttu. Hakem Halil Umut Meler’e uygulanan şiddetten sonra TFF’nin ilk kararı ligleri ertelemek, ikinci kararı ise ertelediğini açıkladığı hafta sonu oynanacak olan maçları üç gün sonra oynatmak oldu.

Gelin, TFF’nin bu ertelemesinin kuramlar çerçevesindeki yerini bulmaya çalışalım.

Ellis geliştirdiği Akılcı Duygusal Davranışçı Kuramı uyarınca erteleme davranışını ‘Akla yatkın olmayan inanışların davranışa dönüştürülmesi’ olarak nitelendirmiş. Yani kişinin karşılaştığı durumlar akla yatkın olmayınca, erteleme eğilimi baskınlaşıyor. Bu eğilim kişinin yetersizliğinin de bir göstergesi olabilir belirli bir olumsuzlukla karşılaşmamış olma durumuyla da ilgili olabilir.

Zannımca bu kuram, mevcut TFF’nin durumunu pek de açıklamıyor. Zira alt liglerde her hafta hakeme yönelik şiddet / hakaret olaylarından dolayı envai çeşit ceza yağdırılırken şiddete karşı “Bu neymiş ya?” gibi bir bakış açısı mantıklı değil. Halihazırda TFF başkanı da yaptığı basın açıklamasında “Yeter” diye bağırarak aslında bu olayların karşılaşılmamış olaylar olmadığını gözler önüne serdi.

Maslow, İhtiyaçlar Hiyerarşisi Kuramı içinde erteleme davranışını alt düzey ihtiyaçların karşılanması için üst düzey ihtiyaçları göz ardı etmek şeklinde tanımlar. Yani erteleyen kişiler, alt düzey ihtiyaçlarını hayata geçirebilmek için, işi tamamlamanın nihayetinde elde edecekleri üst düzey ‘başarı’ ihtiyacını göz ardı ediyordur.

Ülkede resmî herhangi bir kurumun başında olup da alt kademeleri önemseyen pek yönetici kalmadı. Hepsinin gözü yukarıda. Dolayısıyla Maslow’un hiyerarşisini şimdilik bir kenara bırakabiliriz.

Özellik Kuramı, erteleme davranışını kişiliğin farklı özelliklerinden kaynaklanan, oldukça farklılaşmış ve zor yönetilen bir süreç olarak kabul eder.

TFF’nin ligleri zar zor yönettiğine inanan varsa, onu pamuklara sarmalayıp bu iyimserliğini de önümüzdeki nesillere aktarmak adına saklayabiliriz. Nesli tükeniyor zira…

Bluma Zeigarnik’in literatüre ‘Zeigarnik Etkisi’ olarak da geçen önemli tezi ise kişilerin erteleme davranışlarının kişisel bir seçim olduğunu, bitirilmemiş işlerin daha çok hatırlanarak ileri bir zamanda gerçekleştirilebileceğini kabul eder. Zeigarnik Etkisi; çalışanların başarabileceği işleri erteleyip, gelecekte hatırlayarak bu işlere dönmesi olarak nitelendirilirken iş yükü veya acil işler nedeniyle belirli işlerin ertelenmesini de kapsar.

Şimdi oldu galiba. TFF maçları erteledi, bir gün sonra da maçları üç gün sonra başlatmaya karar verdi. Kriz yönetimi desen var, icraat desen var, erteleme desen o da var. Eh, şiddet olayı nedeniyle TFF’nin verdiği röportajlar, almak zorunda olduğu ceza kararları derken iş yükü ve acil işlerin artması da cabası…

O halde gelecek sezonun adı Zeigarnik sezonu olsun!