Seçim sonuçları ve gösterdikleri

Devletin bütün olanaklarının, bakanlar ve milletvekillerinin, yazılı ve görsel medyanın tamamına yakınının seferber edildiği yerel seçim süreci iktidar ve muhalefet açısından farklı yorumlanan bir tablo ile sonuçlandı. Uzun süredir etkisini hissettiren, özellikle genel seçimler sonrasında ağırlaşan ekonomik sorunların etkisiyle çok sayıda belediye el değiştirdi.

Ülke ekonomisi uzun süredir freni patlamış kamyon gibi yokuş aşağı giderken, ağır ekonomik sorunlara karşı mücadele eden milyonların, yerel iktidar tercihlerini belirgin şekilde değiştirdiği görülüyor. Bu durum halkın önemli bir bölümünün iktidarın kendi yarattığı sorunları çözeceğine olan inancını büyük ölçüde yitirdiğinin görülmesi açısından önemli.

Uzunca bir süredir ekonomide yaşanan sorunların ve hayat pahalılığının sonuçlarını en acı şekilde yaşayan milyonlar yerel seçimdeki tercihleri ile iktidara önemli uyarılarda bulundular. Öncelikle seçim sonrasında hayata geçirilmesi beklenen ‘kemer sıkma’ politikalarıyla faturanın bir kez daha kendi sırtlarına yıkılmak istenmesine karşı ülkenin her yerinden güçlü bir itiraz geldi.

İktidar partisini 22 yıl sonra ikinci parti konumuna iten mevcut tabloyu, son birkaç yılda ekonomide yaşanan ve giderek ağırlaşan ağır ekonomik sorunlara yönelik gecikmeli bir tepki olarak değerlendirmek mümkün. Nitekim mayıs 2023’te yapılan genel seçimlerde ekonomide yaşanan sorunlara rağmen iktidar blokunun cumhurbaşkanlığı ve genel seçimleri kazanması, ‘boş tencere’nin seçmeni etkilemediği yorumlarına neden olmuştu. Ancak seçimlerden hemen sonra ülke ekonomisinde yaşanan sorunlar azalmak bir yana daha da ağırlaştı. Artan vergiler, yüksek enflasyon ve hayat pahalılığı ülke çapında genel bir yoksullaşma sürecinin yaşanmasına neden oldu.

Ekonomide yaşanan sorunların halkın yerel seçimdeki tercihlerinde belirleyici olduğu söylenebilir. Ancak bu konuda, aksi yöndeki işaretlere rağmen, Erdoğan iktidarından mutlak bir kopuşun gerçekleştiğini söylemek için çok erken. Seçim öncesi geniş kesimlerce dillendirilen ve seçim yaklaştıkça iktidarın da görmeye başladığı ‘İktidara ders verme’ konusunda önemli sonuçlar ortaya çıkmış olsa da bu durumu seçmenin iktidara sırtını dönmesi olarak okumak yanıltıcı olabilir.

Yerel seçimin çarpıcı sonuçları hem iktidar hem muhalefet açısından siyasal anlamda önemli mesajlar içeriyor. Ancak sadece seçim sonuçlarına bakarak ne muhalefet açısından mutlak anlamda zaferden, ne de iktidar açısından hezimetten bahsedilebilir.

Yerel seçimlerde kullandıkları oylarla sonuçları belirleyen milyonların oy verirken büyük ölçüde ekonomik kaygılarla hareket etmekle birlikte, ekonomik sorunlar dışındaki etkenlerin de (Baskıcı-otoriter yönetim anlayışı, haksız ve adaletsiz uygulamalar, tarikat ve cemaatlerin artan faaliyetleri, kayyım politikaları vb.) seçim sonuçları üzerinde etkili olduğu görülüyor.

Erdoğan’ın seçim gecesi yaptığı balkon konuşması, seçim sonuçlarının iktidarın emek ve halk düşmanı ekonomik programını uygulamaktan vazgeçmeyeceğinin görülmesi açısından önemli bir işaret. Yerel seçim sonuçlarının Erdoğan ve tek adam rejimine geri adım attıracağı düşüncesi, seçim sürecinde ve sonrasında yaşanan usulsüzlükler ve son olarak Van’da yaşanan açık irade gasbı sonrasında tamamen ortadan kalkmış durumda. 

Yerel seçimde elindeki belediyelerin önemli bölümünü kaybeden ve dengesi bozulan AKP’nin önümüzdeki dönemde ülkenin bütün kaynaklarını daha fazla yağmalamak için yeni adımlar atacak ve baskıcı yönetim tarzına devam edecektir. Halkın sırtındaki vergi ve borç yükünü arttıracak politikalar sürerken, ücretlerin baskılanması, temel hak ve özgürlüklere yönelik saldırıların artması şaşırtıcı olmayacak. Bu nedenle iktidarın önümüzdeki süreçte hayata geçirmeyi planladığı emek ve halk düşmanı politikalara karşı emek örgütleri başta olmak üzere, tüm emek ve demokrasi güçlerinin hazırlıklı olması gerekiyor.