Kim bu Gukesh

Beş kez Dünya Satranç Şampiyonluğunu kazanan Viswanathan Anand, Hindistan adına çok büyük bir şanstı. Hindistan’da bir anda popüler hale gelen satranç, Hindistan Satranç Federasyonunun attığı doğru adımlar ve gelecek adına yaptığı çok büyük yatırımlar sayesinde Gukesh, Praggnanandhaa, Erigaisi, Nihal Sarin gibi genç yeteneklerin ortaya çıkması sağlandı. Öyle ki, Hindistan büyük bir ivme ile en güçlü satranç ülkeleri sıralamasında 2713 ratingle ikinci sıraya kadar yükseldi. Elliden fazla Büyük Usta’ya sahip olan ülke 2022 Satranç olimpiyatlarının ev sahibi olarak iki takımla yarıştı. Ve satranç tarihinde ilk defa gençlerden oluşan B takımı A takımını geçerek Olimpiyat üçüncüsü oldu.  Bu başarının gizli kahramanı henüz 16 yaşında olan Büyük Usta Domaraju Gukesh’ti.

GM Gukesh, Satranç Olimpiyatlarında ilk 8 oyunda Caruana ve Shirov gibi efsanevi oyuncuları da yenerek 8’de 8 yaparak ve 3336 Elo gibi insanüstü bir performans göstererek Olimpiyatta altın madalya kazandı. Bu başarıya ulaştığında Olimpiyat Şampiyonu olan Özbekistan’ın birinci masa oyuncusu Nodirbek Abdussattarov’u ve Dünya Şampiyonu Magnus Carlsen’i geride bırakmıştı.

2018’de Uluslararası Usta (IM) oldu. 2019’da dünyanın en genç üçüncü Büyük Ustası olan Gukesh, satranç tarihinde 12 yaşında Büyük Usta olmayı başarmış altı kişiden biri.  Geçen hafta sona eren FIDE Adaylar Turnuvası’nda inanılmaz bir çıkış yapan Gukesh aynı zamanda bu turnuvayı 17 yaşında kazanan ilk oyuncu olarak Çinli Dünya Şampiyonu GM Ding Liren karşısında Dünya Satranç Şampiyonluk maçı oynamaya hak kazandı.

Adaylar Turnuvası Tablosu

Kişisel değerlendirmeme göre 14 oyunda hiç galibiyet alamadan sonuncu olan GM Nijat Abasov bu turnuvanın oyuncusu olamadığını herkese göstermiş oldu. Carlsen’in katılmaması nedeniyle başına talih kuşu konan Büyük Usta’yı bir daha bu turnuvada göremeyeceğimize inanıyorum. Başta Carlsen olmak üzere herkesin şişirdiği ama bir kez daha patlayan balona dönen Alireza’nın tek başarısı oyunlardan birinde Gukesh’i yenebilmek oldu. Hintli Büyük Ustalar Vidit ve Prag ise adeta Gukesh’in ekürisi gibi oynayarak görevlerini tamamlamış oldular. Gukesh’in her iki oyuncudan bir galibiyet bir beraberlik almasının şüpheli olduğunu düşünüyorum. Diğer yandan Vidit her iki oyunda Nakamura’yı yenerek Gukesh’i adeta şampiyon yaptı. Caruana ise eski parlak günlerinden çok uzağa düşmüş görünüyor. Nepo ise her zaman bildiğimiz Nepo, klasik kaybeden rolünü artık kabullenmiş gibiydi. Nakamura çok parlak bir performans sergileyebilirdi ama bekleneni veremedi. Açıkçası Carlsen’in olmadığı bu turnuva heyecandan ve kaliteden çok uzaktı. Ding Liren ile Domaraju Gukesh arasında oynanacak olan Dünya Şampiyonluğu maçı için düşüncem ise uzun zamandır ortalıkta görünmeyen Ding Liren’in şampiyonluğunu çok rahat koruyacağı yönünde. Aralarında oynadıkları üç klasik satranç oyununun ikisini Ding kazanırken bir oyun berabere sonuçlanmış, yani Gukesh’in henüz Ding’e karşı galibiyeti bile yok. Ding psikolojik üstünlüğünün yanı sıra teknik olarak ta çok daha üstün bir oyuncu. 100 oyunluk yenilmezlik rekoru kıran ve çelik gibi sinirlere sahip olan bu küçük Çinli eğer çok ekstrem bir olay yaşamazsa Gukesh karşısında zorlanmayacaktır.