Üniversitelerde uyanış ve yüzleşme

Gazze’de sürmekte olan soykırıma karşı sessiz kalmayı reddeden öğrencilerin başını çektiği uyanış, üniversiteleri sıkıştırıldıkları köşeden kurtaracak gibi görünüyor. Bu uyanış, başta ABD olmak üzere özellikle soykırıma destek olan ülkelerde çok önemli bir yarılma ve yüzleşmeye denk düşüyor.

Benzer bir uyanış meslek örgütleri içinde de yaşanıyor. Son aylarda ABD’de sosyologları temsil eden en büyük kuruluş olan Amerikan Sosyoloji Birliği (ASB) içerisinde verilen mücadele bu açıdan önemli. Soykırıma sessiz kalmayı kabul edemeyen binlerce sosyolog, üyesi oldukları örgütün bir duruş sergilemesi gerektiğinde ısrar ettiler ve bir referandum yapılmasını sağladılar. Yapılan oylama geçtiğimiz hafta olumlu sonuçlandı. Oylamada kabul edilen “Filistin’de Adalet” başlıklı metin bir dönüm noktası olarak görülebilir. Bu metni biraz kısaltarak sizler için Türkçeye çevirdim.

***

ASB üyeleri arasında savaş ve barış, demokrasi ve totalitarizm, çatışma çözümü ve şiddet, eşitsizlik sistemleri ve bunların etkileri, devletler ve rejimler, sömürgecilik ve yerleşimci-sömürgecilik, milliyetçilik ve ulus inşası konularında çalışan sosyologlar ve benzer meslek mensupları bulunmaktadır.

1987 yılında ASB Konseyi, apartheid rejiminin sürdüğü dönemde Güney Afrikalı şirketlerden uzak durulması yönünde oy kullanmış; 1990’larda “Emek karşıtı tutumlarıyla tanınan, işçi sağlığı ve güvenliği konusunda yetersiz kalan [ve] azınlıklara karşı ön yargılı olan şirketlerden” uzak durmaya karar vermişti.

2003 yılında ASB üyeleri, ABD’nin Irak’ı işgaline derhal son verilmesi çağrısında bulunan bir kararı onaylamış; ayrıca Rusya’nın Ukrayna’yı işgalini kınamış ve işgalden etkilenen akademisyenlere yardım teklifinde bulunmuştu.

Biliyoruz ki;

ASB, ABD merkezli bir kuruluştur ve ABD hükümeti İsrail’in başlıca mali destekçisi, askeri tedarikçisi ve siyasi müttefikidir.

İsrail’de yayımlanan Haaretz gazetesinin son araştırmalarına göre, Gazze’deki sivil ölümlerin oranı 20. yüzyıldaki tüm dünya çatışmalarındaki ortalamadan daha yüksektir.

Gazze Sağlık Bakanlığının son raporları, 7 Ekim 2023’ten bu yana Gazze’de yaşayan her 200 kişiden en az birinin öldürüldüğünü; ölenlerin yüzde 70 kadarının kadın ve çocuk olduğunu göstermektedir.

Başta Birleşmiş Milletler, Dünya Sağlık Örgütü ve Kızılhaç olmak üzere uluslararası kuruluşlar, ortaya çıkan insani kriz konusunda defalarca uyarılarda bulundular.

800 kadar akademisyen Gazze’de soykırım yaşanabileceği konusunda uyarıda bulundular ve çok sayıda akademik oluşum ateşkes çağrısı yaptılar.

Uluslararası Adalet Divanı, İsrail’in Soykırım Sözleşmesi kapsamında yaptırımlara yol açabilecek eylemlerden kaçınması, soykırım kışkırtıcılığını önlemesi ve cezalandırması, Gazze’deki halka insani yardım sağlanmasını temin etmesi ve soykırıma ilişkin kanıtları muhafaza etmesi için acil ve etkili tedbirler almasını ezici bir oy birliği ile emretmiştir.

Gazze’deki tüm üniversiteler yerle bir edilmiş, en az 94 akademisyen, binlerce personel ve öğrenci öldürülmüş bulunmaktadır.

ABD’de ve başka yerlerde Filistin’i desteklemek üzere örgütlenen, yazı yazan, ders veren veya konuşanlar susturulmuş, sindirilmiş, taciz edilmiş ve cezalandırılmıştır.

Filistin halkını desteklemek ve onların sömürgeleştirilmesine, kuşatılmasına ve öldürülmesine karşı çıkmak çoğu zaman Yahudi karşıtlığı olarak çarpıtılmaktadır.

Bu bilgiler ışığında aşağıdaki kararlar alınmıştır;

Amerikan Sosyoloji Birliği, Gazze’de acil ve kalıcı bir ateşkes çağrısında bulunacaktır.

ASB, üyelerinin akademik özgürlüğünü destekleyecek ve bu kapsamda akademisyenlerin siyonist işgale karşı konuşma hakkını da savunacaktır.