Erdoğan CHP’de beraber ıslanacağı partnerini arıyor

Tayyip Erdoğan ve Özgür Özel görüşmesinde, her iki taraftan yapılan açıklamalara göre Erdoğan’ın daha sistematik Özel’in ise pansuman niteliğinde şartlar ortaya koyduğu görülüyor. Özel’in dosyasında; Gezi tutukluları, Şenyaşar ailesinin adalet talebi, Sinan Ateş cinayetinin yanı sıra, asgari ücrete temmuz zammı, en düşük emekli maaşının asgari ücret seviyesine çıkarılması, çay ve hububat alımındaki fiyatların yükseltilmesi, vergi adaleti vardı. Erdoğan ise orta vadeli program ve 12. kalkınma planına ‘bağlılıklarını’ vurgulamış, Anayasa için siyasi uzlaşma, ‘Türkiye’yi kuşatan bir toplumsal sözleşme’ talep etmişti. Kayyum konusunda ise taviz yoktu! Görüşmenin ilginç notlarından biri, Mehmet Şimşek’in istenildiği zaman CHP’ye ekonomik gelişmelere ilişkin bilgi vereceğiydi.

CHP’nin şimdiye kadar orta vadeli program ve kalkınma planı konusunda etkin bir muhalefet yapmaktan çok iktidardan küçük tavizler koparmaktan ibaret ekonomik vizyonunun bile AKP’den kopmaları artırması, CHP’ye yönelik beklentiyi artırmış olması bir sır değil. CHP programların özüne dokunmak yerine bu tavizlerle programların sürdürülebilirliğine hizmet etti. İktidar temmuz zammını bile karşılamamak için ayak diredikçe kitlelerin huzursuzluğunun sözcüsü durumuna geldi.

Ama bugün talep kısıp ihracatı artırarak sıkı para politikası uygulayan AKP’nin ekonomi politikası en alttakilerden sıçrayarak büyük tekeller dışındaki kesimleri de etkilemeye başladı. Tedarik zincirlerinde artan sıkıntı, malzeme fiyatlarındaki artışların yarattığı baskı, ihracatta beklenen tırmanışın görülmeyişi, tersine gerilemenin ölçülmesi fecaatin bir kangrene dönüştüğünü iktidarın bindiği dalın da sallanmaya başladığını gösteriyor.

Öyle ki TÜİK raporuna göre inşaat maliyet endeksi bu nisan ayında bir önceki aya göre yüzde 2.12, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 72’ye yakın artmış bulunuyor. Yine nisanda dış ticaret haddi 2.0 puan azaldı. Sanayi üretimi nisanda yüzde 4.9 azalırken yıllık yüzde 0.7 geriledi. İmalat sektöründeki daralma ise yüzde 5.3.

Mehmet Şimşek’in yönetimindeki orta vadeli program ve 12. kalkınma planı sadece işçi sınıfını değil orta boy işletmeleri, büyük sermayeye taşeronluk yapan irili ufaklı firmaları da vurmaya başladı. Erdoğan’ın CHP Genel Merkezine kadar giderek düşmanı dost eylemesi onun başarılı bir oyun kurucu değil aksine ne kadar rasyonel bir sınıf refleksine sahip olduğunu gösteriyor. Çünkü Erdoğan’ın yönettiği bölüşüm sistemi elindeki cihazlarla kitle kontrol becerisini sürdürme imkanını çoktan elinden almış bulunuyor. Fakat bu programlar muhalefetsizliği, kitle tepkilerinin bastırılmasını gerektiriyor. CHP’ye bu yüzden muhtaç.

Erdoğan iktidarını destekleyen ve besleyen sermaye kesimiyle CHP’nin payandası konumundaki sermaye grupları gerçekte ana bir kardeş sayılırlar. Halka değer, simge ve kültür çatışmaları biçiminde yansıyan ve her birinin taraf olma ölçüleri birbirinden farklılaşan partilerin temsil ettiği ekonomik güçler, gemi batmaktayken kısa ve uzun vadeli çıkarlar için ‘Bir araya gelelim’ çağrısına hayır diyecek durumda değil ve dünden razılar.

Yıllardır AKP Genel Başkanının itip kakmasına, genel anlamda bölüşüm sistemindeki paylarının sınırlanmasına, geçmişte ve bugün kötü giden her şeyden sorumlu tutulmalarına rağmen CHP liderliği şimdi Erdoğan tarafından tanınmaktan ve muhatap alınmaktan memnun.

Erdoğan bu tanıma karşılığında CHP’nin mitingler, toplantılar ve söylevlerle şekillendirebildiği emekçi kanaatkarlığını satın almak için CHP’nin ayağına gitmek zorunda kaldı.

İkincisi; tek adam rejimi altında derinlere doğru yol alan ekonomik batığın sorumluluğunu paylaşacak, genel anlamda ekonomik vizyonu çok da farklı olmayan bir rakibin el birliğine ihtiyaç duyuyor. Üçüncüsü; yerel seçimlerde birçok büyükşehir ve şehir belediyelerini kazanmış olan CHP, iktidarın şimdiye kadar har vurup harman savurduğu rant kaynaklarına erişimde kısmi bir engel. Yumuşama uygun bir bölüşüm sistemi için de gerekli.

Özel ve Erdoğan’ın istikşafi görüşmelerinden henüz tek adam rejiminin kaderi ile ilgili bir ortak söylem üretilmedi. Çünkü orası Erdoğan’ın kırmızı çizgilerinden! Ancak Cumhur İttifakının sorumluluğu olmayan ama her nasılsa bürokrasi ve güvenlikteki gücüyle iktidarın kendisiymiş gibi davranan MHP’nin Genel Başkanının kırgın ve tevekküllü bir mesaj vererek AKP ile CHP ittifak kursun 6’lı masa desteklesin formülü; MHP’nin dışarıdan desteklediği; siyaseten milli mutabakat hükümeti denen, gerçekte sermaye fraksiyonlarının iş birliğine işaret eden yeni bölüşüm düzeni belli ki kapıda. Bu bir erken seçime işaret ediyorsa o da olur. Mafyatik ilişkileriyle, Sinan Ateş cinayetiyle, yolsuzluklarla göze batan parti zaten tepkilerin odağında. Bahçeli bir süre yalnız kalmak zorunda; yüzüğünde boşuna ‘Allah bana yeter’ yazmıyor.

AKP aynı yollarda beraber ıslanacağı, Şimşek programının emekçilere maliyeti arttıkça birlikte yaptık diyebileceği partner arıyor.