Diamond Tema ve laiklik üzerine

Kendisini agnostik olarak tanımlayan Diamond Tema’nın, YouTube kanalında şeriat savunucusu Asrın Tok ile yaptığı tartışma sosyal medyada köpürtüldükçe görüntülenme sayısı hızla arttı. Tema, Asrın Tok’un zayıf kaldığı bu yayında Buhari’nin hadislerine, Diyanetin yayınlarına ayrıca başka dini kaynaklara referans vererek şeriatı eleştiriyordu. YouTube’dan kaldırılmasına emir verilmeden önce yayını izleyenler Diamond Tema’nın, kimseye hakaret etmeden ‘halkı kin ve düşmanlığa tahrik’ etmeden argümanlarını sıraladığını görmüştür.

Ancak adalet bakanı bu yayını tehlikeli buldu ve “İslam dini ve sevgili peygamberimizle ilgili kullanılan tahrik edici, çirkin ve provokatif ifadeler asla kabul edilemez” cümlelerini kullandığı bir sosyal medya paylaşımıyla Tema hakkında Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yakalama kararı çıkarıldığını duyurdu.

Epey uzun süren yayının içeriği bir cümlede özetlenmişti: Tema, peygamberin henüz altı yaşındayken Ayşe ile evlendiğini öne sürerek din düşmanlığı yapmaktaydı.

Bu evlilik olayı sadece şeriat savunuculuğunun en zayıf noktası değildir. Ekonomik ve politik düzenin dayanaklarının ‘Nas’a, ‘göklerden gelen bir karar’a ve daha bir dizi dini düstura dayandığının iddia edildiği tek adam düzeninin de Aşil topuğu olmuştur. Çünkü mesele Ayşe’nin kaç yaşında evlendiğinden çok, çocuk evlilikleri dahil bir dizi meselede ahlaki sorgulamanın bu kritik eleştiriden başlayabileceği ihtimalidir. Nitekim din-şeriat eleştirisine kalkışanlar da bu nazik noktaya dokunmadan edemiyorlar. İktidarın politik dayatmalarını yer yer ahlak, gelenek, inanç ambalajında meşrulaştırması nedeniyle bu tepki anlaşılabilir. Ama orada kaldığı sürece sıfır sonuçlu bir tartışmadır bu.

Geçen ocak ayında bir grubun İstanbul Kartal’daki adliye binasından çıkışta şeriat isteriz sloganları atmasından kısa bir süre sonra Erdoğan “Farklı maskeler altında şeriat düşmanlığı var. İslam’ın hayata dair kurallarının bütününü temsil eden şeriata düşmanlık esasında dinin bizatihi kendisine husumettir” demişti. Bu vurgu yapılıncaya kadar AKP iktidarının 22 yıllık serüveninde kız çocuklarının okullaşma oranının düşürülmesine yol açan eğitim düzenlemeleri, rıza yaşının düşürülmesi, kız çocuklarını istismarcıyla evlenmeye zorlayan yasalaştırma, son olarak da tarikat mensuplarına milli eğitim okullarını açan uygulama ve müfredat düzenlemesi var.

Tek adam düzeninde kadın yoksulluğu ve bağımlılığını pekiştiren bu uygulamalara yeşil ışık yakılırken dinsel esin kaynakları hiç gizlenmedi; her şey dinin gereğiydi. Asıl gizlenmek istenen, kadınların kapatıldığı genç erkeklerin ve çocukların ucuz emek cehennemine sürüldüğü ekonomik, politik düzene yönelik tepkinin bastırılmak istendiğiydi.

Ayrıca kâr ve rant sistemini sürdürmek amacıyla neredeyse kişiye ve duruma özel yasaların ve kararnamelerin çıkarıldığı; tek adamın hem savcı hem kadı hem avukat hem müşteki olduğu, kanun uydurmaya bile gerek duymadan suçun icat edildiği politik icraat, hırsızlık yapanın elinin kesildiği şeriat karikatürlerinden daha yakındır şeriata. Dini güncel koşullara uyarlayan keyfi fıkıh, sömürüyü meşrulaştırmanın gerekçesi olur.

Ortadoğu’da devletli ya da devletsiz çok sayıda biçim ve içerik kazanan şeriatın hüküm sürdüğü her yerde, kâr-rant ve savaş ekonomisi altında halkın nasıl disiplin ve kontrol altına alınacağının yoludur şeriat. Egemen güçler kendi çıkarlarını modern sınıf ilişkilerinin henüz olmadığı eski zamanlarda doğan, din biçiminde ortaya çıkan toplumsal kaidelerini referans göstererek düzenlerini korurlar, halkı seferber ederler.

Bugün ülkemizde de iktidar kendi irrasyonelliğini akıl dışı bir söylemle kapatabiliyor ancak. Halktan fedakarlık ve tevekkül beklenen Mehmet Şimşek programının ‘rasyonel ekonomi’ olarak adlandırılmasındaki ironi de bu akıl dışılığın ürünüdür. Program sermaye için rasyoneldir. Akıl dışı sonuçlarını ise bütün emekçiler yaşar; bunun için Diamond Tema gibileri tehlikeli görünür.

Devletin dinden, dinin devletten ayrılması, inancın insanların vicdanına bırakılması anlamındaki bir laiklik, esas laiklik, böyle bir düzende mümkün değildir. Adalet bakanının Diamond Tema ve Asrın Tok yayınını ‘Sevgili peygamberimize hakaret edildi’ diyerek kamuoyuna duyurması, Tema’nın etki ajanı olarak jurnallenmesi bunun göstergesidir. Çünkü inandırıcılık dozu yüksektir.

Laiklik, ifade özgürlüğü olmayan yerde yeşeremeyeceği için düzenin değişmesi için süren halk mücadelesinin kazanımı olabilir ancak.