İşçilerden iş cinayetleri belgeseli

İşçilerin; yaşça çok genç diyebileceğimiz bir genç işçi kuşağının iş yerlerinden çektiği videolar aslında uzun süredir dijital medyada yer alıyor. Kapitalizmin ve tek adam düzeninin yürüttüğü, Türkiye’de işçilerin taleplerini, çalışma ve yaşam koşullarını görünmez kılma politikasını aşmanın bir yöntemi olarak dijital alan önemli. Buradan işçiler, ne olursa olsun, belki teknolojiyi kullanarak ya da ellerindeki telefonları yani kameraları kullanarak bu ambargoyu delip görünür oluyorlar. Fakat bu görünürlük bile iş cinayetlerinin önüne geçebilmiş değil.

İŞ CİNAYETLERİNDEN ÖNCE

İşçiler iş cinayetlerinden önce artık ne kadar itiraz etseler de çalıştırıldıkları ortamları belgeliyorlar. Tuğla İşçisi Hüseyin Pirinç, geçen yıl Afyonkarahisar’da hayatını kaybettiği iş cinayeti öncesi sosyal medyada yayınladığı videoyla, çalıştığı fabrikada "etiketleme kilitleme sistemi" olmadığını belgelemiş ve bu videodan iki hafta sonra feci şekilde can vermişti, İliç’te e-posta atan jeoradar işçisi, 9 işçinin ölümüne yol açan kaymayı, olay olmadan bir saat önce raporlaştırmıştı. Şöyle diyordu: “Sahada konuştuğumuz üzere yığın liçi güney batı kademe 32 ve kademe 25 arasında, özellikle son 2 kademede aşırı ve ani malzeme yüklenmesi nedeni ile bir ivme gözlenmiştir. An itibarıyla radar ölçümleri ile alanda 90 mmlik bir yer değiştirme tespit edilmiştir. Hareketin ivme hızını azaltabilmek adına, yığma operasyonlarının durdurulması ve birincil olarak çekme çatlaklarının kapatılması ve çimento ile düzeltilmesi gerekir.”

HA KOPACAK HA KOPACAK

Mehmet Şah Ece ise geçen hafta Muğla Güllük Limanındaki iş cinayeti öncesinde kopacak vinci kayıt altına aldı. Armador Denizcilik'e (EOS Group) bağlı OCEAN-S isimli geminin kreyninin kırılması sonucu Liman Operatörü Mehmet Şah Ece, iş cinayetinde hayatını kaybetti. Maden, enerji, baraj ve son olarak da liman yapan şirket ICC Group, daha önce de iş cinayetleri ile gündeme gelen bir şirket. ICC Group’a ait Güllük Limanında çalışan Mehmet Şah Ece, Ocean-S isimli geminin kreyninin sorunlu olduğu için kreyne çıkmayacağını limana bildirmesine rağmen liman otoriteleri tarafından zorla kreyne çıkartıldı. Ece, zorla çıkarıldığı vincin içerisinden de vincin bakımsız olduğunu gösteren videolar çekti. Kazadan önce çektiği videoda "Vinçte aşırı bir ses var, ha kopacak ha kopacak gibi gözüküyor" diyerek vinci gösteriyordu. Ece'nin "Kapı iyi kapanmıyor, aralık oluşmuş. Menteşe kırılmış galiba. Çok ses var, çok sıcak, pervane de çalışmıyor" diyerek ihmalleri anlatması dikkat çekiyor.  Ece'nin 'kaza' yaşanmadan önce vince çıkmak istemediği, vinçlerdeki çatlamaları iş arkadaşlarının bulunduğu gruba gönderdiği, ancak buna rağmen 'tutanak tehdidi' ile vince çıkarıldığını ailesi dile getiriyor.

SENDİKALAR ÇALIŞMADAN KAÇINMA HAKKI İÇİN NE YAPIYOR

Bugün işçi sağlığı ve iş güvenliğinin ihlali veya bunun ihtimali olan her durumda çalışmaktan kaçınma hakkı, Türkiye’de en zor ama en gerçekçi taleplerden birisi ve özellikle sendikalı olmayan iş yerlerinde işçilerin örgütlenmesinin pratik adımı olmalı. Koskoca konfederasyonlar, sendikalar, işçilerden topladıkları aidatlarla çalışmaktan kaçınma hakkının kullanımı için; işçi danışma hatları, işçi hukuki destek merkezleri açarak bu durumlarda başvurulacak odak yaratabilirler.