NATO’dan 'büyük savaş' hamleleri

Salı günü Washington’da NATO zirvesinin başlamasına saatler kala, Kiev’deki en büyük çocuk hastanesinin vurulması sonucu birçok çocuk ve yetişkin hayatını kaybetti. Ukrayna yönetimi, hastanenin Kh-101 tipi Rus füzesiyle vurulduğunu açıkladı. Rus tarafı ise çocuk hastanesini vuran füzenin Ukrayna tarafından atılan savunma füzesi olduğunu iddia etti. Savaş ortamında “önce gerçekler” öldüğü için elimizde bu iddialardan birini ne doğrulayacak ne de yalanlayacak bir veri var.

Bu saldırının ardından Ukrayna, Batı’dan Rus askeri hedeflerini vurabilecek çok sayıda uzun menzilli füze talebini daha yüksek perdeden dile getirdi. Hayatını kaybeden insanlardan çok füze ve hava savunmasının korunması talebi öne çıktı, konuşuldu.

UKRAYNA’YA F-16 VERİLİYOR

Bu saldırının NATO’nun Ukrayna’ya silah yardımının artırılması ve hızlandırılması kararını gözden geçirmesine neden olduğu açık. NATO’nun 75. kuruluş yılının da kutlandığı zirvede, ABD de uzun menzilli silahların verilmesi çağrısında bulundu. Ukrayna hava sahasının korunması adına bir süredir yapılan girişimlerin ardından yaz aylarında F-16 savaş uçaklarının verilmesi artık kesinleşmiş görünüyor. Zirvenin ilk somut hamlesi bu oldu. ABD, Hollanda ve Danimarka arasında zirve kapsamında yapılan görüşmelerde F-16’ların teslim edilmesi kararlaştırıldı. Norveç ve Belçika da ABD’den aldıkları F-16’ları Ukrayna’ya vermeye hazır olduklarını açıklamışlardı. İlk teslimat Hollanda ve Danimarka tarafından yapılacak. Zirveye katılan Zelenskiy, en az 128 savaş uçağına ihtiyaç duyduklarını söyledi. İlk etapta sayının bu kadar yüksek olmayacağı açık, ancak aşamalı olarak artacağı da kesin.

F-16’ların Ukrayna’ya teslim edilmesi, NATO ile Rusya’nın askeri olarak karşı karşıya gelmesini daha somut bir hale getirecek. Ukrayna’nın en kısa sürede NATO üyesi yapılması da diğer somut adım olacak. Zira zirvenin sonuç bildirgesinde üyeliğe giden yol “geri döndürülemez” olarak tanımlanıyor. Dolayısıyla NATO, koşullar zorladığında savaş halindeki Ukrayna’yı üye yapabilir.

Kiev’deki çocuk hastanesi Ruslar tarafından vurulduysa, bunu NATO’nun üyelik planına bir yanıt olarak okumak mümkün. Çünkü Rusya yönetimi her fırsatta Ukrayna’nın NATO üyeliğini “kırmızı çizgi” olarak tanımlıyor ve bu yönde bir adım atılması durumunda, nükleer silahlar da dahil olmak üzere savaşın yayılacağını ifade ediyor.

Ukrayna’nın gerçekten NATO’ya üye yapılması, 5. maddenin otomatikman devreye girmesi, NATO’nun doğrudan savaşın parçası haline gelmesi anlamına gelecektir. Bu hamle, şubat 2022’den bu yana fiilen savaşa dahil olmamaya özen gösteren NATO’nun politika değişikliğine giderek, Ukrayna’ya her türlü silah ve maddi destek vererek kazanamadığı savaşı, bölgesel bir savaşa dönüştürerek kazanma seçeneğini devreye koyması anlamına gelecektir.

ALMANYA’YA UZUN MENZİLLİ FÜZE YERLEŞTİRİLECEK

Bu seçeneğin hiç de zayıf olmadığını gösteren bir diğer önemli hamle de Almanya’ya 2026’dan itibaren Rusya’yı vurabilecek uzun menzilli füzelerin yerleştirilmesi kararı oldu. ABD’den sonra Ukrayna’ya en fazla silah ve mali yardım yapan ülke olan Almanya, savaş uçağı vermeyi kabul etmediği gibi, “akıllı füzeler” olarak bilinen Taurusların verilmesine de yanaşmamıştı. İçeride hükümet ortakları ve ana muhalefetin baskısına rağmen Başbakan Scholz, bunu “kırmızı çizgi” olarak ilan etmişti. Ukrayna’ya verilecek F-16’lara Alman Taurus füzelerinin üçüncü ülkeler üzerinden takılması seçenekler arasında.

Taurusları “kırmızı çizgi” ilan eden Scholz, ABD ile Rusya’yı vuracak menzile sahip Tomahawk füzelerinin yerleştirilmesi anlaşmasını imzaladı. Rusya’yı korkutma, NATO üyelerini koruma adına atılacak bu adım, Almanya’yı bir kez daha ABD’nin Rusya’ya karşı savaştaki en büyük kışlası ve destekçisi haline getiriyor. Soğuk Savaş yıllarında da ABD, Almanya’ya uzun menzilli nükleer başlıklı füzeler yerleştirmişti. Bunlara karşı yüz binlerce insanın katıldığı büyük gösteriler yapılmıştı. Bu göstericiler arasında muhtemelen o yıllarda Scholz da vardı. Şimdi 1980’li yıllarda karşı çıktığı uzun menzilli füzelerin daha modern hali olan Tomahawk’ın konuşlandırılmasının bir numaralı savunucusu oldu.

Almanya’nın ABD tarafından Rusya’ya karşı muhtemel büyük savaşta “merkez ülke” haline getirilmesine karşı Almanya’daki barış hareketinin söyleyeceği çok şey var. Şimdiden 3 Ekim’de büyük bir gösteri planlanmış durumda.

Dün biten NATO zirvesinde ayrıca Ukrayna’ya silah sevkiyatını ve askeri eğitimi koordine etmek için, üç yıldızlı bir Alman komutanın liderliğinde kurulacak merkezin Almanya’nın Wiesbaden kentinde olmasına da karar verildi. Yine Kiev’de NATO Bağlantı Bürosunun kurulması da planlanıyor.

HALKLAR İÇİN TEHLİKELİ GELİŞMELER

Bütün bu hamlelerin önce bölge, sonra dünya halkları için büyük tehlikeler barındırdığını yazmaya bile gerek yok. Atılan adımlar, NATO içinde değişik tartışmalara yol açacağı gibi emperyalist paylaşım mücadelesini de sertleştirecek, cepheler arasındaki çelişkileri daha da derinleştirecektir. Zirvenin sonuç bildirisinde “Çin, Rusya’nın Ukrayna’daki savaşı sürdürmesinde tayin edici bir katkı sağladı” cümlesine yer verilmesi de bunun göstergesi.

Avrupa’dan başlayarak dünya çapında büyük bir barış hareketine ihtiyaç duyulduğunu son gelişmeler bir kez daha gösteriyor. Özellikle NATO üyesi ülkelerdeki barış hareketinin de derlenip toparlanıp yeni hamleler yapmaya ihtiyacı var. Emperyalist devletler ve onların iş birlikçilerinin savaşı müzakereyle bitirmeye niyeti yok. Çünkü savaş uzadıkça emperyalist ülkelerin silah ve enerji tekelleri keselerini doldurmaya devam ediyor.