Nehirler ve damarlarımız aynı hızda kirleniyor

Hayatım boyunca hiç antibiyotik kullanmadım diyen birisiyle hiç tanıştınız mı? Ya ben hiç ağrı kesici kullanmam diyenlere ne diyeceğiz? Oysa tüm nehirler ve doğası gereği barajlar antibiyotik ile kirlenmiş durumda. Ziyadesiyle içme sularından ve gıdalarla topraktan; antibiyotiğinden ağrı kesicisine çokça ilaç almaktayız. 

Önce kirletip sonra çareler arıyoruz. Aynen damarlarımız gibi. İnsanlık tarihinde görülmemiş bir hızla her birimizin damarları kireçleniyor. Damarlarımızdaki kireçlenme hızı ile tüm dünyanın nehirlerindeki kirlenme hızı arasında paralellik var.

Birileri daha fazla kirletiyorken yerküreyi ve atmosferi; daha az kirletenlerin daha çok zarar görebildiği bir ahvale tanıklık ediyoruz. 

Yakın geleceğin anahtar sözcükleri arasında ‘ekolojik adalet’ zirveyi zorlayacağa benziyor. 

Hiç kimse, adaletsiz ve çevre katili olarak doğmaz. İnsanlar adaletsizliği öğrenir. Eğer, onlara ekolojik adaletsizlik öğretiliyorsa, adalet ve ekolojik sevgi de öğretilebilir elbet. Çünkü sevgi ile adalet, kalplerimize zıddına kıyasla çok daha doğal ve iyi gelir. 

Paul Coelho’nun belirttiği üzere "Dümdüz yollar yetenekli sürücüler yaratmazlar". Ve dünya hiç olmadığı kadar engebeli ekoloji ve adalet bağlamında: İnsanlık bu zoru da başaracak!

Dünyanın en popüler sözlüklerinden Merriam-Webster, 'adaleti' yılın kelimesi ilan etmişti 2018 yılında. Merriam-Webster internet sitesi, 'adalet' sözcüğüyle ilgili aramalarda “bir önceki yıla göre yüzde 74'lük artış olduğunu” duyurmuştu o yıl. "ırk adaleti", "sosyal adalet", "ceza adaleti" ve "ekonomik adalet" gibi başlıklarda adalet kavramının 2017 yılında ziyadesiyle gündemde yer aldığı belirtilmişti. 

Sağlık için adalet, ekolojik adalet ise yakın geleceğin muhtemel anahtar aramaları…

Dünyanın zirvesi Everest’i bile kirletmeyi başarabildik. Yakın zaman bir haber başlığı bu bağlamda ipucu sunmakta: “Everest’e tırmanan dağcılar kakalarını artık ana kampa getirmek zorunda”.

Farklı ülkeler nehirleri yasal boyutu ile insan hakları literatürü içine dahil etmeye başladı. Misal Hindistan'da Ganj, insan haklarına sahip, insan olmayan ilk varlık oldu. Karar uyarınca “Kirletme ya da başka bir yolla nehre zarar verenler, mahkemelerde, insana zarar vermiş gibi kabul edilecek.” Benzer bir karar Yeni Zelanda'da “Maori yerlileri tarafından kutsal kabul edilen Whanganui Nehri için” alınmıştı. Öncesinde.

İlaçlar ve medikal ürünlere bağlı nehir kirliliği, yapılan bir araştırmaya göre, küresel ve çevresel sağlığı ciddi bir şekilde tehdit ediyor.

“Yok Üniversitesinin yaptığı araştırmaya göre nehirlerde en fazla bulunan tıbbi ürünler parasetamol, nikotin, kafein ile epilepsi ve diyabet ilaçları”.

Hasılı cümle nehirler ve bedenimizdeki damarlar aynı hız ve benzer nedenlerle kirleniyor. Ama bazı coğrafyalarda daha hızlı bu gidişat. 

Sağlık için, dünyanın geleceği için ekolojik adalet ertelenemez bir mücadele ve kazanım alanı olmalı. Başka çare yok.

Sağlıcakla kalın.