Bakanlık OSB yönetiminde olacak

Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 5 Eylül’de Resmi Gazete’de yayımlandı.

Yönetmelikte yapılan değişikliklerle OSB’lerin organlarına ilişkin düzenlemeler yapıldı. Değişiklikle müteşebbis heyetlerin yönetim kurulu üyeleri arasında Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı personeli yer alabilecek. İlk genel kurul toplantısının düzenlenmesi yetkisi de bakanlığa verildi. Bu düzenleme, tek adam iktidarının ve bakanlığın OSB’lerin yönetim süreçlerine müdahalesini artırıyor. Müteşebbis heyetlerin işleyişinde siyasi hesaplar güdülebilecek; yerli yabancı sermayeye yeni fırsatlar sunabilecekler. Bu düzenleme yönetmeliğin 5. maddesinde şöyle düzenlendi:

“Aynı Yönetmeliğin 7 nci maddesinin üçüncü fıkrasına aşağıdaki cümle eklenmiş, aynı maddenin altıncı fıkrasının (a) bendinde yer alan “Bölge müdürlüğü organı” ibaresi “Bakanlığın görevlendirdiği yönetim kurulu üyesi ve bölge müdürü” şeklinde değiştirilmiş ve dokuzuncu fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.”

‘Valinin değişmesi durumunda yeni vali, önceki valinin OSB organlarındaki görevlerine devam edebilir.’

‘(9) Bakanlığın görevlendirdiği üye hariç, yönetim ve denetim kurulu üyeleri, müteşebbis heyet asıl üyeleri arasından seçilir.’

Yönetmeliğin 8. maddesiyle de yönetmeliğin önceki haline “Bakanlık doluluk oranının tespitini ve genel kurul çağrısını resen yapabilir” ibaresi ekleniyor.

SANAYİ ALANLARININ YÜZDE 15’İ YABANCI SERMAYEYE PEŞKEŞ

Yönetmelik değişikliği ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlığına, OSB imar planlarındaki sanayi alanlarının yüzde 15’ine kadar kısmını stratejik yatırımlar için rezerv alan olarak ayırma yetkisi veriliyor. 36. maddede yapılan değişiklik, stratejik yatırımlar adı altında özellikle gündemde olan Çin yatırımları gibi yabancı sermaye yatırımlarına teşvik kisvesiyle OSB’lerde ücretsiz yer tahsis edilmesinin önünü açacak:

36’ncı maddenin ikinci fıkrasında “OSB’nin ilk imar planı ile ilave imar planlarında belirtilen toplam sanayi alanının yüzde 15’i kadarının, ülke için stratejik öneme sahip yatırımlar için rezerv alan olarak ayrılması Bakanlığın yetkisindedir” deniliyor.

YENİ TEŞVİK VE MUAFİYET ARAYIŞI MI?

Yönetmelikle OSB’lerin vakıf ve iktisadi işletme kurabilmesi için yeni şartlar getiriliyor. OSB’lerin anonim şirket kurabilmesi ve ortak olabilmesi konularında düzenlemeler yapılarak yeni teşvikler ve muafiyetlerin sermaye yararına sunulması olası.

Yönetmeliğin değiştirilen 65’inci maddesi şu şekilde:

“Madde 65’te yer alan altyapı tesisleri kurma ve işletme hakkında OSB’lerin, faaliyetleri için anonim şirket kurabileceği ya da kurulu bir anonim şirkete ortak olabileceği, Bakanlıktan uygun görüş alınması ya da genel kurul/müteşebbis heyette karar alınması şartına bağlanmıştır. Ek olarak Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Anonim Şirketi ile, OSB’lerin diğer OSB’ler ile ortak kuracakları şirketlerde hisse çoğunluğu şartının aranmayacağı,OSB'ler; Bakanlıktan uygun görüş alınması şartıyla OSB kuruluş amacı ile bağdaşır amaçlar için vakıf kurabilir. Vakıflara ortak kullanım alanında yer alan parsel ile sanayi parseli özgülenemez”

İŞÇİLERİ İZOLE ETMENİN ADI LOJMANLAR

Pandemide “kapalı devre çalışma sistemi” ile gece belirlenen yurtlarda kalıp sabah fabrikada üretime devam etmeye zorlanan Dardanel işçileriyle gündeme gelen uygulama da bu yönetmelikte lojman adıyla yer alıyor. OSB’lerde hazineye ait araziler üzerinde lojman yapma yetkisi verilmiş. Bu düzenleme MÜSİAD’ın “özel bölgeler kurma” adı altında işçileri “çalışma kamplarında” toplama planının bir benzeri. Üstelik işçilerin hapishanesine dönüşecek kamusal araziler patronlara ücretsiz sunuluyor. Bu yolla patronlar hem servis ücretinden kurtarılıyor hem de işçiye tam biz izole hayat dayatılıyor.

Bu uygulama için yönetmeliğin 36. maddesinin 6. fıkrası şöyle değiştiriliyor: “Bakanlığın izniyle, OSB ortak kullanım alanlarında, OSB içinde çalışanlar için OSB tarafından lojman yapılabilir veya çalışanları için lojman ihtiyacı olan katılımcılara yaptırılabilir. Lojman alanlarının yerini ve büyüklüğünü bakanlık belirlemeye yetkilidir.”

BAKANLIK PERSONELİNİN GİDERLERİ OSB BÜTÇESİNDEN

Kamu tüzel kişilikleri ve bakanlık personelinin yol ve konaklama giderlerinin, ilgili OSB tarafından karşılanmasını da yönetmelik değişikliğiyle hayata geçiyor. Bu değişiklikte “kamu görevlilerinin görevlerini yerine getirirken ortaya çıkan masrafları” dense de AKP’li siyasilerin, vekillerin, bakanların genel harcamaları ve hatta seçim çalışmalarının giderleri OSB bütçesine yıkılabilir.