24 Eylül 2024 04:45

İnsancıl hukuk

Lübnan

Fotoğraf: Houssam Shbaro/AA

Paylaş

İsrail’in çağrı cihazları ve telsizlere patlayıcı madde yerleştirerek binlerce insanı yaralaması ve bunlardan bazılarının ölmesi televizyonlarda günlerce tartışıldı. İsrail’in istihbarat ve teknolojik üstünlükleri üzerine yapılan övgülerle aslında günlerce İsrail propagandası da yapılmış oldu.

Oysa o çok övülen istihbarat ve teknik ile bir savaş suçu işlenmişti. Televizyonlarda ve gazetelerde bu konu üzerine tartışılacaksa sadece İsrail’in yeni bir savaş suçu işlediği, savaş suçlarının kınanması, savaş suçu işleyenlere karşı uluslararası toplum olarak ortak tavır göstermemiz ve savaş suçu işleyenlerin mutlaka yargılanması üzerine tartışmalıydık.

Yüksek teknoloji ile insan öldürmek övülecek bir şey değil, kınanacak bir şeydir. Yüksek teknoloji ile insan öldürülmesinin övülmesi Japonya’ya atom bombası atıp yüz binlerce insanı öldüren ABD’nin övülmesi gibi bir şeydir.

Yüksek teknoloji ile savaşlarda giderek daha fazla insan öldürülmesi ve savaşan taraflar dışında insanların ve sivillerin de daha fazla öldürülmesi, kısacası savaşın daha da vahşileşmesi üzerine Lahey Kararları, Cenevre Sözleşmesi gibi sözleşmelerle bazı kurallar kabul edildi. Bu kurallara insancıl hukuk ismi verildi. Fakat SSCB’nin yıkılması, barış mücadelesinin zayıflaması vd. nedenlerle bir süre geçici olarak azalmış olan savaş suçları son yıllarda daha fazla işlenmeye başlandı. Savaşın teknolojik nedenlerle araçlarının da değişmesinin bunda etkisi var. Uzaktan atılan füzeler, SİHA’lar, asker, sivil ayırt etmeksizin herkesi öldürüyor. Hiroşima ve Nagazaki’deki gibi. Güya hedef belirleyip atıyoruz bombaları diyorlar ama son Gazze Katliamı’nda da gördüğümüz gibi iki tarafta da ölen sivillerin sayısı askerlerden daha fazla. İnsancıl hukuka göre korunması gereken okullar, hastaneler, ibadet yerleri vuruluyor. Çocuklar, yaşlılar, sağlıkçılar, doktorlar, gazeteciler öldürülüyor. Hatta kasıtlı olarak, bilinçli olarak öldürülüyor.

Bizim tartışmacılarımız da bu öldürme işini İsrail’in ne kadar güzel yaptığını ne yüksek teknoloji ve istihbarata sahip olduğunu övüyor.

Geçmişte zulme uğrasa dahi kimse zulüm yapmamalı, savaş suçu işlememeli. Barış yerine savaşı savunmamalı.

Barışı savunmalıyız. İnsancıl hukuku savunmalıyız. Savaş suçlularının mutlaka yargılanması ve cezalandırılmasını savunmalıyız. Televizyonlarda kontrgerilla artığı askeri uzmanlar değil, barış savunucuları, hukukçular konuşmalı.

 

YAZARIN DİĞER YAZILARI
Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa