Evden çalışırken devamsızlıktan işten atıldım, haklarım nelerdir?

SORU: İyi günler. Çalıştığım iş yerinde evden çalışma sistemi uygulanıyor. Ben de evden çalışıyorum. Şirket beni özel olarak işe çağırmadıkça evden çalışıyorum. Bu çalışma sistemi 2022 yılından beri devam ediyor. Ancak geçtiğimiz hafta içinde işveren benim hakkımda devamsızlık tutanakları düzenlemiş ve tazminatsız olarak işten çıkardı. Ancak ben evden işimi yapmaya devam ediyordum. Bu durumda ne gibi haklarım bulunmaktadır? Tazminatlarımı alma hakkım var mıdır?

CEVAP: İyi günler diliyorum. Uzaktan çalışma ile ilgili düzenleme, özellikle pandemi döneminden sonra çalışma hayatında yaygınlaşmış ise de İş Kanunu’na 2016 yılında yapılan değişiklikler ile eklenmiştir. Buna göre 14. maddede düzenlenen uzaktan çalışma ile ilgili maddeler kapsamında, uzaktan çalışma, işçinin, işveren tarafından oluşturulan iş organizasyonu kapsamında iş görme edimini evinde ya da teknolojik iletişim araçları ile iş yeri dışında yerine getirmesi esasına dayalı ve yazılı olarak kurulan iş ilişkisi olarak tarif edilmiştir. Burada dikkat edilmesi gereken nokta uzaktan çalışma şeklindeki iş sözleşmesinin yazılı olarak yapılması gerektiğidir. Uzaktan Çalışma Yönetmeliği’nde de uzaktan çalışmaya ilişkin iş sözleşmelerinin yazılı şekilde yapılacağı açıkça düzenlenmiştir.  

Dolayısıyla işveren ile bu kapsamda aranızda yazılı bir şekilde sözleşme bulunması durumunda buna ilişkin bir değişiklik yani çalışma koşullarında bir değişiklik yapılmamış ise işverence yapılan bu feshin iptali için feshin geçersizliğine ve işe iade talebi ile dava açmanız gerekmektedir.

Ayrıca şu hususu da belirtmekte fayda var. İşveren iki yıl boyunca uzaktan çalışma sistemini kabul etmiş ve buna ilişkin bir itiraza uğramadan kabul edildiği ve çalışma biçimi halinde dönüştüğü durumda, burada ayrıca iyi niyet ve dürüstlük kuralına da aykırı hareket etmenin de açacağınız davada tartışılmasını da belirtmenizde fayda vardır.

İşveren tarafından, size uzaktan çalışma sisteminin kaldırıldığı veya bunun kabul edilmeyeceğine dair yazılı bir bildirim yapılmamış ise bu durumda çalışma koşullarında esaslı bir değişiklik ile ilgili olarak İş Kanunu’nun 22. maddesinde düzenlenen şartlara uygun hareket edilmemiştir. Ayrıca, size bildirim yapılmış olsa dahi buna ilişkin bir bildirimi 6 iş günü içinde yazılı olarak kabul etmemiş iseniz de bu değişiklik yine sizi bağlamayacaktır. Bu durumda da işveren, değişikliğin geçerli bir nedene dayandığını veya fesih için başka bir geçerli nedenin bulunduğunu yazılı olarak açıklayarak ve bildirim süresine uymak suretiyle iş sözleşmesini feshedebilecektir. Ancak bu durum da da işçiye kıdem tazminatını ödemek durumundadır.

Sizin durumunuzda uzaktan çalışmaya devam ederken hakkınızda devamsızlık tutanakları düzenlenmesi yukarıda belirtmiş olduğumuz üzere çalışma koşullarında değişiklik ile ilgili düzenlemelere ve yazılı olarak yapılan yapılması zorunlu olana uzaktan çalışma koşullarında çalışma sisteminin değiştirilmesine ilişkin düzenlemelere aykırılık teşkil etmektedir. Bu durumda iş yerinizde 30’dan fazla işçi çalışıyorsa yapılan bu feshin geçersizliğine ilişkin dava açmanız gerekecektir. Bu davayı açmadan önce zorunlu olarak ara buluculuğa başvuru yapmanız gerekmektedir.