Eylemlerde gözaltına alınırsam işten atılır mıyım?
Fotoğraf: ANKA
SORU: Merhaba, iyi günler. Bir eyleme katıldığımı için hakkımda gözaltı kararı verildiğini öğrendim. Bu durumda gözaltına alınırsam işten tazminatımı almadan mı ayrılmış olacağım? İş yerimde üç yıldır çalışıyorum. Böyle bir durumda nasıl bir yol izlemem gerekir? Tazminat ve işsizlik maaşımı almak isterim. Teşekkür ederim, iyi çalışmalar.
CEVAP: Öncelikle geçmiş olsun diliyorum. Gözaltına alma işlemi, ceza yargılaması anlamında, kanunun verdiği yetkiye göre yakalanan bir kişinin, hakkındaki işlemlerin tamamlanabilmesi için adli mercilere teslim edilip ifadesinin alınması ve bu işlemlerin bitiminde serbest bırakılmasına kadar geçen süre içinde kişinin özgürlüğünün geçici olarak kısıtlanmasını ifade etmektedir. Gözaltı süresi, kişinin yakalama yerine en yakın hakim veya mahkemeye gönderilmesi için zorunlu süre hariç, yakalama anından itibaren 24 saati geçemeyecektir. Ancak toplu suçlarda bu süre uzamaktadır. Toplu suç ifadesi ise, aralarında iştirak bulunmasa da üç veya daha fazla kişi tarafından işlenen suçları ifade etmektedir. Bu tün suçlarda ise 24 saat olan gözaltı süresi savcılık tarafından her defasında bir günü geçmemek üzere, üç gün süreyle uzatılabilir. Bu süre maksimum 4 gün gözaltı süresi olacaktır.
Dolayısıyla sizin gözaltı süreniz en az 24 saat en çok 4 gün olabilecektir. İş hukuku açısından ise İş Kanunu’nda işçinin gözaltına alınması ya da tutuklanması hali ayrı bir düzenleme olarak yer almaktadır. Bu düzenleme ancak işçinin iş yeri dışında ve işi ile ilgili olmayan bir başka suç ile ilgili olarak tutuklanması veya gözaltına alınmasına ilişkin düzenlemedir.
İş Kanunu’nun 25. maddesinde işverenin iş sözleşmesini haklı nedenle derhal fesih hakkı tanıyan maddesi düzenlenmektedir. Bu maddede yer alan düzenlemeler gereği işveren işçinin iş sözleşmesini derhal sonlandırabilir ancak bu maddede sayılan tüm hususlar açısından işçiye kıdem tazminatı ödenmeyeceği gibi bir durum söz konusu değildir. Bu maddenin ikinci “Ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri” başlıklı ikinci bendinde yer alan düzenlemeler ile iş sözleşmesinin işveren tarafından feshedilmesi durumunda işçiye kıdem tazminatı ödenmemesi söz konusudur. (Ki buna karşı işçinin dava açma hakkı da her zaman vardır).
İşçinin tutuklanması veya başka bir suç nedeni ile hapis cezası alması ise “zorlayıcı sebepler” başlığı altında yer alan üçüncü bent kapsamında kalmaktadır ve burada yer alan fesih sebepleri kapsamında iş sözleşmesinin feshedilmesi durumunda işçiye kıdem tazminatı ödenecektir. Madde düzenlemesine göre; “İşçinin gözaltına alınması veya tutuklanması halinde devamsızlığın 17. maddedeki bildirim süresini aşması halinde” fesih işleminin bu maddeye göre yapılabileceğidir. Dolayısıyla sizin çalışma sürenize göre belirlenen bildirim süreniz olan altı haftayı aşan bir tutukluluk halinizin olması durumunda bu maddeye göre fesih işlemi yapabilecektir işveren. Bu durumda da kıdem tazminatınızı ödemek durumundadır. Ancak gözaltı işleminden sonra serbest bırakılmanız durumunda da bu sürenin aşılması gibi bir durum olmayacağından bu maddeye dayanılarak işveren fesih işlemini yapması durumunda işe iade davası açma hakkınız da vardır.
Konu ile ilgili olarak Yargıtay verdiği kararlarında, “... 4857 sayılı Kanun'un 25/IV. maddesine istinaden işverence yapılan feshin, kıdem tazminatı ödeme şartını ortadan kaldıracak nitelikte olmadığı açıktır. Bu nedenle mahkemece davacının kıdem tazminatı talebinin kabulü gerekirken yanılgılı değerlendirme ile kıdem tazminatı talebinin reddine karar verilmesi hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir." (Yargıtay 9. HD. 23.06.2014 tarih, 2012/28440 E. 2014/21190 K.)
Burada uygulamada suçun konusu açısından da ayrım yapılmaktadır. Eğer işlenen suç iş yeri ile ilgili ise bu durumda kıdem tazminatı ödenmesi söz konusu değildir.
İş Kanunu’na aykırı şekilde kıdem tazminatınızın ödenmemesi durumunda işçilik alacağınız için dava açma hakkınız bulunmaktadır.
Evrensel'i Takip Et