Bu sistemde İşsizlik sorununun çözümü yok

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) aralık ayı hane halkı istatistiklerinde, işsizlik oranının yüzde 13’e, tarım dışı işsizlik oranının ise yüzde 17.3’e çıktığını açıkladı. Çok dinamik olan emek piyasası devamlı hareket halinde bulunmaktadır. Emek piyasasına, nüfus artışı ile çalışma yaşına gelenler, daha önce çeşitli nedenlerle iş aramadığından işgücünün dışında kalmış olanlardan şimdi çalışmak isteyenler, iş değiştirmek için mevcut işinden ayrılanlar ile işten çıkartılmış olan işçiler girerken, emekli olanlar ve iş bulmaktan ümidini kesen ve iş aramaktan vazgeçenler bu piyasadan çıkarlar. Son dönem istatistikleri bu açıdan değerlendirdiğimizde, 2008 yılında emek piyasasına nüfus artışından 764 bin, daha önce işgücüne dahil olmayanlardan 339 bin ve bu dönemde işten çıkartılanlardan 533 bin olmak üzere 1 milyon 663 bin kişi girmiştir. Bu dönemde 293 bin kişiye yeni istihdam alanı açılırken, 533 bin kişi de işten çıkartılanların yerine işe alınmış ve 298 bin kişi de iş değiştirmiştir. Sonuçta toplam işsiz sayısı 838 bin artarak 3 milyon 274 bin kişiye ulaşmıştır.
Aslında bu oranlar ve rakam gerçeği yansıtmamaktadır. İşsizlik tanımını geniş kapsamlı olarak ele alır ve mevsimlik işsizler ile iş bulduğunda çalışmaya hazır olan fakat son üç ay içinde iş aramaktan vazgeçenleri dahil edersek, işsiz sayısı 7 milyon 35 bin kişiye, işsizlik oranı yüzde 23’e yükselmektedir.
2008 Aralık ayı itibariyle işsizlik oranındaki bu artışın en büyük nedeni, işgücü piyasasına girenlere iş olanağı yaratacak yatırımların yapılmamasıdır. Türkiye ekonomisinin büyümesi, uygulanan neoliberal politikalar sonucu, dışarıdan sermaye girişlerine bağımlı hale getirilmiştir. Dünya ekonomisindeki krizin etkisiyle sermaye girişleri durduğundan, ülkemizdeki yatırımlardaki azalma nedeni ile yeterli yeni istihdam alanları açılamamıştır.
2009 yılının ilk iki ayı boyunca sanayi sektöründe kapasite kullanım oranları düşmekte ve şubat ayı sonunda yüzde 63’e inmiş bulunmaktadır. Yukarıda verilen rakamlara dahil olmayan ve kriz nedeniyle işten çıkartılanlar giderek artacaktır.
Aslında kapitalist sistem, çalışan işçilere baskı yapabilmek için daima yedek işgücü ordusu bulundurmayı tercih eder. Ülkemiz açısından baktığımızda, yedek işgücü ordusunun boyutlarının yüzde 10’lar civarında olduğu görülmektedir. Bugün bu oranın üzerine çıkılmış olması, bu sorunun gündeme taşınmasına neden olmuştur. Bununla birlikte, hükümetin kriz için aldığı önlemler arasında istihdamı canlandıracak önlemlerin bulunmaması, bir yandan hükümetin krizi yanlış değerlendirmesinden, diğer yandan ise yedek işgücüne yapılan ilavelerin çok yüksek olmadığını düşünmesinden kaynaklanmaktadır.
İşsizlik oranındaki artış ve özellikle genç kesimde bu oranın yüksek olması sosyal ve politik açıdan önemli bir sorun yaratacaktır. Özellikle kırsal kesimden gelen göçlerin sürmekte olduğu bir dönemde işsizlikteki bu artış, bu kitlenin nereye kanalize edileceğine bağlı olarak önemli politik sorunlar yaratacaktır.
Yukarıda da belirtildiği gibi işsizlik sorununun kapitalist sistem içerisinde çözümü bulunmamaktadır. Kapitalist sistem daima yedek işgücü ordusuna gereksinim duyar. Bu nedenle işsizliğin mevcut sosyal düzeni bozucu eylemlere yol açacak ölçüde artması halinde, burjuvazi işsizleri kendi çıkarları doğrultusunda kullanabilmek için kendi oluşturduğu örgütlerin çatısı altında örgütlemeye çalışır. En tehlikeli gelişmelerin başında bu gelmektedir. Bu nedenle Türkiye soluna bu konuda çok önemli görevler düşmektedir.
İşsizlik sorununu mevcut yapı içerisinde çözmek için istihdamı artırıcı kamu yatırımlarına yönelmek gerekmektedir. Bu hem istihdamı hem de gelirleri artıracağı için krize de panzehir olacaktır. Özelleştirmeyi ilke edinmiş hükümetlerin bu yönde girişimde bulunmalarını beklemek imkansızdır.
PROF. DR. ERHAN YILDIRIM - Ç.Ü. İKTİSADİ VE İDARİ BİLİMLER FAKÜLTESİ