‘Şişman adam'ın Nagasaki’ye atılma hikayesi

Birçok ülkeyi 'kitle imha silahı geliştirmek'le suçlayarak işgal eden ABD bundan tam 72 yıl önce, dünyanın en büyük katliamını gerçekleştirdi. Japonya'nın Hiroşima ve Nagasaki kentlerine atılan atom bombaları, yüz binlerce can aldı ve milyonlarca hayatı cehenneme çevirdi.

Dünyaya gözdağı vermek isteyen dönemin başbakanı Harry S. Truman, bombayı atmadan üç gün önce düyaya şöyle seslenmişti, “Bu, bir atom bombası. Bu, tarihteki en önemli, en büyük şeydir." Truman’ın bu ‘tarihteki en önemli şey’i,  6 Ağustos 1945’te Hiroşima ve 9 Ağustos’ta Nagasaki’ye atılan bombalarla yüz binlerce sivili öldürmekle kalmamış atom bombasının yarattığı radyasyon onlarca yıl daha bölgede etkisini sürdürmüştü.  

9 Ağustos 1945’te tarihin o güne dek gördüğü en korkunç kitle imha silahının şehre nasıl atıldığını derleyen BBC Türkçe'den kısaltarak aktarıyoruz. Arabaşlıklar Evrensel’e aittir.

KATLİAM EMRİ VERİLDİ

9 Ağustos 1945'te sabaha karşı 03.47'de, ABD Hava Kuvvetleri'nin B-29 tipi bombardıman uçağı Bockscar, Tinian Adası'ndan havalandı ve 'Centerboard II' adı verilen ikinci bir atom bombasını bir Japon şehrine atma görevi başlamış oldu. Ancak daha görev başlamadan ‘işler yolunda’ gitmiyordu. Uçağın yakıt pompası sorunları yaşaması nedeniyle kalkış sürekli erteleniyordu. Sadece bir gün önce dört B-29 bombardıman uçağı kalkışta yaşanan teknik sorunlar nedeniyle düşmüş ve yakıt depoları dolu olduğu için büyük yangınlar çıkmıştı. Ancak Bockscar sonunda sorunsuz bir şekilde havalanmıştı.

5 tonluk atom bombasını taşıyabilmesi için Bockscar bombardıman uçağının tüm zırhı ve mühimmatı sökülmüştü. Kalkıştan tam 13 dakika sonra, uçağın mürettebatı ‘Şişman adam' lakaplı bombanın üzerindeki yeşil kabloları kırmızı kablolarla değiştirdi. ‘Şişman adam’ artık kullanıma hazırdı.

BOMBANIN ÜZERİNDEKİ MÜRETTEBAT MESAJI: ‘SİZE BİR HEDİYE DAHA VE İMPARATOR HİROHİTO’YA İKİNCİ ÖPÜCÜK’

Hiroşima’ya atılan atom bombası ‘Küçük çocuk’ yassı bir silindir biçimindeyken, ‘Şişman adam’ dev bir yumurtaya benziyordu. Yaklaşık bir buçuk metre yüksekliğinde ve 3 metre uzunluğundaki bombanın kuyruğu, bombanın hedefine doğru giderken savrulmaması için tasarlanmıştı. Bombanın üzerinde Bockscar mürettebatından mesajlar da yer alıyordu “Size bir hediye daha" ve “(İmparator) Hirohito’ya ikinci öpücük” yazıları atom bombası Nagasaki’ye düşerken üzerindeydi.

• ABD tarafından Nagasaki’ye atılan ve on binlerce insanı öldüren ‘Şişman Adam’ lakaplı atom bombası

6 saatlik uçuşun ardından Bockscar, Yakuşima adlı küçük adaya ulaşmıştı. Burada iki B-29 uçağı daha Bockscar’la buluşacaktı. İlki ‘Mükemmel Artist’ adlı uçaktı. Görevi atom bombasının patlamasıyla açığa çıkacak olan enerjiyi ölçmekti. İkinci uçak ‘Büyük Kokuşuk’ ise kamera sistemleriyle donatılmıştı. Hedefi vurma konusunda Bockscar mürettebatına yardım için oradaydı. ‘Büyük Kokuşuk’ hazır hale getirilemeyince 50 dakika beklemeden sonra komuta kademesi, Bockscar ve ‘Mükemmel Artist’ ile yola devam etme kararı aldı. 

HEDEF KOKURA KENTİ MİYDİ? 

Bockscar sabah 10.45’te 178 bin nüfuslu Kokura şehrine ulaştığında kentteki askeri tesislerin üzerinde büyük bir sis bulutu olduğunu gördü. Bu sis bulutu Kokura’daki hedeflerin vurulmasını engelliyordu.  Bugüne kadar sis bulutuyla ilgili üç teori üzerinde duruluyor:

* Rüzgarın bir anda terse dönmesi ve toz bulutlarının kalkması

* ABD’nin komşu şehir Yawata bombardımanından gelen dumanlar

*Kokura elektrik santralindeki mühendislerin şehri maskelemek için bilinçli olarak duman püskürtmesi

NEDEN LİSTEDEN ÇIKARILAN NAGASAKİ HEDEF ALINDI

Şehir üzerinde yaklaşık 45 dakika kalan mürettebat ikincil hedefe yönelmeye karar verdi: Nagasaki.

Nagasaki nisan 1945’te hazırlanan planlar kapsamında 17 olası atom bombası hedefinden birisi olarak listeye alınmış olsa da mayıs ayında şehir listeden çıkarılmıştı. Üstelik kentte aynı zamanda ABD’li savaş esirleri tutuluyordu.  Dağlık bir coğrafyada yer alan Nagasaki, askeri açıdan da zorlu bir hedefti. Kokura ve Hiroşima görece daha düz platolarda yer alan şehirlerken, Nagasaki derin bir vadinin dibindeydi.  ABD atom bombasının tam etkilerini görebilmek için daha önce bombalanmamış şehirleri tercih ediyordu. Ancak listede Nagasaki yoktu. Hatta şehir daha önce en az 4 kez ABD hava kuvvetleri tarafından bombalanmıştı.

NAGASAKİ, EL YAZISIYLA EKLENMİŞ

24 Temmuz 1945’te hazırlanan görev emrinde olası hedefler şöyle sıralanmıştı: Hiroşima, Kokura, Niigata.

ABD ulusal arşivindeki belgelere bakılırsa bu metne birileri el yazısıyla bir ekleme yaparak ‘ve Nagasaki’ yazmış. Ancak bu eklemeyi kimin, neden yaptığı hâlâ bilinmiyor. Bockstar saat 11.50’de, yaklaşık 8 saatlik uçuşun ardından Nagasaki semalarına ulaşmıştı.

Mürettebat kayıtlarında uçağın iki saatten daha az süre için yeterli yakıtının kaldığı belirtiliyordu. Hatta pilotlardan birisi uçağı bir ABD üssüne döndürebileceklerinden emin olmayarak “Acaba Pasifik soğuk mudur?​” yazmıştı. Nagasaki’nin üzerinde de bulutlar vardı. Bombayı bırakacak olan uçak mürettebatı bulutların izin verdiği aralıklardan Mitsubishi fabrikasını arıyordu. Pilot hedefi gördüğünü söyledikten 45 saniye sonra ‘Şişman adam” Bockscar’dan atıldı.

70 BİN KİŞİ ÖLDÜRÜLDÜ

Bomba uçaktan ayrılır ayrılmaz pilot irtifa kazanarak saniyeler sonra yaşanacak büyük felaketten uzaklaşmaya başlamıştı. ‘Şişman Adam’ 12’yi 2 dakika geçe Nagasaki’ye düştü. Nagasaki’ye düşen atom bombası şehirde büyük bir yıkıma yol açtı, en az 70 bin kişiyi öldürdü.

‘Muhteşem Artist’in çektiği görüntüler patlamanın yarattığı şok dalgasıyla bulutların dağıldığını gösteriyor. Önce kırmızı renkte olan ateş topu beyaza dönüşerek yükseliyor. Karada büyük bir yıkım ve felaket yaşanırken, gökyüzünden kaydedilen görüntülerde sadece mantar şeklinde yükselen korkunç bir duman görünüyor. 

BOMBA HEDEFTEN 1 KİLOMETRE UZAĞA ATILDI

Peki uçak mürettebatı gerçekten bir hedef görerek mi bombayı bıraktı? Bu konuda yaygın şüpheler var. Nobel Ödüllü Fizikçi Luis Alvarez, son saniyede hedefin görüldüğü hikayesini “Biraz salçalanmış bir versiyon” olarak yorumluyor. Bombanın düştüğü yer Mitsubishi torpido fabrikasının yaklaşık 1 kilometre uzağıydı. Ancak bu nokta esas hedeflenen fabrikadan oldukça uzaktaydı.

EN ÇOK SİVİLİN YAŞADIĞI YERE ATILDI

• Atom bombasının atılmasından önce Nagasaki’de yaklaşık 240 bin kişi yaşıyordu

Bombanın isabet ettiği nokta aynı zamanda Nagasaki’nin en çok sivili barındırdığı yeriydi. 1946’da ABD ordusunun hazırladığı haritada bombanın doğrudan yok ettiği bölgede çok sayıda hastane ve okulun yanı sıra bir de hapishane olduğunu gösteriyor.

UÇAKLARDAN BOMBANIN ETKİLERİNİ AZATMA YÖNTEMLERİNİ İÇEREN KAĞITLAR ATILDI

Bombanın ardından ABD uçaklarından bu kez yüzbinlerce kağıt parçası Nagasaki’ye atılıyordu. Kağıtlarda Japonca atom bombasının etkileri ve halkın bu etkileri azaltmak için neler yapabileceği anlatılıyordu.

Bockscar bombayı bıraktıktan sonra saat 13.20’de Okinawa Hava Üssüne indi.

BİNLERCE İNSAN ÖLDÜRÜLDÜ 

6 Ağustos 1945’te  Hiroşima’ya ve 9 Ağustos’ta Nagasaki’ye yapılan, tarihin o güne dek gördüğü en korkunç kitle imha silahı olan atom bombası saldırısında, her iki kentte yüz binlerce insan öldürüldü.  Radyasyon ve çeşitli biçimlerde yaralanan çok sayıdaki insan da, sonraki yıllarda yaşamını yitirdi. Kentte uzun yıllar çocuklar sakat doğdu, yeni kuşaklar kansere yakalandı.  9 Ağustos'ta Nagasaki'ye atılan ikinci atom bombası da, o gün 70 bin can aldı. Nagasaki'deki korkunç radyoaktif etki de, on yıllar boyunca devam etti.

ATOM BOMBASI HAYAT KURTARMIŞ! 

Dönemin ABD yönetimi, bütün dünyanın bu vahşet karşısında ayağa kalkması karşısında, kendisini savunmak için “Atom bombasının, Amerikalı askerlerin ölmesini engellemek için kullanıldığı” iddiasını ortaya attı. Bu varsayıma göre, savaşın devam etmesi halinde “20 bin” ABD askeri ölebilecekti. İlerleyen yıllarda, rakam giderek yükseldi ve “milyonlar” oldu. Dönemin Başkanı Harry S.Truman, 15 Aralık 1945’te “Çeyrek milyon Amerikan gencinin ölümündense, iki Japon kentini feda etmeyi tercih ettim” derken, 1946 sonlarında bu rakamı 500 bine, Ekim 1948’de “250 bin Amerikalı ve 250 bin Japon”a çıkardı. Nihayet, 28 Nisan 1959’da, dünya tarihinin en utanmaz açıklamasını yapacaktı: “Atom bombalarının kullanılması, milyonlarca insanın hayatını kurtarmıştır.” (DIŞ HABERLER)