Erdoğan her krizde Katar’da

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “Körfez krizi”nin başlamasından bu yana ikinci kez Katar’ı ziyaret etti. Suudi Arabistan’ın asıl olarak İran’ı hedef  almak üzere Katar’a yönelik başlattığı siyasi ve ekonomik ablukada, AKP Hükümeti başından itibaren Katar yönetiminin yanında yer aldı. Uzun süredir bölgesel gelişmelerde etkin olamayan Erdoğan’ın, Suudi Arabistan’ın İran’ı bu kez Lübnan üzerinden hedef aldığı ve bölgesel gerilimin yeniden yükseldiği bir kriz sürecinde bir kez daha Katar’a gitmesi dikkat çekti.  

Geçtiğimiz hafta Arap basınındaki kimi yorumlarda, Suudi Arabistan açısından Katar’da bir rejim değişikliğinin hâlâ masada olduğu ve bu durumda Katar’daki Türkiye askerlerinin çatışmanın doğrudan tarafı olmak zorunda kalabileceği ileri sürülmüştü.

KABİNEYİ YANINDA GÖTÜRDÜ

Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Katar Emiri Tamim bin Hamad el Sani, Katar’ın başkenti Doha’da görüştüler. Erdoğan’a çok sayıda bakanın eşlik etmesi ziyarete verilen önemin göstergelerinden biri oldu. Heyette, Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hulusi Akar, Adalet Bakanı Abdulhamit Gül, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, Gençlik ve Spor Bakanı Osman Aşkın Bak, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Ahmet Eşref Fakıbaba, Kültür ve Turizm Bakanı Numan Kurtulmuş, Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Ahmet Arslan yer aldı. Ayrıca MHP’li Oktay Vural da heyetteydi. Erdoğan ve el Tani ise, Türkiye-Katar Yüksek Stratejik Komite 3. Toplantısı’na da başkanlık etti.

Suudi Arabistan, Bahreyn, Birleşik Arap Emirlikleri ve Mısır geçtiğimiz 5 Haziran’da İran’la ilişkileri ve ‘teröre destek verdiği’ gerekçesiyle Doha ile diplomatik ilişkileri kesmiş ve abluka uygulamaya başlamışlardı. Ablukanın kaldırılması için taleplerden biri ise Katar’daki Türkiye’ye ait askeri üssün kapatılması olmuştu. Krizin hemen ardından temmuz ayında Körfez turuna çıkan Erdoğan ise Suudi Arabistan öncülüğündeki ablukanın kaldırılmasını istemişti. AKP Hükümeti ayrıca çok sayıda gemi ve uçak dolusu gıda yardımı da göndermişti.

ANKARA-DOHA İLİŞKİLERİ

Sadece son birkaç yılda geliştirilen askeri, ekonomik ve siyasi anlaşmalar iki ülkenin müttefikliğini gözler önüne seriyor:
15 Temmuz 2016’daki darbe girişiminde Katar yönetimi AKP Hükümetine hızla desteğini açıkladı ve Katar’daki Türkiye elçiliği, “Şeyh Tamim Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı ilk arayan ve desteğini sunan lideri oldu” dedi.
Körfez krizinden iki gün sonra 7 Haziran’da Türkiye Parlamentosu Türk birliklerinin Katar’da görev yapmasına olanak sağlayacak tezkereyi ve iki ülke arasında askeri eğitim programı anlaşmasını imzaladı. 5 zırhlı araç ve 23 askeri personel 18 Haziran’da Doha’ya vardı. Ardından asker gönderilen sayısı 3 bine çıkarıldı.  
Suudi Arabistan, Katar’ın tek dünyaya açılan tek kara sınırını kapatınca AKP Hükümeti kargo uçaklarıyla büyük miktarda gıda yardımı yaptı. Blokajın ardından dört ayda Türkiye’nin Katar’a ihracatının yüzde 90 oranında arttığı belirtiliyor.
Katar Haber Ajansı’nın salı günü yayınladığı haberine göre Katar, Türkiye ve İran ulaşım bakanlarının da, “Ticareti canlandırmak” için İran üzerinden Katar-Türkiye rotası oluşturmak için anlaşma imzalamaları bekleniyor.

EKONOMİK BAĞLAR

Türkiye-Katar ilişkileri, Körfez krizinin öncesine dayanıyor. Suriye’de Esad hükümetine karşı cihatçı grupların desteklenmesi bu ortak tutumlardan biriydi. Bir diğer ortaklık Katarlı şirketlerin Türkiye’ye ve Türkiyeli şirketlerin Katar’a yaptığı yatırımlar alanındaydı.

El Cezire’nin haberine göre, mayıs ayında Katar Ticaret Odası Başkan Yardımcısı Mohamed bin Twar, Türk şirketlerinin Katar’da 11.6 milyar dolarlık yatırımları olduğunu açıkladı. Bunların çoğu FIFA 2022 Dünya Kupası yatırımları.

Twar, Katar’ın Türkiye’deki yatırımlarının ise 20 milyar doların üzerinde olduğunu ve ülkesinin Türkiye’de en çok yatırımı bulunan ikinci ülke olduğu anlamına geldiğini söyledi.

Ayrıca Türkiyeli şirketlerin 2018 yılı için Katar’a 19 milyarın üzerinde yatırım yapmayı planladıkları ve bunun 650 milyon dolarının tarım ve hayvancılık alanında olacağı belirtiliyor. (DIŞ HABERLER)