Hasankeyf’te set yükseliyor: Tarih tehlike altında
Hasankeyf’te, Dicle Nehri’nin hemen yanı başında oluşturulan set, tarihi El Rızk Camii’nin duvarlarına kadar yükseldi. 123 canlı türü tehdit altında.
Metin YOKSU
Bilal GÜLDEM
12 bin yıllık Hasankeyf’te, Raman Dağı eteklerinden getirilen kayalarla doldurulan Dicle Nehri’nin hemen yanı başında oluşturulan set, tarihi El Rızk Camii’nin duvarlarına kadar yükseldi. Suyun kesilmesi nedeniyle nehir iyiden iyiye kururken, 123 canlı türü de tehdit altında.
SET TEHLİKELİ ŞEKİLDE YÜKSELİYOR
Ömrü 50 yıl olacak olan Ilısu Barajı nedeniyle sular altında kalacak Hasankeyf’te 28 Nisan Hasankeyf ve Sur Küresel Eylem Günü öncesi yıkım çalışmaları hızlandı. Raman Dağı eteklerinde her gün öğle saatlerinde gerçekleştirilen patlamalardan elde edilen kireçli kayalar Dicle Nehri’ne doldurularak suyun akış yönü değiştirilip çalışmaların rahatça yapılması sağlanıyor. Hasankeyf Kalesi ve Dicle Nehri’ne paralel bir şekilde oluşturulmaya çalışılan set 28 Nisan Hasankeyf ve Sur Küresel Eylem Günü nedeniyle yıkım hızlandırıldı. Setin yüksekliği tarihi minarelerin bulunduğu El Rızk Camii’nin Dicle Nehri’ne bakan duvarlarına kadar yükseldi. Gün içinde Raman Dağı’ndan Hasankeyf’e yoğun hafriyat kamyonu trafiği yaşanırken, açık hava müzesi konumundaki Hasankeyf dev bir şantiye konumunda. Getirilen kayalarla oluşturulmaya çalışan set kireçli kayalardan oluştuğu için barajın su tutması halinde hem setin hem de tarihi kalenin çökme riskini beraberinde getiriyor.
YIKIMA RAĞMEN ZİYARETLER DEVAM EDİYOR
Yabancı turistlerin, OHAL nedeniyle Hasankeyf gezileri iptal edilerek dünyaya Hasankeyf yıkıldı algısı oluşturulmaya çalışılıyor. Tur şirketleri GAP turlarının birçoğunu iptal ederken, Hasankeyf’e çevre illerden ve Batman merkezden hafta sonları ziyaretçi akını oluyor. Hasankeyf, son kez görme arzusuyla gelen birçok kişinin yanı sıra fotoğraf çekimleri için gelen gelin ve damatların da uğrak yeri.
EŞ ZAMANLI EYLEMLER
Hasankeyf’te tüm bunlar yaşanırken diğer taraftan ise 20 ayrı ülkede eş zamanlı yapılacak eylemler için ise hazırlıklar devam ediyor. ABD, Almanya, Irak, İran, Rusya dahil 20’yi aşkın ülke ve birçok şehirde eş zamanlı yapılacak eylemler için çevre örgütleri çalışmalarını hızlandırdı. Mezopotamya Ekoloji Hareketi, Hasankeyf’i Yaşatma Girişimi, Sur’un Yıkımına Hayır Platformu ve Sur’la Dayanışma Platformunun öncülüğünde yapılacak eylemlerin yanı sıra film, belgesel gösterimleri yapılacak. Halkların Demokratik Partisi (HDP) Ekoloji Meclisi de Sur ve Hasankeyf’te eş zamanlı eylemlere destek verecek.
FIRAT KAPLUMBAĞASI TEHLİKEDE
Barajın su tutmasıyla birlikte sadece Hasankeyf civarında yaşam süren birçok canlı türü tehlike altında. Nesli tükenmekte olan Fırat kaplumbağası bunlardan biri. Dicle Nehri’nde yaşayan kaplumbağaların, barajın su tutması halinde yaşam alanları yok olacak. Devam eden set çalışması nehrin debisini düşürerek çamurlanmasına neden oldu. (Batman/MA)