ABD'den sonra Almanya da Çin’le ticaret savaşına hazırlanıyor

Yücel ÖZDEMİR
Köln

ABD ile Çin arasında yaşanan “ticaret savaşı”na bağlı olarak karşılıklı gümrük vergilerinin konulması ardından başlayan görüşmelerden henüz bir sonuç alınmadı. Bu sırada ise Almanya’dan da Çin’e karşı “önlem alınması” çağrısı yapıldı.

ABD Başkanı Donald Trump, daha önce Avrupa Birliği ve Çin’i ticari olarak hedef gösterirken, Almanya daha çok sessiz kalmayı tercih etmişti. Ancak yaşanan tartışmaların ardından Alman Sanayiciler Birliği (BDI) tarafından hazırlanan ve Alman basınında da yer alan belgede, Çin’in “Tehlikeli şekilde yükseldiği” bu nedenle AB genelinde “Alınması gereken” önlemler 54 madde halinde sıralandı.

Çin’in ürettiği malların Avrupa’da üretilenlerin fiyatlarını düşürdüğü, Çin firmalarının özellikle Avrupa’da yüksek teknolojiye sahip firmaları “Düşmanca satın aldığı” belirtilen belgede, bu durumun Alman ekonomisi için büyük bir tehdit oluşturduğu ve “Acil olarak önlem alınması gerektiği” dile getirildi.

ÇİN, DEVLET KAPİTALİZMİYLE  AVANTAJLI

BDI tarafından hazırlanan belgede açık olarak Çin’in “Planlı devlet ekonomisi ile, Almanya’nın liberal, sosyal piyasa ekonomisinden daha olumlu sonuçlar yarattığı” ve bu nedenle Çin’in avantajlı olduğu ifade ediliyor. Bu açından “Bir sistem rekabeti” olduğundan söz ediliyor.

Çözüm olarak Çin ile rekabet edemeyen Almanyalı ve Avrupalı tekellerin koruma altına alınması, özel olarak desteklenmesi ve bazı sektörlerde Çin’in firmaları tarafından “yutulması”nın engellenmesi öneriliyor. Gelecek açısından önem arz eden yüksek teknoloji, yapay zeka gibi alanlarda AB’nin Çin’e karşı önlem alması isteniyor.

‘ÇELİK ÜRETİMİ NEDENİYLE FARK ATACAK’

Spiegel Online’da yer alan haberde BDI Başkanı Dieter Kempf, Çin Halk Cumhuriyetinin serbest piyasa ekonomisine ve liberalizme yöneleceği yönündeki beklentilerin yerine gelmediğini, tersine devlet olarak piyasalara ve fiyatlara müdahale ettiğini söyledi.

Aşırı derecede üretilen çeliğe bağlı olarak Çin’in robot ve yenilenebilir akü konusunda kısa zamanda rakiplerine fark atacağı tahmin ediliyor.

Bu durum özellikle de Almanya’nın etkili olduğu otomobil sektörünü etkileyecek. Mevcut otomobillerin yerini elektrikle çalışan arabaların alacağı gözönüne alındığında, Çin’in teknolojik olarak yapacağı ilerleme diğer ülkeleri geride bırakabilir. Üstelik üreteceği otomobiller çok daha çevre dostu ve ucuz olabilir.

‘SÜBVANSİYONLAR KOLAYLAŞTIRILSIN’

BDI’nin 54 madde halinde sıraladığı önlemler kataloğunda Çin’in devlet kapitalizmine karşı AB’nin de tekellere daha fazla sübvansiyon vermesi ve bunu engelleyen düzenlemelerin gözden geçirilmesi isteniyor. Özellikle de AB dışında yapılan yatırımlara karşı önlemlerin alınması isteniyor.

Genel olarak yabancı yatırımcılara karşı olunmaması gerektiği ifade edilirken Avrupa’daki teknoloji işletmelerinin yabancılar tarafından satın alınmasının kontrol edilmesi ve gerektiğinde de engellenmesi isteniyor. AB’nin de mevzuatını buna göre düzenlemesi isteniyor. Buna göre ayrıca firmaların birleşmesi konusunda da daha dikkatli davranılması talep ediliyor.

BDI, Çin’den ise kapılarını yabancı yatırımcılara sonuna kadar açmasını istiyor. Çin’de halen yabancılar, firmaların yüzde 50’sinden fazlasına ortak olamıyorlar. Ancak bunun değiştirilmesi de hedefleniyor.

ALİ BABA ALMAN FİRMASINI ALDI

BDI Alman sermayesi adına bu uyarıları yaparken, internet üzerinde satış yapan Çin’in en büyük firması Ali Baba, Almanya’nın tanınmış bilgi değerlendirme firması Data Artisans’ı satın aldı.

Süddeutsche Zeitung’da yer alan habere göre Ali Baba 90 milyon avro ödeme yaptı. Kısa bir süre önce de Çin tekeli Midea Group, Almanya’da robot üreten Kuka firmasının hisselerinin çoğunu satın almıştı. Yine Çin araba üretici Geely de Daimler’e ortak olmuştu. Aynı habere göre 2017’de Çin’den Alman firmalarına satın alma ya da ortaklık adı altında toplam 13.7 milyar dolar aktarıldı. Alman sermayesi şimdi Çin’e daha fazla firma kaptırmadan önlem alınmasını talep ediyor.

TİCARET SAVAŞI SERTLEŞECEK

Kapalı kapıların arkasında yapılan görüşmelere bakılırsa, emperyalist ülkeler arasında ticaret savaşı öyle kolay dinecek gibi görünmüyor. Bu savaşın en net hali belki ABD ile Çin arasında yaşanıyor, ancak Almanya ile Çin ve Almanya ile ABD arasında da önemli gerilimler olabilir. Zira dünya ihracat şampiyonu Almanya, elde ettiği bu avantajı kolay bir şekilde terk etmek niyetinde değil.