İzmir'de arkeolojik sit alanına RES için ön onay

Metehan UD
İzmir

İzmir Menemen'de sayısız uygarlığa ev sahipliği yapan binlerce yıllık geçmişi olan, Yamanlar Doğal Tabiat Parkı'nın sınırındaki arkeolojik sit alanına RES kurulması için yeni imar planları askıya çıkarıldı. 

Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu'ndan 49 yıllığına üretim lisansı olan Çapar Elektrik AŞ, İzmir Menemen'de rüzgar enerji santrali kurmak için harekete geçti. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'na başvuran şirket bölgenin imar düzenlemelerinin değiştirilmesi talebinde bulundu. Şirketin başvurusunu kabul eden bakanlık bölgeye ait yeni 1/1000 ve 1/5000’lik koruma amaçlı imar planlarını askıya çıkardı. 

İl Müdürlüğünde sitesinde yapılan duyuruya göre santral alanı Menemen Asarlık Mahallesi ile Emiralem mahallelerindeki Yantarla (Çakaltepe) bölgesinde yer alıyor. Santralin kurulmak istendiği bölge İzmir Manisa Çevre Düzeni Planları'na göre Karıncalı Devlet Ormanı'nın içerisinde. Santral, 5 adet türbinden oluşuyor ve  toplamda 12.5  MW üretim kapasiteli. Santral türbinler, şalt ve idari merkezi ve yollar olmak üzere toplamda 14 hektarlık alan kaplayacak. 

3. DERECE ARKEOLOJİK SİT ALANI

Santralin kurulacağı yer ise tarihi dokusu ile dikkat çekiyor. Panaztepe arkeolojik sit bölgesi içinde kalan Yantarla (Çakaltepe) Mevkii Planlama Alanı, İzmir II Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu tarafından 2009 yılında 3. Derecede Arkeolojik Sit Alanı olarak kabul edilmiş. Şirket daha önce bu kurula yaptığı başvuru santrali kurmak için ilk onayı aldı. Kurulun bölgede yaptığı inceleme sonrasında hazırladığı rapora göre alan yüzeyinde antik döneme ait seramik, çatı kiremidi, tuğla parçaları, kaçak kazı çukurları ve muhtemel bir mezar olduğu belirtiliyor. Parsel, çok sayıda arkeolojik kalıntının bulunduğu Yahşelli Köyüne de sınır. 

BÖLGEDE SAYISIZ UYGARLIĞA EV SAHİPLİĞİ YAPTI

İzmir İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü'nün sitesindeki Menemen'in M.Ö. 1000 yıllarında Eoliyenlerle İonyalıların hudutlarını oluşturan bugünkü Yahşelli Köyü civarında kurulduğu, M.Ö. 263-241 yılları arasında da Asarlık Köyü civarına nakledildiğinin bilgisi veriliyor. Bölge tarih boyunca İranlılar, Makedonya Kralı Büyük İskender, eski Yunanlılar, Bergama Krallığı, Romalılara, Selçuklular, Aydın Beyliği, Osmanlılar’a ev sahipliği yaptı. Panaztepe bölgesinde yapılan arkeolojik kazılarda Geç Tunç Çağı’nın yanı sıra Roma ve İslami Dönem’e ait büyük kısmı mezar yapıları, yönetim merkezleri ve yerleşim birimlerine ait bulgulara rastlandı.

MEVZUAT KAMU YARARI VAR İSE İZİN VERİYOR

Kültür Bakanlığına bağlı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu tarafından geçtiğimiz yıllardan alınan karar doğrultusunda, “Arkeolojik Sitler Korunma ve Kullanma Koşulları”  başlığında değişiklik yapılmış ve söz konusu alanlarda yapılaşmaya izin verilmişti. Buna göre 3’üncü derecede arkeolojik SİT alanlarında 'ülke enerji üretimine getireceği katkı ve kamu yararı' doğrultusunda bu alanlara koruma kurulunca uygun görülmesi halinde rüzgar enerji santrali kurulmasına izin veriliyor.