Syriza’nın seçim yenilgisi: Yunanistan erken seçime gidiyor

Seyit ALDOĞAN
Atina

Yunanistan da pazar günü yapılan Avrupa Parlamentosu ve yerel yönetim seçimlerinde hükümet partisi Syriza ağır yenilgi aldı. Avrupa Parlamentosu seçimlerinde yüzde 23,7 alan Syriza 2014 yılında yapılan aynı seçimlerde yüzde 26,5 alarak birinci parti olmuştu. Ana muhalefet partisi Yeni Demokrasi ise yüzde 33,2 alarak seçimlerde birinci parti oldu. Yeni demokrasi 2014 seçimlerinde yüzde 22,7 oranında oy almıştı. Syriza aynı yenilgiyi yerel yönetim seçimlerinde de aldı. Yeni demokrasi birçok ilde belediye ve valilikleri kazanırken Atina ve Selanik’te adaylar yüzde 50’nin üzerinde oy alamayınca bu kentlerde önümüzdeki pazar günü ikinci tura gidilecek. Ancak ikinci tur seçimlerinde de sonucun değişmesi beklenmiyor.

HÜKÜMET İKİNCİ TURDAN SONRA İSTİFA EDECEK

Sonuçların belirginleşmeye başladığı saatlerde seçimlere ilişkin bir konuşma yapan ana muhalefet partisi başkanı Kiryakos Miçotakis, "Halk hükümete verdiği desteği geri çekmiştir ve hükümet çoğunluğu kaybetmiştir. Hükümet hemen istifa etmeli ve erken seçimlere gidilmelidir" açıklamasında bulundu. Başbakan Aleksis Çipras ise ilerleyen saatlerde yaptığı konuşmada sonuca saygı gösterdiklerini ve partinin yetkili organlarında sonuçların değerlendirileceğini belirtti. Çipras halkın tek yetkili güç olduğunu ve kararı halkın vereceğini belirterek ikinci tur seçimlerinden hemen sonra hükümetin istifasını cumhurbaşkanına sunacağını açıkladı. Bu durumda milletvekili seçimlerinin en geç haziran ayının sonunda yapılması bekleniyor.

Avrupa Parlamentosu seçimlerinde Yunanistan Komünist Partisi ise yüzde 5,5 alarak gücünü korurken Syriza ile koalisyon ortağı olan sağcı Anel partisi yüzde birin altına düştü. Eski PASOK’un devamı olan KİNAL ise yüzde 7,6 ile beklenenlerin üstünde oy aldı.

IRKÇI ALTIN ŞAFAK GERİLEDİ

Seçimlerde beklediği sonucu alamayan partilerden biri de Altın Şafak Partisi oldu. Söz konusu nazist örgüt bir önceki aynı seçimlerde yüzde 9,3 almışken bu seçimlerde yüzde 4,8’de kaldı.

Birinci Syriza hükümetinde ekonomi bakanı olan ve daha sonra istifa ettirilen Yanis Varufakis in başını çektiği MERA 25 hareketi ise yüzde 3,2 alarak Avrupa Parlamentosuna bir milletvekili göndermeyi başardı.

Seçimlerin asıl sürprizini ise faşist eğilimler taşıyan aşırı sağcı "Yunan çözüm" partisi yaptı. Kiryakos Velopulos adlı aşırı sağcı ve milliyetçinin başını çektiği bu hareket yüzde 4,1 oranında oy aldı.

Bazı sol örgütlerin bir araya gelerek kurdukları ANDARSİA cephesi ise geçmiş seçimde yüzde 2’nin üzerinde oy almışken bu seçimlerde yüzde 0,65 aldı. Syriza hükümetinde kalkınma bakanı olan ve troyka politikaları nedeniyle partisinden ayrılarak "Laiki Enotita " adlı bir parti kuran Panayotis Lafazanis ise yüzde 0,57 aldı. Lafazanis'in partisi bir önceki, seçimlerde yüzde 2,9 almıştı.

IMF POLİTİKALARI SYRIZA’YI BİTİRDİ

Halkın Syriza’ya sırtını dönmesinin asıl nedeni bu partinin, halkın taleplerini sahiplenen bir programı halka sunmuş olmasıydı.  Ancak Syriza hükümet olduktan sonra AB, İMF ve AB merkez bankasından oluşan troyka (memorandum) ile uzlaşarak ekonomik baskı politikalarına devam etti. Süreç içinde bütünüyle liberal politikalara yöneldiği için alternatif olmaktan çıktı ve diğer liberal partiler yeniden alternatif konumuna geldiler. Adı sol olan ama liberal politikalara devam eden Syriza’ya verilen destek özellikle sol tabandan, işçi ve emekçilerden geliyordu. Syriza oy veren ciddi bir kesimin yeni oluşan parti ve örgütlere destek verdikleri ya da hiç oy kullanmadıkları görülüyor. Muhafazakar partilerden Syriza’ya gidenler ise beklentilerine cevap bulamadıkları için yeniden muhafazakar partilere destek vermeye yöneliyorlar. Syriza’nın bir aylık seçim sürecinde durumu tersine çevirmesi mümkün görünmüyor.

YENİ DEMOKRASİ PARTİSİ DE BU POLİTİKALARLA ÇÖZÜM OLAMAYACAK

Ana muhalefet partisi Yeni Demokrasi ise bolca vaatlerde bulunuyor ve en kısa zamanda kriz politikalarına son verileceği propagandası yapıyor. Krizin sorumlularından biri olan bu partinin hükümet olması durumunda ekonomik baskı politikalarına devam edeceği, toplu işten çıkarmaların hızlanacağı, yeni vergilerin yürürlüğe konacağı kesin. Syriza’nın gündeme getirmeye cesaret edemediği ekonomik politikaların gündeme getirileceği daha şimdiden dile getiriliyor. Bu parti aynı zamanda faşist ve aşırı sağcı unsurları parti bünyesine alarak sağ tabana yaklaşmaya çalışıyor. Şu anda partinin genel başkan yardımcılarından ikisi geçmişte sicili kabarık olan aşırı sağcı unsurlar. Bu parti programında "radikal ekonomik" reformlardan bahsediliyor.

Nazist parti Altın Şafak ise geçmiş oylarıyla kıyaslandığında ciddi bir oy kaybı yaşamış durumda. Kuşkusuz bunda nazilere karşı tutum geliştiren, propaganda ve örgütlenmelerine karşı aralıksız olarak mücadele eden sol ve demokratik güçlerin büyük payı bulunuyor. Aralıksız devam eden teşhir politikaları karşısında naziler son zamanlarda birçok bölgede manevra olanaklarını kaybettiler.

Sol örgütler ise belli bir program etrafında bir araya gelerek AB ve İMF karşıtı bir ittifak oluşturamayınca alternatif olarak görülmediler ve tersine oy kaybettiler. Halktan ve taleplerinden kopuk programlarla yapılan birlik çağrıları ise sadece öneri olarak kaldı. Oysa AB seçimleri troyka karşıtı güçlü bir cephe olarak ortaya çıkmanın olanaklarını taşıyordu.

Avrupa Parlamentosu seçimleri tamamlandı, sandığa katılım %51 oldu

Avrupa Parlamentosu seçimleri: Büyük partiler küçüldü

Avrupa Parlamentosu seçimleri iktidarları sarsabilir