Hükümet, 11. Kalkınma Planında hedefleri yarıya indirdi; 2023 hayal oldu

Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı tarafından hazırlanan 5 yıllık kalkınma planlarının 11.’si 8 Temmuz 2019’da Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan tarafından TBMM’ye sunuldu. ‘Doğruluk Payı’ adlı teyit sitesi Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı tarafından hazırlanıp Meclise sunulan kalkınma planlarındaki 2023 yılına dair makroekonomik hedefleri ve 2018 yılı hedeflerinin gerçekleşip gerçekleşmediğini inceledi.

TL’nin dolara karşı değer kaybetmesi enflasyonu, faizleri ve işsizliği tırmandırırken 2023 yılının makroekonomik hedefleri de gelişmelerden etkilendi. 10. ve 11. kalkınma planlarında hedefler açısından adeta uçurum oluştu.

25 BİNDEN 12 BİNE DÜŞÜŞ!

‘Doğruluk Payı’ rakamlarla iki plan arasındaki uçuruma dikkat çekti. 2013 yılında yayımlanan 10. kalkınma planında açıklanan 2023 hedefleri incelendiğinde şu rakamlar görülüyor:

Gayrisafi milli hasıla (GSYH) 2023 yılında 2 trilyon dolar, kişi başına düşen milli gelir 25 bin dolar.

8 Temmuz 2019’da Cumhurbaşkanı tarafından meclise sunulan 11. kalkınma planında ise 2023 GSYH hedefi 1.08 trilyon dolarken, kişi başına düşen milli gelir hedefi ise 12 bin 244 dolar olarak revize edildi.

Ayrıca TÜİK tarafından 784 milyar dolar olarak açıklanan 2018 yılı GSYH’sinin, 10. kalkınma planındaki 1.3 trilyon dolarlık 2018 yılı GSYH hedefinden 416 milyar dolar daha az gerçekleştiği görülüyor.

İHRACAT HEDEFİ DE YARIYA İNDİ

10. kalkınma planında Türkiye’nin 2023 yılı için 500 milyar dolar olarak belirlenen ihracat hedefinin 11. kalkınma planında yaklaşık 273 milyar dolar azalarak 227 milyar dolara gerilediğine dikkat çeken ‘Doğruluk Payı’ şu tespiti yaptı:

“Bununla birlikte 10. kalkınma planında 2018 yılı toplam ihracat hedefi 277 milyar dolar olarak açıklanmıştı. 2013 yılında hedeflenen bu miktarın ise 2018 yılında gerçekleşen 168 milyar dolardan bir hayli uzak olduğu dikkat çekiyor.”

İŞSİZLİK KATLANDI

Şu günlerde Türkiye’nin en önemli makroekonomik sorunlarından biri olan işsizlikte ise 2013 yılında açıklanan 2023 hedefleri ile 8 Temmuz’da açıklanan 2023 hedefleri ciddi farklılık gösteriyor.

10. kalkınma planında yüzde 5’lik işsizlik oranı hedefleyen iktidar, 11. kalkınma planında ise bu hedefini neredeyse 2 katına çıkartarak yüzde 9.9 yaptı.

Hem toplam iş gücü hem de toplam istihdam verilerinde artış yaşansa da, Türkiye’deki işsizlik oranı Aralık 2018’de yüzde 12.7 ile 2018 hedefi olan yüzde 7,2’den oldukça yüksek.

ENFLASYON HEDEFİ 5’E KATLANDI

Makroekonomik göstergelerden bir diğeri olan enflasyonda da 10. kalkınma planında 2023 yılı için enflasyonun tek hanelere düşürülmesi hedeflenmişti. 11. kalkınma planında ise iktidar, enflasyon oranını yüzde 5’e kadar kademe kademe indirmeyi hedeflemiş durumda. Son olarak 10. kalkınma planındaki yüzde 4,5’lik 2018 hedefi de neredeyse 5 katı düzeyinde, yüzde 20,3 olarak gerçekleşti. (EKONOMİ SERVİSİ)