Bir yılda 1 milyon 112 bin yeni işsiz
Türkiye genelinde 3 aylık dönemi kapsayan mayıs döneminde işsizlik, geçen yılın aynı dönemine göre 3,1 puan artışla yüzde 12,8’e, tarım dışı işsizlik de yüzde 15’e yükseldi.
İş kuyruğundaki gençler | Fotoğraf: DHA (Arşiv)
Türkiye genelinde işsizlik nisan, mayıs ve haziran aylarını kapsayan mayıs döneminde, geçen yılın aynı dönemine göre 3,1 puan artışla yüzde 12,8’e, tarım dışı işsizlik de 3,4 puan artışla yüzde 15’e yükseldi. Tarım dışı işsizlik ağustos 2009’dan bu yana en yüksek oranı görmüş oldu. Genç nüfusta (15-24 yaş) işsizlik oranı ise bir önceki döneme göre 5,5 puanlık artarak yüzde 23,3’e yükseldi. Ne eğitimde ne istihdamda olan 15-24 yaş arası gençlerin oranı ise yüzde 21,9’dan yüzde 24’e tırmandı.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsiz sayısı 2019 yılı mayıs döneminde geçen yılın aynı dönemine göre 1 milyon 21 bin kişi artarak 4 milyon 157 bin kişiye çıktı. TÜİK verilerine göre mayıs döneminde tarım dışı işsizlik oranı 3,4 puan artışla yüzde 15, genç nüfus (15-24 yaş) işsizliği 5,5 puan artarak yüzde 23,3’e ve 15-64 yaş grubunda 3,2 puan artarak yüzde 13,1’e yükseldi.
İstihdamda ise büyük daralma görüldü. İstihdam edilenlerin sayısı 2019 yılı mayıs döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre 869 bin kişi azalarak 28 milyon 269 bin kişi, istihdam oranı ise 2 puanlık azalış ile yüzde 46,1 oldu.
TARIMDA 307 BİN, DİĞER SEKTÖRLERDE 562 BİN YENİ İŞSİZ
Mayıs döneminde, tarım sektöründe çalışan sayısı 307 bin, tarım dışı sektörlerde çalışan sayısı 562 bin kişi azaldı. İstihdam edilenlerin yüzde 18,3’ü tarım, yüzde 19,6’sı sanayi, yüzde 5,5’i inşaat, yüzde 56,6’sı hizmet sektöründe yer aldı.
Önceki yılın aynı dönemi ile karşılaştırıldığında tarım sektörünün istihdam edilenler içindeki payı 0,5 puan, inşaat sektörünün payı 1,7 puan azalırken, sanayi sektörünün payı 0,1 puan, hizmet sektörünün payı 2 puan arttı.
İŞGÜCÜ 32,4 MİLYON
İşgücü, bir önceki yılın aynı dönemine göre 152 bin kişi artışla 32 milyon 426 bin kişiye yükselirken, işgücüne katılma oranı 0,4 puan düşüşle yüzde 52,9’a gerilerken, erkeklerde iş gücüne katılma oranı 0,9 puan düşüşle yüzde 71,7’ye gerilerken, kadınların işgücüne katılma oranı bir değişim göstermeyerek yüzde 34,4’te sabit kaldı.
Mayıs döneminde herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna bağlı olmadan çalışanların oranı, bir önceki yılın aynı dönemine göre 0,7 puan artarak yüzde 34,4 oldu. Tarım dışı sektörde kayıt dışı çalışanların oranı ise bir önceki yılın aynı dönemine göre 0,4 puan artarak yüzde 22,8 oldu.
İSTİHDAM AZALDI
Mevsim etkisinden arındırılmış istihdam bir önceki döneme göre 137 bin kişi azalarak 27 milyon 876 bin kişiye gerilerken, istihdam oranı 0,3 puan azalarak yüzde 45,4 oldu. Mevsim etkisinden arındırılmış işsiz sayısı bir önceki döneme göre 38 bin kişi artarak 4 milyon 527 bin kişi olarak gerçekleşti. İşsizlik oranı 0,2 puan artarak yüzde 14 oldu. Mevsim etkisinden arındırılmış işgücüne katılma oranı 0,3 puan azalarak yüzde 52,8’e geriledi. Ekonomik faaliyete göre istihdam edilenlerin sayısı, tarım sektöründe 25 bin, sanayi sektöründe 7 bin, inşaat sektöründe 44 bin, hizmet sektöründe 62 bin kişi azaldı.
Mayıs’ta (mevsimsellikten arındırılmış) istihdamda aylık 137 bin kişilik azalış yaşanırken, işgücündeki aylık 101 bin kişilik düşüş işsiz kişi sayısındaki artışı aylık 38 bin kişi ile sınırladı.
GENİŞ TANIMLI İŞSİZ SAYISI 6 MİLYON 890 BİN
Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi (DİSK-AR) tarafından hesaplanan geniş̧ tanımlı işsiz sayısı mayıs 2018’de 5 milyon 707 bin iken mayıs 2019’da 1 milyon 183 bin artışla 6 milyon 890 bin oldu. Geniş̧ tanımlı işsizlik oranı mayıs 2019’da yüzde 19,8 olarak hesaplandı. Ağustos 2018’den itibaren işsizliğin düzenli yükselişi en çok gençleri ve genç kadınları etkiledi. Mevsim etkisinden arındırılmış genç işsizliği Mayıs 2018’e göre 6 puan artarak yüzde 19,5’ten yüzde 25,5’e yükseldi. Böylece her dört gençten biri işsiz durumda.
İNŞAATTA İSTİHDAM KAYBI 691 BİN
Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi’nin (Betam) araştırmasına göre, nisan, mayıs ve haziran aylarını kapsayan mayıs döneminde hem istihdam hem de işgücünde ciddi düşüşler oldu ve inşaat sektöründe istihdam kaybı 691 bine ulaştı. Betam notunda, Betam tahmin modeli doğrultusunda yapılan haziran dönemi mevsim etkilerinden arındırılmış tarım dışı işsizlik oranının 0.1 yüzde puan artarak yüzde 16.3 düzeyine yükseleceği öngörüldü.
KADINLARIN İŞGÜCÜNE KATILMA ORANI YİNE YÜKSELMEDİ
TÜİK verilerine göre işgücü, bir önceki yılın aynı dönemine göre 152 bin kişi artışla 32 milyon 426 bin kişiye yükselirken, işgücüne katılma oranı 0,4 puan düşüşle yüzde 52,9’a gerilerken, erkeklerde iş gücüne katılma oranı 0,9 puan düşüşle yüzde 71,7’ye gerilerken, kadınların işgücüne katılma oranı bir değişim göstermeyerek yüzde 34,4’te sabit kaldı.
GÜVENCESİZ ÇALIŞMA ARTTI
Yine TÜİK verilerine göre mayıs döneminde herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna bağlı olmadan çalışanların oranı, bir önceki yılın aynı dönemine göre 0,7 puan artarak yüzde 34,4 oldu. Tarım dışı sektörde kayıt dışı çalışanların oranı ise bir önceki yılın aynı dönemine göre 0,4 puan artarak yüzde 22,8 oldu.Mevsim etkisinden arındırılmış işsiz sayısı bir önceki döneme göre 38 bin kişi artarak 4 milyon 527 bin kişi olarak gerçekleşti. İşsizlik oranı 0,2 puan artarak yüzde 14 oldu. Mevsim etkisinden arındırılmış işgücüne katılma oranı 0,3 puan azalarak yüzde 52,8’e geriledi. Ekonomik faaliyete göre istihdam edilenlerin sayısı, tarım sektöründe 25 bin, sanayi sektöründe 7 bin, inşaat sektöründe 44 bin, hizmet sektöründe 62 bin kişi azaldı.
TÜİK verilerine göre, 2010-2019 döneminde aylar ve yıllar itibarıyla mevsim etkilerinden arındırılmamış işsizlik oranları şöyle:
| 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | |
| Ocak | 13,6 | 11,1 | 9,3 | 9,7 | 10,3 | 11,3 | 11,1 | 13 | 10,8 | 14,7 |
| Şubat | 13,5 | 10,7 | 9,6 | 9,7 | 10,2 | 11,2 | 10,9 | 12,6 | 10,6 | 14,7 |
| Mart | 12,8 | 10,1 | 9,1 | 9,4 | 9,7 | 10,6 | 10,1 | 11,7 | 10,1 | 14,1 |
| Nisan | 11,3 | 9,3 | 8,2 | 8,7 | 9 | 9,6 | 9,3 | 10,5 | 9,6 | 13 |
| Mayıs | 10,3 | 8,9 | 7,6 | 8,2 | 8,8 | 9,3 | 9,4 | 10,2 | 9,7 | 12,8 |
| Haziran | 9,9 | 8,7 | 7,3 | 8,1 | 9,1 | 9,6 | 10,2 | 10,2 | 10,2 | |
| Temmuz | 9,9 | 8,6 | 7,6 | 8,6 | 9,8 | 9,8 | 10,7 | 10,7 | 10,8 | |
| Ağustos | 10,6 | 8,5 | 8 | 9 | 10,1 | 10,1 | 11,3 | 10,6 | 11,1 | |
| Eylül | 10,6 | 8,2 | 8,3 | 9,2 | 10,5 | 10,3 | 11,3 | 10,6 | 11,4 | |
| Ekim | 10,5 | 8,4 | 8,3 | 9,1 | 10,4 | 10,5 | 11,8 | 10,3 | 11,6 | |
| Kasım | 10,2 | 8,4 | 8,6 | 9,3 | 10,7 | 10,5 | 12,1 | 10,3 | 12,3 | |
| Aralık | 10,6 | 9 | 9,3 | 9,6 | 10,9 | 10,8 | 12,7 | 10,4 | 13,5 | |
| Yıllık | 11,1 | 9,1 | 8,4 | 9 | 9,9 | 10,3 | 10,9 | 10,9 | 11 |
(EKONOMİ SERVİSİ)
