Cezaevlerinde kapasite, hijyen, sağlık hakkına erişim ve beslenme sorunları

Ceza İnfaz Sisteminde Sivil Toplum Derneği, 26- 31 Mart tarihleri arasında danışma hattından gelen şikayetleri, cezaevlerin ve mahpusların bilgilerini gizli tutarak bir rapor hazırladı. Rapor 4’ü kapalı ceza infaz kurumu, 30’u açık ceza infaz kurumu olmak üzere 34 farklı cezaevinden gelen şikayetlerle hazırlandı.

KAPASİTE SORUNU

Cezaevlerinde kapasite sorununun uzun süredir devam ettiği ve mahpusların bu sebeple birçok sorun yaşadığı belirtilen raporda “Mahpuslar koğuşlarının kalabalık olduğunu, yatakların birbirlerine yakın mesafede olduğunu ve bu yakınlıkta uyumak zorunda kaldıklarını, sosyal mesafe koyamadıklarını, ortak alanlar ve yemekhanelerde çok fazla mahpusun bir araya gelmek zorunda kaldığını aktarmışlardır. Aynı zamanda bazı cezaevlerinde bahçenin havanın soğuk olmasından da kaynaklı belirli saatlerde kapatılması, mahpusların hareket alanını kısıtlamış ve aynı zamanda, kapasitenin üstünde mahpusun birbirlerine yakın şekilde aynı alanı kullanmasına neden olmuştur” denildi.

Raporda öne çıkan sorunlar ve şikayetler şunlar:

GENEL DURUM VE HİJYEN ÖNLEMLERİ 

• Dezenfekte amaçlı bazı hapishanelerde ilaçlama yapılırken bazılarında yapılmadı, bazı hapishanelerde yalnızca hapishanenin dışı ilaçlandı, mahpusların kullandığı ortak alanlarda ilaçlama yapılmadı.
• Birçok hapishanede düzenli temizlik hala yapılmıyor. Mahpuslar kendi imkanları ile hapishanelerin ortak alanlarını temizliyor.
• Koridorlara dezenfekte malzemesi koyan hapishanelerin sayısı oldukça az.
• İnfaz koruma memurları bazı hapishanelerde maske takarlarken bazı hapishanelerde takmıyor.
• Bazı hapishanelerde mahpuslara ayakta omuz omuza sayım yaptırılıyor.
• Bazı kapalı hapishanelerde pencere sayısının az olması sebebiyle havalandırma yeterince sağlanamıyor.
• Dezenfektanlar kantinde 10- 45 TL arasında değişen ücretlerle satılıyor.
• Yemekhaneler yeterince temizlenmiyor, hijyenik değiller ve çok fazla mahpus burayı kullanmak zorunda.

MAHPUSLARIN HİJYENİ

• Bazı hapishane idareleri koğuşlara sabun dağıtırken bazı hapishanelerde sabuna erişilmiyor.
• Birçok hapishanede tuvaletlere dezenfektan konulmadı.
• Mahpuslara maske ve eldiven, ücretsiz temizlik malzemesi sağlanmadı. Bazı hapishanelerde kolonya yerine traş kolonyası dağıtıldı.
• Banyolar kirli ve bazı hapishanelerde her koğuşa 1 saat banyo izni veriliyor. Diğer vakitlerde banyolar kilitleniyor.
• Lavabo sayısı az, sular sık sık kesiliyor, sıcak su sınırlı ve belirli zamanlarda veriliyor. 

KARANTİNA KOĞUŞLARI

• Bazı hapishanelerde izinden dönen mahpuslar karantinaya alınırken, bazı hapishanelerde ise böyle bir önlem başlarda alınmadı ve mahpuslar eski koğuşlarında kalmaya devam etti.
• Şu anda karantina koğuşları aktif olarak kullanılıyor. Karantina koğuşları için görüş kabinleri ve atölyeler gibi alanları kullanılıyor. Birçok hapishanede karantina koğuşunda kalan mahpuslar ortak kullanım alanlarını ve yemekhaneleri diğer mahpuslarla birlikte kullanıyor ve bu konuda gerekli özen gösterilmiyor.
• Birkaç hapishanede karantina bölümünde kalan mahpuslarla diğer koğuşlarda kalan mahpusların iletişimleri kesildi.
• Karantinada tutulan tüm mahpuslar virüsü taşımıyor, fakat taşıyan-taşımayan tüm mahpusların aynı karantinada kalmaları sebebiyle sağlıklı olan mahpuslar endişeleniyor. 
• Karantina koğuşlarında infaz koruma memurlarının yetersiz olması sebebiyle mahpuslar çalıştırılıyor. Bu süreçte çalışan mahpuslar için gerekli önlemler alınmıyor ve mahpuslar kaldıkları koğuşlara önlem almadan geri dönüyor.
• Karantina koğuşlarında tutulan ve risk grubunda olan mahpuslar için özel bir önlem alınmıyor.
• Mahpuslar bazı hapishanelerde karantina koğuşunda yerde yatıyor ve temizlik malzemesine ulaşamıyor. 
• Karantina koğuşları kalabalık ve sosyal mesafe imkanı yok. 
• Karantina koğuşunda kalan mahpuslar aynı tabakları kullanıyor, tabaklar ve kaşıklar iyi temizleniyor.
• Doktor kontrolü yok, yalnızca ateşleri ölçülüyor. Ateşi 38.5’a çıkan mahpuslar var, bazı hapishanelerde mahpuslara birden fazla belirti göstermesine rağmen test yapılmıyor.

SAĞLIK HAKKINA ERİŞİM

• Bazı hapishanelerde doktor revire gitmiyor, mahpuslar revire çıkarılmıyor. Mahpuslar revire çıksalar da ilaç alamıyor. 
• Hastane sevki olmasa da raporların yenileneceği kararına uyulmuyor.
• Hasta, yaşlı ve risk grubuna giren mahpuslar için önlemler alınmıyor, mahpuslar önlemleri kendileri alıyor.

BESLENME

• Yemekler kötü ve sağlıksız, hijyenik değil. Yemekler tüm mahpusların ihtiyacını karşılamada yetersiz, bazı hapishanelerde yemekler kısa sürede tükeniyor.
• Bazı hapishanelere virüs taşıyacağı endişesiyle taze sebze girişi yasaklandı.
• Ek gıda, vitamin sağlanmıyor.
• Kantindeki ürünlerin pahalı, limon, sarımsak, soğan gibi ürünler sınırlı sayıda geliyor. 

Tutuklu yakınları: Cezaevlerinde koronavirüs patlayabilir, mahpuslar serbest kalsın

Aksaray Cezaevi'nde tutuklulara korona tehdidi: Virüslü birini aranıza getiririz

Koronavirüste cezaevleri | “Hiç düşünmeden hasta tutuklular tahliye edilmeli”

Araştırma: Kovid-19 aşıları güvenli ve etkili

AB'de kullanılmayan yaklaşık 4 milyar avroluk Kovid-19 aşısı çöpe atıldı

Koronavirüsün yeni varyantı "BA.2.86" İsrail'de de tespit edildi

Pandemi döneminde 290 bin fazladan ölüm yaşandı | “Verileri gizleyerek üç yıl insanların ölümünü izlediler”