Dersim’de mera için yapılan yol çalışması bitki çeşitliğini tahrip ediyor

Yusuf AKIN
Dersim

Dersim’in Ovacık ilçesine bağlı Yalmanlar köyü 1994 yılında boşaltılan köylerden biri. 2000’li yılların başında geri dönüşlere izin verilince köylülerin bir kısmı da topraklarına geri dönüş yaptı. Daha çok arıcılık yaparak yaşamlarını idame ettiren köylüler, meraların yaylacılık faaliyetlerinden dolayı ciddi zarar gördüğünü söylüyorlar. Köyün merasına bir süre önce yol çalışması da başladı. Köylüler bu duruma “Bitki çeşitliliğini tahrip ediyorlar” dedi.

Emek Partisi Doğa ve Çevre Komisyonu üyeleri ve Dersim Kültürel Miras Koruma Girişimi Sözcüsü Avukat Barış Yıldırım, Yalmanlar köyünü ziyaret etti.

"TALEBİMİZ DIŞINDA YAPILAN BİR YOL"

Yalmanlar köyünde arıcılık yapan Hıdır Yıldız, “Köylerimiz 1994’te boşaltıldı fakat biz burada çadırlarımızı kurup arıcılık yapıyoruz. Arıcılık yaptığımız bölgede endemik bitki çeşitliliği çok. Anzer çiçeği dediğimiz bizim deyimimizle Rep çiçeği de bu bölgede bulunuyor. Biz burada geçimimizi arıcılıkla sağlıyoruz. Şu an gördüğünüz gibi bizim arıların ve çiçeklerin bulunduğu yere yol yapmışlar. Buradaki köylülerin talebi ve isteği dışında yapılan bir yol bu” dedi.  Yol yapımının endemik bitki tahribatına da neden olduğunu söyleyen Yıldız, “Devlet burayı ihaleye açıyor misal 5 bin tane hayvana ihaleye veriliyor fakat sonra da 15 bin tane hayvan koyuyorlar. Burada bitki çeşitliliğini tahrip ediyorlar, bilinçsiz otlatma var ve bu yapılan bir kıyımdır. Buraya getirip yol yapmışlar bütün çiçek ve bitkilerin tahribatına sebep olmuşlar. Yüzyıllardır insanlar buradan meralara atlarla veya yayan gidiyorlar yine aynı şekilde gidilebilir doğayı bu kadar tahrip etmeye gerek yok” dedi.

BİTKİ TÜRLERİ YOK OLACAK

Köylülerden Şahin Kurt da yol yapımına ilişkin “Bizi Ovacık’a çağırdılar merkez komutanlığa gittik işte bu yapılan yol doğamızı yok etmesin dedik ama komutan yapılacak dedi, bir şey diyemedik. Bizde engel olamadık çünkü bizi yasal işlemle korkutuyorlar” dedi. Bu yolun yapılmasıyla verimin çok düşük olacağını da söyleyen Kurt, “Burada gördüğümüz çiçek ve bitki türleri yok olacak” dedi.

YILDIRIM: HUKUKSAL GİRİŞİMLERDE BULUNACAĞIZ

Dersim Kültürel Doğal Miras Koruma Girişimi Temsilcisi Av. Barış Yıldırım, “Yöre köy muhtarı ve birkaç köy sakininin araması üzerine geldik. Bölgede maalesef yıllardır kontrolsüz bir biçimde yüksek bir tahribat var bunun da en büyük sebebi de Mera Kanunu’na göre Yalmanlar köyü sınırı içerisinde bulunan yaylaların her yıl mera komisyonu tarafından sürü sahiplerine kiralanıyor olması” dedi. Mera Kanunu’na göre mera alanlarının dinlendirilmesi ve korunması gerektiğini belirten Yıldırım, “Bu önlemler maalesef alınmıyor” dedi.

Avrupa’nın Yaban Hayatı ve Yaşam Ortamlarını Koruma Sözleşmesi’ne (BERN) göre bu alanda koruma altında bulunan pek çok flora (bitki türü) türünün bulunduğunu da aktaran Yıldırım, “Bölgede koruma önlemleri alınması gerekirken bırakın önlemleri bir kenara bölge habitatına zarar veriliyor” dedi. Bölgede yüksek bir miktarda arıcılık yapıldığını da hatırlatan Yıldırım “Bu bölgenin flora yapısı çok yüksek olduğu için Türkiye’nin kalori bakımından en nitelikli balının bu bölgelerde üretildiğini düşünüyoruz. Nasıl ki Karadeniz de Kaçkarlarda üretilen Anzer balının patenti alınmışsa aynı zamanda Ovacık ve Pülümür ballarının da coğrafi işaretlerinin alınması gerekiyor. Bu şartlara göre arıcılık faaliyetlerinin arttırılması gerekiyor” dedi. Bölge ekosisteminin son derece kıymetli olduğunu belirten Yıldırım, yol yapım faaliyetleri için de köylülerle birlikte hukuksal girişimlerde bulunacaklarını da söyledi.

“Dersim yaylaları hoyratça kullanılıyor”