70 kolber öldürüldü, 44 kişi idam edildi, 263 kişi tutuklandı
İran’da Kürtlere yönelik hak ihlalleri raporlaştırıldı. 70 kolberin (yük taşıyan) öldürüldüğü, 44 kişinin idam edildiği, 263 kişinin sorgusuz tutuklandığı ve 84 kişinin intihara sürüklendiği açıklandı
Fotoğraf: MA
Kürdistan İnsan Hakları Derneğinin (KMMK), 2020 İran raporunda, 70 kolberin (yük taşıyan) öldürüldüğü, 44 kişinin idam edildiği, 263 kişinin sorgusuz tutuklandığı ve 84 kişinin intihara sürüklendiği açıklandı. KMMK Eş Başkanı Jahangir Abdollahi, rejimin Kürtleri eşit vatandaş olarak görmediğini ve cezaların arttığını söyledi.
ALTERNATİF CEZALAR KULLANABİLİRDİ
Kürdistan İnsan Hakları Derneği (KMMK), İran rejiminin geçtiğimiz yıl Kürt bölgelerinde gerçekleştirdiği insan hakları ihlallerine ilişkin hazırladığı raporu açıkladı. Raporun “yürütme” bölümünde, geçtiğimiz yıl sadece Kürt bölgesinde aralarında siyasi tutukluların da bulunduğu en az 44 kişinin idam edildiği belirtildi. Söz konusu bölümde, “İran hükümeti alternatif cezalar kullanabilirdi ancak idam cezasını tercih etti” ifadelerine yer verildi.
SEBEPSİZ YERE ÖLDÜRÜLDÜLER
“Devlet terörü ve şiddeti” başlığında, 14 kişinin “sebepsiz” yere öldürüldüğü bilgisine yer verilerek, “Bu insanlar doğrudan bu hükümetin silahlı kuvvetleri tarafından sebepsiz yere öldürüldü” denildi. Raporda, elde edilen bilgilere göre en az 263 kişinin tutuklandığı ve bunların birçoğunun sivil, politik, çevre aktivisti ve gazeteci olduğuna dikkat çekildi. Raporda, mahkeme kararı olmadan birçok kişinin gözaltına alındığı belirtildi.
İNSANLIĞA KARŞI SUÇUN NESNELLİĞİ
Raporda, sadece geçtiğimiz yıl en az 70 kolberin rejim askerleri tarafından öldürüldüğü ve 176’sının da yaralandığı bilgisine yer verildi. Raporda, bu durumun insanlığa karşı işlenen suçun nesnel bir örneği olduğu ifade edildi.
Raporda, 46’sı kadın olmak üzere en az 84 kişinin yaşamına son verdiği belirtilerek, bunun nedeninin ise, “antifeminist yasalar, işsizlik ve yoksulluk” olduğu vurgulandı.
"EN BÜYÜK TRAJEDİYİ KOLBERLER YAŞIYOR"
KMMK Eş Başkanı Jahangir Abdollahi, raporu MA’dan Gökhan Altay ve Müjdat Can’a değerlendirdi. En büyük trajediyi kolberlerin yaşadığını vurgulayan Abdollahi, yaşanan ölümleri “katliam ve insanlığa karşı suç” olarak nitelendirdi. Abdollahi, “Bu insanların hiçbir geçim kaynağı yok ve durumları kötü. Kolberlik yaptıklarında da öldürülüyorlar. Büyük bir yaşam hakkı ihlali var. Ancak bu duruma karşı sessizlik de devam ediyor. İran rejimi bu insanları gözaltına da alabilir ama bunun yerine katlediyor. Yaşam koşullarını değiştirmek için adım atmak yerine öldürüyor. Bizim haberdar olmadığımız ölümler ve yaralanmalar da var” diye konuştu.
"KÜRT OLUNCA CEZA ARTIYOR"
Abdollahi, “Siyasi faaliyetlerde bulunan kişiler en çok baskıya uğrayanlar oluyor. İşkenceye uğruyorlar ve öldürülüyorlar. Ancak buna rağmen Kürtler faaliyetlerini sürdürüyor ve boyun eğmiyor” dedi. İran rejiminin Kürtleri eşit yurttaş olarak görmediğini ifade eden Abdollahi, “Yargılanan kişi eğer Kürt’se daha fazla cezaya çarptırılıyor. Farklı bir halka karşı bir suç işlenmişse daha ağır bir şekilde cezalandırılıyor. İşkenceye uğruyor” dedi.
Kadın ve Kürt olunca baskının arttığını belirten Abdollahi, “Bu yılki eylemlerde kadınlar öncüydü. Bu da rejimi rahatsız etti ve daha fazla kadınlara yöneldi” ifadelerini kullandı.
Hukuk ve adaletin olmadığını vurgulayan Abdollahi, cezaevlerinin her dönem en çok insan hakları ihlallerinin yaşandığı yerler olduğuna dikkati çekti.
Abdollahi, şöyle devam etti: “Cezaevlerinin bulundukları yerler çok kötü. Cezaevlerindeki koşullar çok kötü. Temizlik yok. Bu durum koronavirüs (kovid-19) salgınıyla birlikte daha da kötüleşti. Kimi siyasi tutuklular salgın nedeniyle hayatını kaybetti. Şiddet, baskı ve işkence yaşanıyor.” (HABER MERKEZİ)