11 Mart 2021 06:18

Arhavilileri sevindiren karar: Mahkeme 'Pilarget Vadisine HES yapılamaz' dedi

Artvin‘in Arhavi ilçesi Pilarget Vadisi'nde yapımı planlan HES projesine karşı köy muhtarlarının açtığı davada 'ÇED olumlu' kararı iptal edildi.

Fotoğraf: @pilargetkoyu'nun Twitter hesabından alınmıştır.

GÜNCEL ÇEVRE

Paylaş

Gençağa KARAFAZLI
Artvin

Artvin‘in Arhavi ilçesi Pilarget Vadisi'nde yapımı planlan HES projesine karşı köy muhtarlarının açtığı davada mahkeme Saka I-II Regülatörü yapımı için verilen "ÇED olumlu" kararını iptal etti ve HES projesine izin vermedi.

HES projesine karşı Ulukent Köyü Muhtarı Necati Canoğlu, Balıklı Köyü Muhtarı Muzaffer Şiviloglu ile Arhavi Pilarget Doğa ve Yaşam Derneği tarafından açılan davanın ilk duruşması 17 Şubat 2021 tarihinde Rize İdare Mahkemesinde görülmüştü.

Mahkeme, 23 gün sonra kararını taraflara tebliği etti. Regülatörler için Çevre ve Şehircilik Bakanlığının verdiği "ÇED olumlu" kararını iptal eden mahkeme, HES projesine izin vermedi.

Pilarget Vadisi Doğa ve Yaşam Derneği Başkanı Hazım Kurdoğlu, mahkemenin oy birliğiyle aldığı kararın sevindirici olduğunu söyledi ve bu hukuki sürecin ısrarla takipçisi olacaklarını açıkladı.

BELEDİYEDEN İMAR PLANINA ONAY ÇIKMASI TEPKİ ÇEKMİŞTİ

HES projesinin yargıya taşınması sonrası, Artvin İl Genel Meclis İmar Komisyonu toplantısında, HES'in santral binası imar izninin 1 oyla kabul edilmesi Arhavi halkının tepkisine neden olmuştu.

MAHKEMENİN KARARI BİLİRKİŞİ RAPORUNA DAYANIYOR

Davada mahkeme, Pilarget Vadisi'nde bilirkişi heyeti oluşturarak inceleme yapılmasını istemişti. İptal kararı, bilirkişi heyetinin 2 ay önce mahkemeye sunduğu rapor doğrultusunda alındı.

Rize İdare Mahkemesi ÇED iptal gerekçesini şu şekilde açıkladı:

“PROJE EKO SİSTEME KABÜLLENİLMEZ SINIRLARDA ZARAR VERECEK”

“Dava konusu alanda yapılacak HES faaliyetlerinin toz, gürültü, patlama etkileri hafriyat depolama alanları için seçilen yer ve kapasite oranları, dere morfolojisinin ve su kalitesinin bozulması, yeraltı suları, arıcılık faaliyetleri, can suyu, tarım faaliyetleri, ormancılık, erozyon, heyelan, alanlarına yakınlık, taşkın, fauna ve flora durumu başta olmak üzere, endemik bitki ve hayvan türlerinin bulunduğu bölgede yaşayan insanla-hayvanlar-bitkisi ekosistemine kabullenilemez sınırlarda zarar vereceği, proje sahasının doğal yaşam için özel bir alan olması ve de bölgeye özgü endemik bitki ve hayvan türlerinin proje sahasının doğal yaşam dikkate alındığında çevre kanunu ve çevre sel etki değerlendirilmesi yönetmenliği kapsamında çevre üzerinde olumsuz etkilerinin alınacak önlemler sonucu ilgili mevzuat ve bilimsel esaslara göre kabul edilebilir düzeylilerde olmadığı, ihtiva ettiği taahhütleri ve tespitleri alanı temsilen uzak ve yetersiz olduğu…"

“BALIK GEÇİTLERİ VE HAYVAN TÜRLERİNİN YAŞAMI YOK OLACAK”

"Öte yandan Saka I-II Regülatörü ve HES projesine ait; regülatörler, su çevrime yapıları ve derivasyon hatları, balık geçitleri, çökeltim, havuzları, iletim hatları, santral binaları ve enerji iletimi ile ilgili tesisler depolama sahaları gibi tüm üniteler in sevail ve üçırmaklar gibi farklı dereler üzerinde olmasına ve bu derelerin farklı alt havzalarda yer almasına karşın, reliyef özellikleri ile klimatik-edafik, biyotik değerlendirmeleri ayrı ayrı yapılması gereken projenin aynı ÇED sürecine tabi tutulmasının, projenin yürütülmesini, teknik ve idaresel denetimini zora sokacağı, bu durumun ise gerek idarenin gerekse projeyi icra eden şirketin çevresel hassasiyetinin ve duyarlılığının zamanla azalmasına yol açarak, bölgeye özgü endemik bitki ve hayvan türlerinin yaşam alanlarını tehlikeye atacağı da anlaşıldığından…"

“ÇED OLUMLU KARARI HUKUKA MEVZUATA UYARLILIĞI BULUNMUYOR”

"Kurulması planlanan 'Saka I–II Regülatörü ve HES Projesi'yle ilgili olarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından tesis edilen 'Çevresel etki değerlendirmesi (ÇED) olumlu' kararına konu 6.6.2013 tarih ve 312 sayılı işlemde hukuka ve mevzuata uyarlılığı bulunmadığı sonuç ve kanaatine varılmıştır.

Bu nedenlerden dolayı; 1-dava konusu işlemin iptaline kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde Danıştay nezdinde Temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle 17-03-2021 tarihinde oy birliğiyle karar verilmiştir.”

"PROJE HAYATA GEÇSEYDİ 3 BİN KİŞİ GÖÇ EDECEKTİ"

Pilarget Doğa ve Yaşam Derneği Başkanı Hazım Kurdoğlu, "ÇED olumlu raporu mahkeme tarafından iptal edilmeseydi HES projesinin başlayacağı Pilarget Vadisi'ndeki köylerimizde deremiz 5 kilometre boyunca borulara alınarak hapsedilecek. Gürül gürül akan deremiz yok olacaktı. Bu cennet vadide HES yapmak demek 650 hane yok etmek demektir. Bu vadide, arıcılık çeşitli hayvancılık ve tarım başta olmak üzere geçimini sağlayan yaklaşık 3 bin insan var. Bu proje hayata geçirilmiş olsaydı köylerimizi terk etmek dolaysıyla bu vadelerimizi insansızlaştıracaklardı" dedi.