İSDEMİR TİS’i işçinin kayıplarını telafi etmedi

Halil İMREK
İskenderun

Hak-İş’e bağlı Özçelik-İş’in örgütlü olduğu İskenderun’daki İSDEMİR işçileri, toplu iş sözleşmesinin (TİS) kendilerine sorulmadan imzalanmasından ve zam oranından memnun değil. Ücretlerine resmi enflasyonun bile altında zam yapıldığını ifade eden işçiler geçmişteki kayıplarının telafi edilmediğini ifade ederek sendikaya sitem ediyor.

Türkiye’nin aynı anda uzun ve yassı çelik üretebilen tek ve en büyük entegre tesisi olan İSDEMİR’deki 27. dönem TİS süreci sona erdi. TİS sürecine dahil edilmeyen ve imza atıldığında kendilerine sorulmayan işçiler sendika yöneticilerinin işyerinde yaptığı bilgilendirme toplantılarını daha çok sessiz bir şekilde dinliyor. Bilgilendirme toplantıları yapıldığı sırada bir yandan da Özçelik-İş İskenderun Şube Başkanı Mehmet Güngör ve Şube yönetim kurulu üyeleri, İSDEMİR Genel Müdürü Mesut Keyifli’yi de ziyaret edip teşekkür etti.

‘GEÇMİŞİN HESABINI BİLE VERMEDİLER’

İşçiler çoğu zaman tepkilerini açığa vurmasalar da sözleşmeden memnun değil. Kimi işçi sosyal medya üzerinden tepkisini gösteriyor, kimi işçi ise fabrikada sözleşme maddeleri açıklandığında sendikacıları alkışlamayarak veya sesiz kalarak tepkisini gösteriyor. Görüştüğümüz bir işçi sendikaya güvenin zayıfladığını, işçilerin sözleşmeyi de takip etmediğini ve zaten enflasyon oranında artışın üstünde bir artış beklentilerinin olmadığını söyledi. Özçelik-İş’in yakın geçmişte sıfır zamma imza attığı, sözleşme yapmama karşılığında İSDEMİR patronundan 17 milyon tutarında işçi aidatı aldığını ifade eden işçi, “Bu kasaya atılan para da lüks makam araçlarına sendikacıların yüksek maaşlarına gidiyor. O dönem unutulup gitti, sendikacılar hesabını dahi vermediler” dedi.

‘ŞİŞİRİLMİŞ BİR ORAN SÖYLENİYOR’

Başka bir işçi ise imzalanan sözleşmeye dair şöyle konuştu: “Alınan ücret zammı yüzde 14 ama sendikanın açıklamalarına göre bu yüzde 20 ile 30 arasında gidip geliyor. Brüt ücretlerle şişirilmiş bir hesap var. Ama ay sonunda cebimize girecek para belli. Asgari ücrete dahi yüzde 21.5 zam yapıldı. Geçen sözleşmede yüzde 8 zam alındı. Ondan önceki 3 yıl 0 zam alındı. Geçmiş kayıpları telafi eden bir sözleşme değil. Şimdi alınan ücret zammı yüzde 14 yani resmi enflasyon dolayında ama gerçek enflasyonun yarısı. Sendikamıza sorsan tarihi sözleşme.”

‘İŞÇİNİN BİRLİĞİNİ BİTİRDİLER’

İmzalanan sözleşmenin enflasyonun altında kaldığını söyleyen diğer bir işçi, “Daha önce 3 yıl boşa gitmişti, şimdi de 2 yıl boşa gitti. Ücretlerimize gelen zam enflasyonun altında kalıyor. Eskiden olsa şube başkanı fabrikaya gelecek TİS ile ilgili bilgilendirme yapacak ya da imzalanan TİS açıklanacak dense yer yerinden oynardı. Herkes gelirdi. Şimdi işçi dinlemeye bile gelmiyor. İSDEMİR’de sendikal örgütlenmeyi, işçi birliğini bitirdiler. Bu hem İSDEMİR işvereninin işine geliyor hem sendikanın. Yeniden eskisi gibi işçi sürece el koyar mı bilmiyorum ama gidişat kötü.”

İSDEMİR 500 BÜYÜK ŞİRKET SIRALAMASINDA İLK 10'DA

“İyi bir örgütlenme olsaydı şu an İSDEMİR işçisinin maaşı 10 bini geçerdi” diyen bir işçi de şöyle devam etti: “2013’teki grev, Türk Metal’in fabrikaya girmesi, sendikal rekabet, yetkisizlik süreci, sonra Özçelik-İş’in 3 yıllık süreçte TİS yapmaması ve karşılığında 17 milyon alması. İki yıl önceki sözleşmede yüzde 8 alınması ve bugün de yüzde 14. Tüm kayıplarımız hesaplansa bugün İSDEMİR işçisi çok farklı bir ücret alıyor olacaktı. Bunu da hak ediyor. 2020 yılının ilk 500 büyük sanayi kuruluşu arasında İSDEMİR ilk on içerisinde nasıl yer alıyor? İşçinin emeği ile yani işçiyi ezerek daha fazla sömürerek bunu yapıyor. Pandemi demeden sabahtan akşama 1600 derece sıcaklık karşısında çalışan biz işçileriz. Ama işçinin hakkını vermeye gelince bu başarı unutuluyor.”

ESKİDEN SENDİKA GÜÇLÜYDÜ

TİS ile ilgili yapılan hesapları anlamadığını söyleyen başka bir işçi de “Kim hesaplıyor, nasıl hesaplıyor merak ediyorum. Her şeyi giydiriyorlar, alınan zam yüzde 30’a kadar gidiyor. Sendikamız hiçbir varlık göstermiyor. Kötü olan da işçi işin peşini bırakmış. Zaten bunların alacağı en fazla enflasyon oranıydı, onun için işçi merak etmiyordu. Bir de sendikasız işçi çok. Eskiden vardiya amiri, formen, posta başı her ne deniliyorsa hepsi sendikalıydı. Sendika çok güçlüydü. Şimdi mavi yaka ve beyaz yaka çalışan oranları neredeyse birbirine yaklaşıyor. İşçinin sendika ile bağı pamuk ipliğine bağlı durumda. Sendika yetkiyi kaybetmeyeyim, işverenle çok uğraşmayayım diye de düşünüyor olabilir. Yani sanki sendika İSDEMİR’de varlığını işverene bağlamış gibi” dedi.

İMZALANAN TİS’İN DETAYLARI 

• Sözleşme 2 yıl geçerli olacak.
• İlk altı ay için yüzde 14, diğer altı aylar için enflasyon oranında zam alındı.
• Sosyal haklara ilk yıl yüzde 24, ikinci yıl enflasyon oranında zam.
• İkramiyeler 120 gün üzerinden hesaplanacak
• Tamamlayıcı sağlık sigortası yapılacak.
• Sendika işyerinde tüm kurullarda temsil edilecek
• Kıdem yılları dikkate alınarak destek ödemesi şu şekilde yapılacak: “0-5 yıl arası çalışanlar 1250 TL, 5-10 yıl arası çalışanlar 2 bin 500 TL, 10-15 yıl arası çalışanlar 3 bin 500 TL, 15-20 yıl arası çalışanlar 4 bin 500 TL, 20 yıl ve üzeri çalışanlar 5 bin 500 TL.”

İSDEMİR’de TİS imzalandı