TCDD’de taşeron işçi: Görev tanımı ve ücret artışı istiyoruz
"TCDD'de çalışan biz taşeron işçilerin temizliğin haricinde yük taşıma yapılıyor, oradan oraya gönderiliyoruz, evrak işi yapıyoruz, yapmadığımız iş yok. İş tanımı yok."
Fotoğraf: Ali Babuş/Evrensel
TCDD’de taşeron işçi
İzmir
TCDD’ye ait işyerlerinde bir yıllık ihaleler ile çalıştırılan biz taşeron temizlik işçilerinin çalışma koşulları kölelik düzenini aratmıyor.
İzmir’de bizim gibi olan 40 işçi var. Geniş kapsamlı düşünürsek 7 bölgede toplam 400 kişiden oluşuyoruz. Trafik bünyesi Türkiye geneli tek şirket. İki vardiyadan oluşuyoruz. Temizlik elemanı olarak çalışıyoruz. Trafik Servis Müdürlüğünün çalıştığı merkez binada odaları, masaları, camları vs. temizliyoruz. Ama başka işler de veriliyor, kalorifer ile arşiv ile ilgilenme gibi. Vagonların temizliğini farklı bir firma yapıyor. Garda çalışanlar, çevredir, ottur, odalardır, yağmur yağmış su basmıştır; onu temizler. Biz asgari ücret alıyoruz. Yol yemek ile birlikte 3 bin 30-3 bin 80 lira civarında.
26 iş günü üzerinden ihalemiz yapılıyor. Biz 26 iş günü buraya gelmiyoruz ama mesailerle 26 iş gününün saatini dolduruyoruz. Ama 26 iş günü üzerinden maaş alamıyoruz. Alabilmek için saat değişikliğine gittik. Normalde burada hafta sonu çalışma yokken şu anda hafta sonu iş çıkarttık çalışalım diye. En basitinden bayramda geldik, normalde bayram çalışmasının mesai ücreti karşılığı 1’e 3’tür ama biz ne yazık ki 1’e 1 alıyoruz.
FAZLA MESAİ ÜCRETİ YERİNE TAKAS İZNİ
Onun dışında bizde örneğin fazla mesai ücreti yok, takas izni var. Bunu da onların belirlediği bir tarihte kullanıyoruz. Bana cumartesi ya da pazar günü gel diyorsan senin isteğin doğrultusunda geliyorsam, sen de benim isteğim doğrultusunda iznimi kullandırmalısın. İşlerimi tamamlamak için istediğim zaman kullanmak isterim. İzinden geldiğimizin ertesi günü izin kullan deniliyor.
En çok kızdığımız şeylerden biri vergi dilimine girmiyor olmamıza rağmen ne hikmetse kesinti yapılıyor bizden. Ben yol yemek parası ne ise onu almalıyım. Bu neden oluyor, sahipsizlikten. Kurumun personeli olmamıza rağmen, -ki bizim giriş çıkışımıza kurum bakıyor- haklarımızı istemeye geldiği zaman “Şirketle halledin” diyorlar.
Her yıl farklı bir şirket ile muhatap oluyoruz. Şirket değişiyor ama biz diğer şirketten 4-5 ay boyunca geriye dönük paramızı alamıyoruz. 3 yıllık ihale ile çalışanlar da var, onlar bizden daha iyi durumda.
Şirketin yaptığı sözleşme bize dayatılıyor. Genel sözleşmeyi imzalamadık, otomatik sözleşme olarak imzalanıyor. İmzalasak da imzalamasak da kabul etmek zorunda kalıyoruz.
İŞ TANIMIMIZ YOK
Demir yollarında bizimle aynı konumda çalışanlar daha fazla para kazanıyor. Neymiş bulunduğu çalışma alanı farklı imiş ama buradaki en alt tabaka ve en çok işi yapan kesim hizmet alımı yani taşeronlar. Temizliğin haricinde yük taşıma yapılıyor, oradan oraya gönderiliyoruz, evrak işi yapıyoruz, yapmadığımız iş yok. İş tanımı yok. Şartnamede ben alacağım personeli her yerde kullanabilirim gibi bir ibare var. Bu bize bir hakaret gibi geliyor. Sen hizmet alımısın, temizlik personelisin, yapacağın iş, masa silmek çöp toplamak, paspas desinler amenna...
Çok amirimiz var, herkes sizin patronunuz. Memur da müdür de patronunuz, şirketin ayrı, TCDD’nin ayrı. Oradan oraya savrulmaktan yorulduk tüm taşeronlar olarak. Koşullara itiraz ettiğimizde “Ya bu deveyi güdersin ya buradan gidersin, çünkü hakkın yok, seni her yerde kullanmaya izin veren sözleşmeyi imzalamışsın” diyorlar. Asgari ücret verip her işte kullanıyorlar.
Taşeronun kadroya geçme hakkını bize tanımadılar. Aslında en çok bizim hakkımızdı. Daha çok çalışıyor ve yıpranıyoruz.
Bizden sonra girip 4 bin 800 lira maaş alan var. Bunu nasıl ayarlıyorlar, kimin adamı varsa daha iyi yerlere geçiyor... Bizler de tanıdıklar aracılığı ile girdik ama bizim kolumuz kısa kaldı. Mesleğine göre istihdam yok.
Demiryol-İş’e üyeyiz ancak şirket bizimle 1 yıllık sözleşme yaptığı için yetki 5 ay sonra geliyor. Bu şirketin sözleşmesi bitiyor, yeni şirket geliyor. Bu şirkette 5 aydır çalışıyoruz sendika şu anda aktif değil.
ÜYEYİZ AMA YARARLANAMIYORUZ
Bir yıllık sözleşmelerle çalıştırıldığımız için iyi bir şekilde sendikal olanaklardan yararlanamıyoruz. Çok fazla söz hakkımız olmuyor. Geriye dönük ödemelerimizle ilgili doğru düzgün bir iletişime giremiyor sendika. Sözleşmemizle ilgili de bize sadece “Süreci bekliyoruz” denildi. Hep söyleniyor şu haklarınız olacak, bu haklarınız olacak ama inandırıcı değil.
Oradan oraya sürülmek istemiyoruz. Bizim için en önemli şey işin tanımı ve ücret artışı. Bunun gerçekleşmesi için de mücadele etmeliyiz.
