İranlı siyasi mülteci gazeteci Dehghan sınır dışı tehlikesiyle karşı karşıya
Eylül'de İstanbul Havalimanında gözaltına alınarak serbest bırakılan İranlı, siyasi mülteci Gazeteci Abdoreza Dehghan ikamet şehrini izinsiz terk ettiği için sınır dışı tehlikesi ile karşı karşıya.
Fotoğraf: Hilmi Mıynat/Evrensel
Hilmi MIYNAT
Denizli
İranlı, siyasi mülteci Gazeteci Abdoreza Dehghan’ın Uluslararası Koruma dosyası kapatıldı. Eylül ayında İstanbul Havalimanında gözaltına alınarak serbest bırakılan Dehghan, ikamet şehrini izinsiz terk ettiği için sınır dışı tehlikesi ile karşı karşıya. Başvuru hakkı elinden alınan Dehghan itiraz hakkı saklı olmakla birlikte 30 gün içerisinde ülkeyi terk etmek zorunda.
İran’da gazetecilik okuyan Dehghan, muhalif yazıları nedeniyle çalıştığı gazeteden atıldı. Yüksek lisans için Hindistan’a giden Dehghan 9 yıl önce İran istihbaratı tarafından gözaltına alındı. Yaklaşık 8 ay hücrede tutulan Dehghan’a 5 yıl hapis cezası verildi. Dehghan yazılarına devam etmeme koşulu ile serbest bırakılmasının ardından blog sitesinde idam karşıtı yazılarını sürdürdü. Tekrar tutuklanma riski ile karşı karşıya kalan Dehghan, 2014 yılında Türkiye’ye geldi.
3 yıl önce de Denizli’de bir arkadaşıyla birlikte İran hükümetini protesto etmek isterken gözaltına alındı. Denetimli serbestlik şartıyla serbest bırakıldı. Eylül ayında yurt dışına kaçmak isteyen Dehghan İstanbul’da gözaltına alındı. Dehghan ile İran ve Türkiye’de yaşadıklarını konuştuk.
‘İRAN’DA İSTEDİĞİNİ YAZAMIYORSUN’
Dehghan, “İran’da demokrasi yok. İstediğini yazamıyorsun, o yüzden beni işten attılar. Yüksek lisans için Hindistan’a gittim. İstihbarat beni yakaladı ‘Sen İsrail’e çalışıyorsun’ dedi. 8 ay hücrede kaldım. Her gün işkence yaptılar ki medyaya çıkıp onların istediklerini konuşayım. Sonra televizyonda bizi ‘İsrail ajanlarını yakaladık’ diye yayımladılar. Hakim 5 yıl ceza verdi, 1 yılını yattım. Bana ‘Dört yıl cezan var en ufak siyasi bir şeyinde seni alırız şehirden ayırma’ dediler. Cezaevinden çıktım. Sabıkam olduğu için hiçbir yer bana iş vermedi. İstihbarat bana mesaj gönderdi ve gelmemi istedi, ben de kaçtım” diyerek İran’daki süreci anlattı.
‘BİRLEŞMİŞ MİLLETLER YARDIM ETMİYOR’
Birleşmiş Milletlere de sitem eden Dehghan, “Tam kapalı bir yer oldu, kimseye yardım etmiyor. Ben yalnız değilim, hasta kadınlar var. Bize diyorlar 2018’de işleri Göç İdaresine devrettik. Onlar için geldik yardım ediyorlardı. Ben aradım kimliğimi aldılar durumum belli değil. 30 günden sonra sınır dışı edecekler. Birleşmiş Milletlerden avukat istedim, ‘Ararız’ dediler, beni kimse aramadı” ifadelerini kullandı.
‘İRAN’DA GAZETECİYSEN AJANSIN, CASUSSUN’
İran’da gazetecilerin zor durumda olduğunu belirten Dehghan, “İran’da gazeteciler hep hapiste. Gazeteciysen ajansın, casussun. Tehditler devam ediyor” dedi. Dehghan, “Ben gazeteci olarak özgürlük için yazdım, o rejim beni boş yere hapse attı. İdamın kaldırılmasını istiyordum. Biz insanların derdini yazıyorduk ama onlar istemiyorlar bunları yazmamızı” diyerek İran’da gazeteci olmanın zorluğuna değindi.
‘YILLARCA EZİYET ÇEKEREK YAŞIYORUM’
Yurt dışına gitmek için bir kaçakçıya 11 bin avro para verdiğini söyleyen Dehghan, “Bulaşık yıkadım. Kimse bana yardım etmedi. Kimseden para istemiyorum. Mecburiyetten o işi yaptım 11 bin avro para verdim. Çok para, zorla ayarladım. Biriktirdim, ailemden istedim. Gitmek için sadece. Bir ülke bana vatandaşlık versin. Gazetecilik yapayım, kendi işimi versin. Türkiye benim dosyamı kapattı. Birleşmiş Milletler kabul etmiş. Mülteci olduğumu teyit etmişler. Göç İdaresi dosyamı kapattı. Dosya kapalı olunca BM beni başka yere göndermiyor. Yıllarca eziyet çekerek yaşıyordum onu bile elimden aldılar. Tamam şehri terk ettim ama cezası ağır oldu. Bir ay hapse atsalar daha iyiydi” dedi.