Rusya; Polonya ve Bulgaristan'a doğal gaz sevkiyatını durdurdu

Rus enerji şirketi Gazprom, rubleyle ödeme sistemine uymadıkları için Bulgaristan ve Polonya'ya doğal gaz sevkiyatını tümüyle durdurduğunu açıkladı.

İki ülkeden ve Avrupa Birliğinden gelişmeye tepkiler yükseldi, geri adım atılmayacağı, alternatifler konusunda hızla çalışılacağı belirtild. Avrupa Birliği, gazı kesilen ülkeleri destekleyeceğini açıkladı. Avusturya'nın ise Rusya'dan alınan doğalgaz için ödemelerin rubleyle yapılmasını kabul ettiği iddia edildi ancak Şansolye Nehammer iddiayı yalanladı.

KESİNTİ AÇIKLAMASI GAZPROM'DAN GELDİ

Gazprom'dan yapılan yazılı açıklamada, 26 Nisan itibarıyla Bulgaristan'ın Bulgargaz ve Polonya'nın PGNİG şirketlerinden nisan sevkiyatları için rubleyle ödeme alınmadığı kaydedildi.

Şirketlere, 1 Nisan'dan itibaren yapılan sevkiyatlarda rubleyle ödeme yapmaları konusunda bilgi verildiğinin aktarıldığı açıklamada, "Gazprom, rubleyle ödeme yapmadıkları için Bulgaristan ve Polonya'ya doğal gaz sevkiyatını tümüyle durdurdu" ifadesine yer verildi.

Açıklamada, iki ülkenin doğal gaz sevkiyatında transit ülke oldukları, transit gazdan kullanmaları halinde söz konusu miktarın transit sevkiyatından düşüleceği belirtildi.

KREMLİN: ÖDEMEYİ RUBLEYLE YAPMALARI HALİNDE SEVKİYATA YENİDEN BAŞLANIR

Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, satın aldıkları gazın ödemesini ruble ile yapmadıkları için Rusya’nın gaz tedarikini kestiği ülkelerin sonradan ruble ile ödeme yapmaya karar vermeleri hâlinde, bu ülkelere gaz sevkiyatına yeniden başlayabileceklerini kaydetti.

Başka ülkelere doğal gaz sevkiyatının durumuna ilişkin soru üzerine Peskov, "Doğal gaz için ödeme tarihi geldiğinde müşteriler yeni sistemle ödemeyi reddederse başkanın kararnamesi yürürlüğe girer. Doğru ödeme şekli, sevkiyatların devamı için temel oluşturmaktadır." değerlendirmesinde bulundu.

Peskov,  yeni ödeme şartlarının ekonomi ve finans sektöründeki benzeri görülmemiş düşmanca adımlardan kaynaklandığını söyledi ve  "Önemli miktarda rezervimizi bloke ettiler, daha anlaşılır bir şekilde ifade etmek gerekirse çaldılar. Tüm bunlar yeni bir ödeme sistemine geçişi gerektirdi" diye konuştu.

Peskov, Rusya'nın şantaj yaptığına yönelik suçlamaları kabul etmediklerini belirterek, "Tüm yeni koşullar müşterilere önceden bildirildi." ifadesini kullandı. Peskov, Polonya ve Bulgaristan'a doğal gaz sevkiyatını durdurmaya yönelik gerekli hazırlıkları yaptıklarını belirterek, şöyle konuştu. "Her şeyi hesapladık, tüm riskleri öngördük ve önlemler aldık. Kimin kabul edip kimin etmediğine gelince, Başkan'ın muhataplarına defalarca, fiili olarak hiçbir şeyin değişmediğini açıkladığını biliyorsunuz. Tek yeni şey Gazprombank'ta iki hesap açma gerekliliği. Herhangi bir sıkıntı veya kayıp, kur farklılıklarından kaynaklanan fiyat değişimleri söz konusu değil."

POLONYA: TÜM RİSKLERE HAZIRIZ

Gazprom ile Polonya arasındaki uzun vadeli doğal gaz sözleşmesi 1 Ekim'de sona eriyordu ve Polonyalı yetkililer anlaşmanın uzatılmayacağını bildirmişti.

Polonya hükümetinden dün yapılan açıklamada, ülkenin Rusya'ya doğal gaz için rubleyle ödeme yapmayacağı ve ilgili tüm risklere hazır olduğu kaydedilmişti.

Polonya'nın Rus gazına bağımlılık oranı yüzde 40 düzeyindeyken, ülke bu bağımlılıktan kurtulmak için Norveç gazına ve sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) tedarikine güveniyor. Ukrayna savaşının başlamasıyla Polonya'daki yer altı depolama tesisindeki hacimler de hızla artarak yüzde 75'i aşan doluluk seviyesine ulaşmıştı.

BULGARİSTAN'IN RUS GAZINA BAĞLILIĞI YÜZDE 90'LARDA

Bulgaristan hükümetinden dün yapılan açıklamada da Rus gazına alternatif tedariklerin garanti altına alındığı ve ülkedeki tüketime ilişkin herhangi bir kısıtlama yapılmayacağı belirtilmişti.

Ancak Rus gazına bağımlılık oranı yüzde 90 seviyesindeki Bulgaristan, geçen yıl Rusya'dan 3,3 milyar metreküp doğal gaz ithal etmişti.

Bulgaristanlı yetkililer, Rusya ile bu yılın sonunda sona erecek uzun vadeli sözleşmeyi yenilemeyi planlamadıklarını açıklamışlardı. Bulgaristan Enerji Bakanı Aleksandr Nikolov, komşusu Türkiye ve Yunanistan'dan LNG ve Azerbaycan'dan boru hattı sevkiyatlarını artırmayı planladıklarını söylemişti.

BULGARİSTAN ENERJİ BAKANI: RUSYA, GAZI SİYASİ VE EKONOMİK SİLAH OLARAK KULLANIYOR

Bulgaristan Enerji Bakanı Aleksandar Nikolov, Rusya’nın bugünden itibaren Bulgaristan’a doğal gaz tedarikini kestiğini duyurduğunu bildirdi.

Nikolov, Bakanlar Kurulu toplantısından önce gazetecilere yaptığı açıklamada, “Savaşta Rusya, doğal gazı siyasi ve ekonomik silah olarak kullanıyor” dedi.

Bulgaristan adına doğal gaz ithalatı yapan Bulgargaz Holdinge gelen mektupla, ikmallerin Rusya’nın talep ettiği ruble olarak ödeme yapılmasına bağlandığı açıklandı. Bakan Nikolov ise Bulgargaz’ın Rusya ile anlaşmasında ödemelerin dolar olarak belirlendiğini ve bugüne dek titizlikle yapıldığını aktardı.

Ülkenin ulusal ekonomisinde kilit önem taşıyan hastane ve diğer işletmelere en az bir aylığına sıkıntısız ikmal sağlanacağını dile getiren Nikolov, bu süreçte Avrupa Komisyonunun yardımı ve alternatif kaynakları araştıracaklarını kaydetti.

Nikolov, “(Rusya ile doğal gaz konusunda yapılacak temaslarda) Bakan olduğum sürece Bulgaristan baskı altında, başı eğik olarak görüşme yapmayacak. Bulgaristan baskı altında taviz vermez ve satılmaz” diye konuştu.

Nikolov ülkenin stratejik doğal gaz rezervlerinin saklandığı ve kriz döneminde kullanılabilecek Çiren deposunun doluluk oranının ise yüzde 18 dolayında olduğuna işaret etti.

GELİŞME, BULGARİSTAN BAŞBAKANI PETKOV'UN UKRAYNA'YI ZİYARETİNİN HEMEN ÖNCESİNDE YAŞANDI

Eski Bulgaristan Devlet Enerji Holdingi (BEH) Genel Müdürü İliyan Vasilev, yaptığı açıklamada, Rusya’nın doğal gaz tedariklerini kesmesini Bulgaristan Başbakanı Kiril Petkov’un bugün yapacağı Ukrayna ziyaretine bağladı.

Petkov, dörtlü iktidar koalisyonunda Ukrayna’ya silah desteği verilmesi konusunda yaşanılan görüş ayrılıklarını yatıştırmak için koalisyon ortaklarından oluşan bir heyetle Kiev’i ziyaret ederek Ukrayna’nın sahip olduğu olası silah ve diğer yardım ihtiyaçlarını yerinde tespit etmek istediğini açıklamıştı.

Koalisyon ortaklarından komünist kökenli ve Rusya yanlısı Bulgaristan Sosyalist Partisinin (BSP) lideri Korneliya Ninova ise tek bir merminin Ukrayna’ya yollanması durumunda koalisyondan ayrılacaklarını bildirmişti. Ninova, Petkov’un Ukrayna’ya götüreceği heyette BSP’li temsilci olmayacağını da söylemişti.

AVUSTURYA, RUBLE İLE ÖDEMEYİ KABUL ETTİKLERİNE DAİR İDDİAYI YALANLADI

Rus Ajansı Sputnik, Avusturya'nın Rusya'dan alınan doğalgaz için ödemelerin rubleyle yapılmasını kabul ettini duyurmuştu. İddiaya en üst düzeyden yalanlama geldi.

Avusturya Şansölyesi Karl Nehammer, Rus basınında yer alan iddiayı “Tabii ki, OMV (enerji kurumu) Rusya'dan yapılan gaz teslimatlarını avro olarak ödemeye devam edecek” dedi.

Şansölye Nehammer “Rus propagandasının sahte haberleri burada daha da yayılmadan önce... Tabii ki, OMV, Rusya'dan yapılan gaz teslimatlarını avro olarak ödemeye devam edecek. Avusturya, ortaklaşa kararlaştırılan AB yaptırımlarına sonuna kadar bağlı kalıyor” ifadelerini kullandı. 

Haberde ismi geçen Avusturya Dışişleri Bakanı Alexander Schallenberg ise Şansölye Nehammer’in açıklamasını Twitter üzerinden retweet etti.

AB, GAZI KESİLEN ÜLKELERİ DESTEKLEYECEK

AB Konseyi Başkanı Charles Michel, sosyal medya hesabından Rus enerji şirketi Gazprom'un bazı AB üyesi ülkelere doğal gaz akışını kesmesi hakkında paylaşımda bulundu.

Polonya Başbakanı Mateusz Morawiecki ve Bulgaristan Başbakanı Kiril Petkov ile temas halinde olduğunu belirten Michel, Gazprom'un iki ülkeye doğal gaz arzını kesme kararının Rusya'nın bir başka "tek taraflı ve saldırgan" hareketi olduğunu söyledi. Michel, "Rusya'dan enerji ithalatını aşamalı olarak durdurarak birlik içinde kalıp birbirimizi destekleyeceğiz" ifadesini kullandı.

Almanya Ekonomi Bakanı Robert Habeck dün Varşova'ya yaptığı ziyarette Almanya'nın Rus petrolüne olan bağımlılığından birkaç gün içinde kurtulabileceğini söyledi. Habeck "Doğal gazda da Almanya'nın buradaki, bir hata olan yüksek bağımlılığını aşmak için tüm gücümüzle çalışıyoruz" dedi. Habeck enerji alanında Polonya ile yakın işbirliği içinde olacaklarını söyledi.

Alman enerji devi Uniper ise Rusya'nın Polonya'ya doğalgaz sevkiyatlarını askıya almasının ardından Yamal-Avrupa hattının olağan faaliyetini sürdüreceğini duyurdu. Şirketten yapılan açıklamada, Rusya'ya doğalgaz ödemesini ruble ile yapmanın yaptırımlarla ters düşmediği belirtildi.

RUSYA'NIN DOĞAL GAZDA RUBLEYLE ÖDEME SİSTEMİ

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 23 Mart'ta doğal gaz satışı ödemelerinde Rus rublesine geçme planını duyurmuştu.

Putin'in 31 Mart'ta imzaladığı kararnameyle yürürlüğe giren yeni sistemde, Rus gazı alan ülkelerin, Gazprombank'ta hesap açmaları, ödemeleri bu bankaya yapmaları ardından söz konusu fonların Moskova Borsası'nda rubleye çevrilmesi öngörülüyor.

Putin, kararnameyi imzalamasının ardından yaptığı açıklamada, dost olmayan ülkeler yeni sistemi kabul etmezse gaz sözleşmelerinin durdurulacağını söylemişti. Karar, Ukrayna savaşının akabininde Avrupa ülkelerinin yaptırımlara başlamasını misilleme olarak alınmıştı. (DIŞ HABERLER)