RSF Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi’nde Türkiye 180 ülke arasında 149. sırada

3 Mayıs Dünya Basın Özgürlüğü Günü'ne Türkiye yine gazetecilere yönelik soruşturma, yargılama, gözaltı ve tutuklamaların gölgesinde girdi.

Türkiye, Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) örgütünün her yıl açıkladığı Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi’nde bu yıl 180 ülke içerisinde 149'uncu sırada yer aldı. Basın özgürlüğü mücadelesi, geçen yılki raporda 153'üncü sırada olan ülkeyi dört sıra yukarı taşıdı.

2022 Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi'nde 180 ülkeden 8’inde özgürlük durumu “iyi”, 40’ında “tatmin edici”, 62’sinde “sorunlu”, Türkiye’nin de aralarında olduğu 42 ülkede “kötü”, 28 ülkede ise “çok kötü” kategorisinde yer aldı.

Endekste 2005 yılında 98’inci sırada yer alan Türkiye, 2010 yılında 138, 2015’te 149, 2020’de 154’üncülüğe gerilemişti.

"ERDOĞAN'IN OTORİTERLİĞİNE BASIN ÖZGÜRLÜĞÜNÜN HİÇE SAYILMASI EŞLİK ETTİ"

Endeskte Türkiye ile ilgili şu değerlendirme yer aldı:

"Recep Tayyip Erdoğan’ın aşırı yetkilerle donatılmış Cumhurbaşkanlığına ve otoriterliğine, basın özgürlüğünün hiçe sayılması ve yargı sistemine müdahaleler eşlik etti. Yargı, Erdoğan’ın talebi üzerine tutuklamalar yapsa da bazı hakimler ‘aşırıya kaçan baskıya’ ses çıkarmaya başladı: Bazı gazeteciler, ‘Cumhurbaşkanı’na hakaret’, ‘örgüt üyeliği’ veya ‘örgüt propagandası’ gerekçelerine dayandırılan keyfi kovuşturmalarda beraat etti. Gazetecilere yönelik tutuklamanın yerini adli kontrol aldı. Temmuz 2021’de gazeteciler, AFP fotomuhabiri Bülent Kılıç’ın şiddet görerek gözaltına alınmasının ardından, olağanüstü hal ilanından sonra ilk kez kitlesel eylem yaptı. Son iki yılda Türkiye’de iki gazeteci öldürüldü: Ses Kocaeli gazetesi sahibi Güngör Arslan 19 Şubat 2022’de; Bursa Rahmet FM çalışanı Hazım Özsu da Mart 2021’de uğradıkları silahlı saldırılar sonucu yaşamlarını yitirdiler. Cinayet zanlıları tutuklandılar."

İLK SIRADA NORVEÇ, SON SIRADA KUZEY KORE YER ALDI

Norveç’in ilk sırada yer aldığı Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi’nin ilk onunda dokuz Avrupa ülkesi ile birlikte Orta Amerika ülkesi Costa Rica da yer aldı. Eski Sovyetler Birliği üyesi Estonya ise 4. sırada bulunuyor.

Avrupa'da sıralama sonuncusu olan Bulgaristan'ın (91) yerini Yunanistan (108) alırken Almanya (16), Fransa (26) ve İngiltere (24) listenin üst sıralarında yer aldı.

Raporda, İngiltere’nin iki yıllık prosedür sürecinin ardından Wikileaks kurucusu Julian Assange’ın ABD’ye (42) iadesinin önünü açması da not edildi. RSF, gazeteci olmamakla birlikte gazeteciliğe katkıda bulunduğu gerekçesiyle Assange'ın iadesine "bu tür katkılar adına kötü bir ilk örnek oluşturmaması için" karşı çıktığını kaydetti.

28 ülkede medya özgürlüğü durumunun “çok kötü” kategorisinde yer aldığı RSF Endeksi’nde, Ukrayna’ya işgal girişiminde bulunan Rusya 155. sırada yer alırken Çin (175), Myanmar (176), Türkmenistan (177), İran (178), Eritre (179) ve Kuzey Kore (180) son sıralardaki ülkeler oldu.

ENDESK NASIL HAZIRLANIYOR?

RSF Basın Özgürlüğü Endeksi'nde 180 ülke değerlendirmeye alınıyor.

Çeşitli indikatörler kullanılarak, gazetecilere ve medyaya yönelik ihlaller niceliksel hesaplamaya dönüştürülüyor.

Çalışmanın ikinci ayağında, RSF'nin seçtiği, gazeteciler, akademisyenler ve insan hakları savunucularından oluşan yüzlerce medya özgürlüğü uzmanının 123 soruya verdiği yanıtları temel alan niteliksel bir araştırma yapılıyor.

Basın Özgürlüğü Endeksi'nin alt kategorilerinde, her ülkede gazetecilerin ve medyanın politik durumu, yasal durumu, ekonomik durumu, sosyal durumu ve güvenlik durumu incelenerek 0-100 puan arasında bir değerlendirme puanı hesaplanıyor. Bu kategorilerden elde edilen ortalama puan, ülke sıralamasını ortaya çıkarıyor.

Basın özgürlüğünde en iyi puan 100, en kötü puan 0 kabul ediliyor. (MEDYA SERVİSİ)

3 Mayıs Dünya Basın Özgürlüğü Günü: İktidar gazetecileri hedef göstermekten vazgeçsin

Tutuklu Gazeteciler; Müftüoğlu, Yılmaz, Gök, Oruç ve Arslan'ın davaları Ekim ve Aralık'ta

Basın Özgürlüğü İçin Mücadele Günü: Sansür, şiddet, yargılama hız kesmedi

Sayıştay belgeli haberimize açılan tazminat davası reddedildi

Tutuklu Gazeteci Ömer Çelik: İktidarın elinde sopa bizim elimizde kalem