Türk İş: Açlık sınırı 6 bin 839, yoksulluk sınırı 22 bin 278 liraya yükseldi
Türk-İş, temmuz ayı açlık ve yoksulluk sınırı araştırmasının sonuçlarını yayımladı. 4 kişilik bir ailenin gıda harcamaları yüzde 128 arttı.
Fotoğraf: Damla Kırmızıtaş/Evrensel
Türk-İş, temmuz ayı açlık ve yoksulluk sınırı araştırmasının sonuçlarını yayımladı. Buna göre dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken aylık gıda harcaması tutarı (açlık sınırı) 6 bin 839,64 TL’ye, gıda harcaması ile giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer aylık harcamalarının toplam tutarı (yoksulluk sınırı) 22 bin 278,98 TL’ye, bekâr bir çalışanın ‘yaşama maliyeti’ ise aylık 8.929,14 TL’ye yükseldi.
Türk İş’in verileri temel alındığında Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin “gıda için” yapması gereken asgari harcama tutarındaki artış bir önceki aya göre yüzde 7,01 oranında gerçekleşti.Son on iki ay itibariyle artış oranı yüzde 128,44 olarak hesaplandı. Yedi aylık değişim oranı ise yüzde 66,90 oranında oldu.
"KKM İÇİN HERKESİN CEBİNDEN 435 LİRA ÇIKTI"
Türk İş raporunda yapılan değerlendirmede, “Dövize olan talebi azaltmak ve TL’nin hızlı değer kaybını yavaşlatmak için kurgulanmış olan Kur Korumalı Mevduat Sisteminde (KKM) mudilere yapılan ödemelerin ilk dört ayında bütçeden 37,2 milyar TL verildi. Diğer bir ifadeyle, 85,2 milyonluk toplam nüfusa bölündüğünde asgari ücretli, çocuk, yaşlı, engelli, ev hanımı vs. fark etmeksizin herkesin cebinden 435 TL çıktığı anlamına geliyor. Yoksullar daha da fakirleşti. Üstelik dolar yeniden KKM’nin yürürlüğe konulduğu ay ki seviyesine geldi” denildi.
MUTFAK ENFLASYONU
Türk İş hesaplamasında temel alınan ve doğrudan piyasadan derlenen fiyatlara göre, gıda ürünlerinde Temmuz 2022 itibariyle gözlemlenen değişim harcama gruplarına göre şu şekilde aktarıldı: “Süt, yoğurt, peynir grubunda;Ortalama süt fiyatı arttı. Yoğurt fiyatı sabit kaldı. Peynir yüzde 10 zamlandı. Market markalı (private label) süt ve süt ürünleri daha uygun fiyatlı olduğundan bazı market raflarında bulmak zorlaştı.
Et, tavuk, balık, yumurta, kuru baklagiller, yağlı tohum ürünlerinin bulunduğu grupta; Protein kaynaklarımız hızla zamlanmaya devam ediyor. Aylık tabanda kuzu eti yüzde 10, balıketi yüzde 12, yumurta yüzde 26, nohut yüzde 14, kuru fasulye yüzde 12 yeşil mercimek yüzde 8, kırmızı mercimek ve tavuk fiyatları az bir miktar artış gösterirken, yağlı tohumların fiyatı değişmedi. Dana eti fiyatı, kurban bayramı sebebiyle oluşan talep azalması nedeniyle yüzde 2 azaldı. İklim değişikliği ve yağışların azalması sonucu meralardaki otların yetersiz kalması nedeniyle hayvanların bir kısmının köylere indiği ifade edildi. Yem fiyatlarının da yükselmeye devam etmesi neticesinde ilerleyen aylarda kırmızı et fiyatlarının artacağını öngörüyoruz.Ekmek ve tahıllar grubunda;Bu gruptaki tüm ürünlerin fiyatı arttı. Ankara’da 200 gram normal ekmek %33 artışla 4 TL oldu. Aylık tabanda geçen ay %14 zamlanan pirinç temmuzda da %14, makarna ise %10 zamlandı. Bulgur, un, irmik fiyatlarının tamamı yükseldi. Meşhur Ankara Simidi de bu ay 5 TL’den satılmaya başlandı.Taze sebze-meyve grubunda;Semt pazarlarında maydanoz, kıvırcık gibi salata yeşillikleri ve pazı, ıspanak gibi yeşil yapraklı sebzelerin fiyatları arttı. Türk mutfağında çok tüketilen patatesin kg’ı ortalama 11 TL’ye çıktı. Kuru soğanın ortalama fiyatı 1 ayda %18 artarak 10 TL’ye yükseldi. Taneli sebzelerden börülce, bezelye, barbunya, fasulye fiyatları gerilerken yaz sebzelerinden domates, biber, havuç zamlandı. Son iki yıldır başta gübre, fide ve enerji maliyetlerinin çok artması sebebiyle çiftçilerin domates, biber, patlıcan, salatalık gibi sebzeleri çift ekimden vazgeçip tek ekime yönlendiği ifade ediliyor. Kavun ve karpuz fiyatları Haziran ayına göre (-yüzde 17) gerilese de hâlâ dilimle de satılmaya devam ediyor. Gündüz-gece arasındaki sıcaklık farkının yüksek olmasından dolayı çekirdekli yaz meyvelerinde verim kaybı yaşandığından şeftali ve nektarin fiyatları bu ay beklenenden daha yavaş düştü. Ortalama fiyatlar ise geçen aya göre hem sebzede hem meyvede arttı. Ortalama sebze kg fiyatı 14,17 TL, ortalama meyve kg fiyatı 16,95 oldu. Hesaplamada 19’u sebze ve 16’sı meyve olmak üzere toplam 35 üründeki fiyat değişimi dikkate alındı. Ortalama meyve-sebze kg fiyatı 15,32 TL olarak tespit edildi.Temel yağ ürünlerinin bulunduğu grupta;Bu gruptaki tüm ürünlerin fiyatı arttı. Margarin bir ayda %10 zamlandı. Bazı marketlerde sıvı yağlara alım sınırı ve ürünlere hırsızlığa karşı alarm takılması uygulamaları devam ediyor. Trakya bölgesinde başlayan ve Marmara’ya doğru yayılan tırtıl istilası ayçiçeğinde büyük verim kayıplarına neden olacak. Ukrayna’daki savaş koşulları nedeniyle ne kadar ve hangi biçimde ithal edebileceğimiz de belirsizliğini korurken ilerleyen aylarda ayçiçek yağına yüksek zamlar kaçınılmaz görülmekte
Son grup içinde yer alan gıda maddelerinden;Tuz %12, baharatlar %11, salça %10 zamlandı. Çay, ıhlamur, şeker, reçel, bal, siyah ve yeşil zeytinin fiyatları yükseldi. Pekmez fiyatı hafif geriledi.” (Ankara/EVRENSEL)