01 Ocak 2023 16:57

Venezuela’da bir iddianın sonu: "Geçici hükümet" feshedildi

Venezuela'nın önde gelen muhalefet partileri kendini “Geçici Başkan” ilan eden Juan Guaido liderliğindeki “geçici hükümet”e son verildiğini duyurdular.

Fotoğraf: Alexcocopro/Wikimedia Commons(CC BY-SA 4.0)

DÜNYA

Paylaş

Venezuela'da önemli siyasi gelişmeler yaşanıyor. Bir yandan ABD’nin ihtiyaçları gereği bazı ambargoları kaldırması nedeniyle ülkenin çeşitli enerji şirketleriyle yeni petrol anlaşmaları yapmasının yolu açılırken, bir yandan da iktidardaki Nicolas Maduro hükümetinin muhalefet ile ilişkileri de yeniden yapılandırılıyor. Bu konudaki önemli bir gelişme geçtiğimiz perşembe günü yaşandı.

Ülkenin önde gelen muhalefet partileri Demokratik Eylem (AD), Önce Adalet (PJ) ve Yeni Bir Dönem (UNT) partileri, kendini “Geçici Başkan” ilan eden Juan Guaido liderliğindeki “geçici hükümet”e son verildiğini duyurdular. Çevrimiçi toplantıda bir araya gelen muhalefet, Guaido ve bazı muhalif eski milletvekillerinin karşı çıkmasına rağmen çoğunluğun kararıyla geçici hükümetin feshedildiğini bildirdi.

GUAIDO VE DESTEKÇİLERİ TEPKİ GÖSTERDİ

“Geçici hükümet” kararı muhalefetin kontrolündeki Ulusal Meclis (AN) tarafından alınmıştı. 2018 başkanlık seçimlerini tanımayan dönemin muhalefeti ve muhalefet lideri Guaido, Ocak 2019’da “Geçici Devlet Başkanı” ilan edilmiş ve başta ABD ve Kanada olmak üzere yaklaşık 60 ülke tarafından da Venezuela’nın resmi temsilcisi olarak tanınmıştı.

Son kararla birlikte Guaido liderliğindeki yapı tamamen ortadan kaldırılırken, aynı süreçte “paralel meclis” olarak çalışan AN’nin faaliyetleri ise bir yıl daha uzatıldı.

Üç sağ muhalefet partisi tarafından verilen önerge, başta aşırı sağcı Halk İradesi (VP) partisi olmak üzere Guaido yanlılarının sert tepkisini çekti. Bazı siyasiler kararı “siyasi intihar” ve Guaido’ya karşı “suikast” olarak nitelendirdiler. Guaido da kararı “bilinmeyene doğru bir sıçrama” olarak yorumladı ve “Anayasal bir silahı ortadan kaldırmaya yönelik siyasi karar bizi kötü bir duruma sokuyor” dedi.

DIŞARIDAKİ VARLIKLARA NE OLACAK?

Venezuela’nın yurt dışındaki kaynaklarının önemli bir kısmı da Maduro hükümetinin elinden alınarak “geçici hükümet”e devredilmişti. Bu varlıklara ne olacağı konusu önem taşıyor.

Muhalefetin yönettiği AN’nin, bu kaynakları yönetmek üzere beş kişilik bir “İdare ve Varlık Koruma Konseyi” atayacağı belirtiliyor.

“Geçici hükümet”, Venezuela devletine ait dondurulmuş hesaplardan fon çekerek ABD Hazine Bakanlığı tarafından tahsis edilen yinelenen bütçelere sahipti. Geçtiğimiz hafta ABD Senatosu, 2023 yılı için Venezuela’da “demokrasiyi teşvik” adı altında 50 milyon ABD doları yardım ayrılmasını onaylamıştı.

ABD’NİN POZİSYONU NE?

ABD, konuyla ilgili düne kadar bir yorum yapmazken bazı haberlerde önerinin ABD’li yetkililer tarafından Washington’da muhalefet temsilcileriyle yapılan toplantılar sırasında gündeme getirildiği ileri sürüldü.

Perşembe günkü oylama öncesinde ABD’nin Batı Yarımküre İşlerinden Sorumlu Dışişleri Bakan Yardımcısı Brian Nichols da, verdiği bir röportajda, Biden yönetiminin hükümet karşıtı çoğunluk ne karar verirse ona uyacağını ifade etmişti.

ABD Ulusal Güvenlik Konseyi’nden ismini vermek istemeyen bir sözcü ise Reuters’a yaptığı açıklamada Beyaz Saray’ın “geçici hükümeti ne şekilde olursa olsun” tanımaya devam edeceğini söyledi.

2024 SEÇİMLERİNE HAZIRLIK

Muhalefetin Guaido’yu saf dışı bırakma hamlesi, muhalif güçlerin seçim sahasına dönerek 2024’te yapılması planlanan başkanlık seçimlerine katılacağına da işaret ediyor. Hükümet karşıtı güçler 2023 ortalarında ön seçimler düzenlemeye hazırlanıyor.

Önce Adalet Partisi (PJ) Eski Milletvekili Juan Miguel Matheus, cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Devlet Başkanı Nicolas Maduro hükümetini yenmek için yeni siyasi stratejinin gerekli olduğunu söyledi.

Venezuela’da 2015’te yapılan parlamento seçimlerinde muhalefet, oyların yüzde 65’inden fazlasını alarak 167 sandalyeli Ulusal Meclis’te 112 sandalyenin sahibi olmuştu. Nicolas Maduro yönetimi ise 2017 yılında yeni anayasa hazırlığı ilan ederek “Kurucu Meclis” için seçim kararı almış ve muhalefetin katılmadığı seçimler aracılığıyla yeni bir meclis oluşturmuştu. Maduro’nun başkanlık süresi ise 2025’te sona eriyor. (DIŞ HABERLER)