Nijer’de darbe: Batı’nın bölgedeki son müttefikiydi

Nijer'de kendilerine “Vatanı Koruma Ulusal Konseyi (CNSP)” ismini veren bir grup asker, ülkede yönetime el koyduklarını açıkladı. Nijer ordusunun darbecileri desteklediği açıklandı. 

Dün devlet televizyonu ORTN’de darbe bildirisi okuyan Yarbay Amadou Abdramane, giderek kötüleşen güvenlik durumu ve ülkenin içinden geçtiği sosyoekonomik kriz nedeniyle Cumhurbaşkanı Mohamed Bazoum’un devrildiği ve anayasanın askıya alındığı bildirildi. Bildiride, 22.00-05.00 saatlerinde sokağa çıkma yasağı uygulanacağı ve tüm sınırların kapatıldığı kaydedildi.

CUMHURBAŞKANI ALIKONDU

Cumhurbaşkanı Mohamed Bazoum, dün sabah saatlerinde Cumhurbaşkanlığı Muhafız Alayı unsurları tarafından alıkonulmuştu. Halk kitleleri ise darbeyi engellemek için sokağa çıkmış ve Bazoum’un serbest kalması için protesto gösterisi düzenlemişti.

Darbenin arkasında yaklaşık 10 yıldır Cumhurbaşkanı Muhafız Alayı komutanı olarak görev yapan General Omar Tchiani’nin olduğu belirtiliyor. 

Bazoum’un son günlerde, önceki Cumhurbaşkanı Mahamadou Issoufou döneminde de aynı görevde bulunan Tchiani’yi görevden almak istediği iddia ediliyordu.

ORDU DARBEYE KATILDI

Öte yandan Genelkurmay Başkanı Abdou Sidikou Issa imzasıyla yapılan açıklamada, Nijer ordusunun darbeci gruba biat edeceği duyuruldu. Twitter’dan yayımlanan açıklamada “Çeşitli güçler arasında ölümcül bir çatışmadan kaçınmak” için bunun gerekli olduğu iddia edildi.

Dışişleri Bakanı Hassoumi Massoudou ise “tüm demokrat ve vatanseverleri” darbeyi engellemeye çağıran bir mesaj yayımladı. Massoudou “yasal ve meşru gücün” seçilmiş cumhurbaşkanı tarafından kullanıldığını söyledi ve “Darbe girişimi olsa da ... ordunun tamamının bu işe karışmadığını” savunarak, “Askerlerden saflarına dönmelerini istiyoruz. Diyalog yoluyla her şey başarılabilir ancak cumhuriyetin kurumları işlemelidir” dedi. 

BAĞIMSIZLIKTAN BU YANA 4 DARBE

Fransa’dan bağımsızlığını 1960’ta alan Nijer’de bugüne kadar 4 darbe ve sayısız darbe girişimi yaşandı. Ülkede en son darbe 2010’da eski Cumhurbaşkanı Mamadou Tandja’ya karşı yapıldı. Mohamed Bazoum, Şubat 2021’de seçilmiş ve ülkede ilk kez demokratik yollarla seçilmiş cumhurbaşkanı görevini yine demokratik yollarla seçilmiş halefine bırakmıştı.

Bazoum, henüz yemin edemeden 31 Mart 2021’de darbe girişimi yaşamış, girişim kısa sürede bastırılmıştı. Bir ziyaret için Türkiye’de bulunan Bazoum, mart 2022’de de bir darbe girişimi atlatmış ve hemen ülkesine dönmüştü.

ABD VE AB’NİN BÖLGEDEKİ TEK MÜTTEFİKİYDİ

Batı Afrika’da uranyum zengini bir ülke olan Nijer, Mali ve Burkina Faso’da askeri yönetimlerin başa gelmesinden sonra Batılı güçlerin bölgedeki tek müttefiki olarak değerlendiriliyordu. 

Örneğin Fransa, Mali’deki operasyon merkezini Nijer’e çekmek zorunda kalmıştı. Nijer’in komşusu Mali ve Burkina Faso’daki askeri darbelerin ardından bu ülke yönetimleri Rusya ile yakınlaşırken Nijer, Rus güvenlik şirketi Wagner ile iş birliğine karşı çıkıyordu. 

Nijer aynı zamanda Sahra altı Afrika’dan göçü engelleme çalışmasında Avrupa Birliğinin kilit bir müttefikiydi.

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken da darbe ile ilgili açıklamasında “Nijer’in demokratik yollarla seçilmiş cumhurbaşkanına desteğimizi ilettim. ABD, Nijer’in anayasal düzenini güç kullanarak yıkma çabalarını kınamakta ve ortaklığımızın demokratik yönetişimin devamına bağlı olduğunun altını çizmektedir” dedi.

Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri António Guterres de devrilen Cumhurbaşkanı Bazoum ile görüştüğünü ve ülkeye BM’nin tam desteğini sunduğunu söyledi. (DIŞ HABERLER)

Nijer Devlet Başkanı Muhammed Bazoum saray muhafızları tarafından alıkonuldu