AYM, rızası dışında 'geri dönüş formu' imzalatılan mülteci için ihlal kararı verdi
AYM rızası dışında "gönüllü geri dönüş istek formu" imzalatılarak sınır dışı edilen Abdulkerim Hammud isimli Suriyeli mülteci hakkında ihlal kararı verdi.
Fotoğraf: Mehmet Ali Özcan/AA
Metin TAŞKIRAN
Anayasa Mahkemesi (AYM), rızası dışında "gönüllü geri dönüş istek formu" imzalatılarak sınır dışı edilen Suriyeli mülteci Abdulkerim Hammud hakkında, geri gönderme işleminde gönüllülük olmaması nedeniyle yaşam ve etkili başvuru hakları ile kötü muamele yasağının ihlali kararı verdi.
"Geçici koruma" statüsüyle Türkiye'de bulunan Suriyeli mülteci Abdulkerim Hammud, Temmuz 2019'da karıştığı bir kavga sonrası kararkola götürüldü, tarafların şikayatlerini geri çekmesinin ardından ise Şanlıurfa İl Göç İdaresine sevk edildi.
Hammud hakkında kasten yaralama suçundan işlem yapılması gerekçe gösterilerek üçüncü bir ülkeye sınır dışı edilmesine veya gönüllü olması halinde menşe ülkesine çıkışının sağlanmasına karar verildi. Bununla birlikte kamu düzeni açısından tehdit oluşturması ve hakkında sınır dışı etme kararı alınması gerekçesiyle de altı ay süreyle idari gözetim altına alınması kararlaştırıldı.
Daha sonra Hammud'un avukatı tarafından idari gözetim kararının kaldırılması talep edildi ayrıca sınır dışı etme kararının iptali talebiyle de dava açıldı. Ancak bu esnada Hatay Geri Gönderme Merkezi'ne gönderilen Suriyeli mülteci Abdulkerim Hammud, burada düzenlenen "gönüllü geri dönüş istek formuna" istinaden dava sonucu beklenmeden sınır dışı edildi.
Daha sonra Hammud adına, sınır dışı etme kararının iptali talebiyle idare mahkemesinde açılan davada ilk etapta yürütmeyi durdurma kararı, akabinde ise kesin olmak üzere iptal kararı verildi.
Hammud'un avukatı sınır dışı işleminin ardından, rızası olmadığı hâlde "gönüllü geri dönüş istek formu" imzalatılarak sınır dışı edilme nedeniyle kişi özgürlüğü ve güvenliği hakkının, yaşam hakkının, kötü muamele yasağının ve bu haklar ile bağlantı olarak etkili başvuru hakkının ihlal edildiği iddiasıyla AYM'ye başvurdu.
İçişleri Bakanlığının "gönüllü geri dönüş" işlemlerine ilişkin düzenlemesine atıf yapan AYM, kararında "gönüllü geri dönüş formu" imzalanırken başvurucunun avukatının haberdar edilmediğini ve herhangi bir uluslararası veya ulusal sivil toplum örgütü temsilcisinin de hazır edilmediğini vurguladı.
Kişi özgürlüğü ve güvenliği hakkının ihlaline ilişkin iddianın 'başvuru yollarının tüketilmemesi' nedeniyle kabul edilemez olduğuna karar veren AYM, başvurucunun sınır dışı edilmesi halinde öldürülebileceği ya da kötü muameleye maruz kalabileceğini belirterek yaşam hakkının ve kötü muamele yasağının ihlal edildiğine karar verdi.
Hammud'un sınır dışı kararına karşı iptal davası açmasının hemen ardından 'yabancının razası' gerekçesiyle yargılama sonucu beklenmeden ülkeden çıkışının sağlanmasının ikna edici olmadığına vurgu yapan AYM, etkili başvuru hakkının da ihlal edildiği sonucuna vardı.
AYM aynı zamanda Suriyeli mülteci Abdulkerim Hammud'da 50 bin TL manevi tazminat ödenmesine karar verdi. (HABER MERKEZİ)
