Tayvan'da iktidar başkanlığı aldı, meclis çoğunluğunu kaybetti

Çin’in kendine ait bir eyalet olarak kabul ettiği ve sık sık “birleşme” çağrısı yaptığı ada ülkesi Tayvan’da ki başkanlık seçimleri, iktidardaki Demokratik İlerici Partinin (DPP) adayı, görevdeki Başkan Yardımcısı Lai Ching-te'nin zaferiyle sonuçlandı.

Merkezi Seçim Komisyonunun bildirdiği kesin olmayan sonuçlara göre, sandıkların yüzde 99,7'sinin açıldığı seçimde, oyların yüzde 40,5'ini alan Lai, ipi göğüsledi.

Lai'nin en yakın rakibi, ana muhalefetteki Milliyetçi Partinin (Koumintang/KMT) adayı Yeni Taipei Belediye Başkanı Hou Yu-ih oyların yüzde 33,49'unu, Tayvan Halk Partisi (TPP) adayı Ko Wen-je ise yüzde 26,46'sını alabildi.

PARLAMENTODA KAYIP YAŞADI

Kesin olmayan sonuçlar, yasama meclisindeki 113 sandalyeden 51’ini DPP’nin, 52’sini KMT’nin, 8’ini TPP’nin, 2’sini ise bağımsızların kazandığını gösteriyor. İktidar partisi DPP, 2020’deki parlamento seçimlerinde kazandığı 61 sandalyenin 10’unu bu seçimde kaybetti.

Başkanlık sisteminin uygulandığı Tayvan’da Lai’nin hükümet kurabilmek için Meclis çoğunluğuna ihtiyacı yok fakat yasa çıkarabilmesi için salt çoğunluk olan 57 milletvekilinin desteğini alması, bunun için de muhalefet partileriyle uzlaşması gerekiyor.

Lai, seçim zaferiyle DPP'yi iktidardaki üçüncü dönemine taşırken, Ada'da hükümetin gelecek 4 yıldaki lideri olacak. Seçimde Başkan Yardımcısı adayı olarak Lai ile yarışan Tayvan'ın eski Washington Temsilcisi Hsiao Bi-khim de onun yardımcılığını üstlenecek.

DPP içinde bağımsızlık savunucularının oluşturduğu “Yeni Dalga” fraksiyonunun önde gelen temsilcilerinden Lai, 2017’de verdiği söyleşide kendisini, “Tayvan’ın bağımsızlığının pragmatik işçisi” olarak tanımlamıştı.

"UMARIZ BU SES BOĞAZIN KARŞI YAKASINDA DA DUYULUR"

Lai, zafer konuşmasında, Tayvan halkına DPP'ye desteği için teşekkür ederken seçimin sonucunun, "Tayvan'ın demokrasi ile otoriterlik arasındaki tercihinin demokrasi olduğunu gösterdiğini" vurguladı.

Seçimlerin Tayvan demokrasisinde yeni bir sayfa açtığını ifade eden Lai, "Tayvan, dünyanın her yerindeki demokrasilerle yan yana yürümeyi sürdürecek." dedi.

Lai konuşmasında, egemenlik ihtilafı içinde oldukları Çin'e de mesaj vererek, "Bu seçim Tayvan halkının demokraside ısrarını göstermiştir. Umarız bu ses Tayvan Boğazı'nın karşı yakasında da duyulur." ifadelerini kullandı.

Çin ile ilişkilerde çatışma riskinin ancak diyalog ve etkileşimle ortadan kaldırabileceğine işaret eden Lai, "Kuşatma yerine etkileşimi, cepheleşme yerine diyaloğu tercih etmeliyiz. Barışa ve ortak refaha ulaşmanın tek yolu, eşitlikten ve demokratik diyalogdan geçiyor." diye konuştu.

MUHALEFET YENİLGİYİ KABUL ETTİ

Lai'nin en yakın rakibi, ana muhalefet partisi KMT'nin adayı Hou Yu-ih, destekçilerine hitaben yaptığı konuşmada, yenilgiyi kabul ederek rakibini kutladı.

Destekçilerinden "hayal kırıklığına uğrattığı için" özür dileyen Hou, "Tayvan halkının nihai seçimine saygı duyuyorum" dedi.

TPP'nin adayı Ko Wen-je de destekçilerine teşekkür ederken seçim yenilgisinin cesaretlerini kırmaması gerektiğini, sonuçların Tayvan siyasetinin artık iki büyük partinin güdümünde olmadığını kanıtladığını, TPP'yi "muhalefetin kilit gücü" haline getirdiğini söyledi.

LAİ KİMDİR

Asıl mesleği hekimlik olan 64 yaşındaki Lai Ching-te, 1996 yılında Tainan ilinden milletvekili seçilerek siyasete girdi. Lai, parlamentoda 4 dönem görev yaptıktan sonra 2010’da DPP’nin kalesi konumundaki Tianan’ın belediye başkanı oldu.

2017’de başbakanlığa atanan Lai, 2019’da, ertesi yıl yapılacak başkanlık seçiminde partinin adayı olmak üzere ön seçimde Mevcut Lider Tsai In-wen ile yarıştı. Lai, ön seçimi kazanamasa da Tsai’nin başkan yardımcısı adayı olarak oy pusulasındaki yerini aldı.

2024 başkanlık seçiminde DPP’nin adayı olarak seçimi kazanan Lai, Tsai’nin iktidar süresinin dolacağı 20 Mayıs’ta yemin ederek görevine başlayacak. (DIŞ HABERLER)

6 soruda Tayvan’da başkanlık ve parlamento seçimleri

Çin: Tayvan'daki seçimler, Çin'in yeniden birleşme eğilimini değiştirmeyecek