16 Ocak 2024 14:27

Dalyan iskelesine yürütmeyi durdurma kararı

Dalyan Kanalı kenarına Ortaca Belediyesi tarafından yapılan tekne bağlama ve yürüyüş iskelesinin yapımı “ÇED gerekli” denilerek mahkeme kararıyla durduruldu.

Fotoğraf: Öner Kundakçı

ÇEVRE Ege Sayfaları

Paylaş

Abidin ÇINAR
Muğla

Muğla'nın Ortaca ilçesinde labirent görünümündeki sazlıklarıyla ünlü Dalyan Kanalı kenarına Ortaca Belediyesi tarafından yapılan yaklaşık 2 kilometre uzunluğundaki tekne bağlama ve yürüyüş iskelesinin yapımı “ÇED gerekli” denilerek mahkeme kararıyla durduruldu.

Dalyan’da yaşayan ve turizm işletmeciliği yapan Ethem Serazat İleri yaptığı araştırmada, projenin bölgede tespit edilen 126 kuş türü, 282 denize özgü fauna ve flora, susamuru, nesli tehlike altındaki deniz kaplumbağalarının yaşam alanı, bölgeye özgü onlarca endemik bitki türü, bölge ekonomisine ekonomik değer katan 11 balık türü ve mavi yengeç ile sazlıklara ve sualtı ekosistemine zarar verebileceğini bilgisi edindi.

İleri, Dalyan kanalındaki teknelerin dağınık bir şekilde durduğunu, projeyle Dalyan kanalında çalışan yaklaşık 750 teknenin buraya park edeceğini ve bunun bölgede çevre faciasına yol açacağını dile getirdi. İleri, Muğla Valiliği Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Müdürlüğü’nce 14 Aralık 2022 tarihinde verilen “Çevresel Etki Değerlendirilmesi Gerekli Değildir” kararının iptali ve yürütmenin durdurulması için Muğla 3. İdare Mahkemesi’ne dava açtı.

BİLİRKİŞİ HEYETİ: ÇED GEREKLİDİR

Açılan dava üzerine mahkeme, aralarında Çevre Mühendisi, Jeoloji (Hidrojeoloji) Mühendisi, İnşaat (Kıyı Yapıları) Mühendisi, Harita ve Kadastro Mühendisi ile Hidrobiyolog olan beş kişilik bilirkişi heyet atadı. Bilirkişi heyeti alanda yaptığı inceleme sonrası mahkemeye sunduğu raporda, proje tanıtım dosyasında eksiklikler olduğu kanaatine vardı. “Çevresel Etki Değerlendirmesi Gerekli Değildir” kararının yerinde olmadığı, bölgenin hassasiyeti göz önüne alınarak “Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED)” raporunun olması gerektiği belirtildi.

deniz, kıyı, ağaçlar — Fotoğraf: Öner Kundakçı

YÜRÜTMENİN DURDURULMASI KARARI OY BİRLİĞİ İLE ALINDI

Muğla 3. İdare Mahkemesi, Ortaca Belediyesi tarafından Dalyan kanalı kenarına yapımına başlanan “Dalyan Kanalı Yat, Tekne Yanaşma ve Bağlama Projesi” hakkında ÇED raporu olmadığı gerekçesiyle yürütmenin durdurulması kararı verdi. Mahkemece, hukuka aykırılığı tespit edilen çalışmanın uygulamaya devam etmesi halinde ortaya çıkacak doğal tahribatın telafisi güç ve imkansız zararlar doğurabileceği kanaatine varıldığı, dava sonuna kadar yürütmenin durdurulması kararı çıktı.

Kararda ayrıca, “ÇED olumlu” kararı veya “ÇED derekli değildir” kararı alınmadıkça projenin başlanamayacağı ifade edildi. Yürütmenin durdurulması kararı Muğla 3. İdare Mahkemesi tarafından 29 Aralık 2023 tarihinde oy birliği ile alındı.

ÇALIŞMALAR DURMADAN DEVAM EDİYOR

Ethem Serazat İleri, Ortaca Belediyesi’nin mahkeme kararına uyarak çalışmalara son vermesini, yetkililerin de bu konuda duyarlı olmasını istedi. Dalyan kanalı ve Köyceğiz gölü havzasının Özel Çevre Koruma Bölgesi olduğuna dikkat çeken İleri, burada yapılacak en küçük bir çalışmanın hassasiyetle yürütülmesi gerektiğine işaret etti.

İleri, “Dalyan merkezindeki kirliliğinin buraya aktarılması projesi. Orası zaten ölmüş vaziyetteydi, onun için bütün bu pisliği buraya getirdiler. Teknelerin bıraktığı yağlar, atıklar burada kanalın içine gidiyor. Mahkemeye verdik, mahkemede 5 kişilik bilirkişi tayin edildi. Burada 4 ay önce keşif yaptılar. Sonra bu iskelenin buraya zararlı olduğu ortaya çıktı. Kesinlikle balık türlerine zarar verdiği, alt bitki örtüsünün bozulduğu rapor edildi. Bilirkişi raporu üstüne bu iskelenin buraya zararlı olduğunu bile bile tekrar başladılar. Ondan bir hafta sonra da yürütmeyi durdurma kararı çıktı mahkemeden. Şimdi yürütmeyi durdurma kararı üzerine onlar hâlâ devam ediyorlar” dedi.

“BUNA DUR DENİLMESİ LAZIM”

Bıraktığı yağ ve pislik yüzünden iskeledeki teknelerin alınması gerektiğini söyleyen İleri, “Biz o kaplumbağaların, yaban ördeklerinin, kuşların geri gelmesini istiyoruz. Burası cennet gibi bir yerdi, şimdi böyle oldu. Bize sazlıklara dokunmayacaksınız, buraya bir çivi çakılamaz dediler. 400 metre iskeleyi yaptılar tuvalet yok, park yeri yok, alt yapı diye bir şey yok. Burada şu an 50 civarında tekne var, 500 tane geleceğini söylüyorlar. Onun bıraktığı kirliliği tahmin bile etmek zor. Burayla birilerinin ilgilenmesi, dur demesi lazım, onu bekliyoruz” diye konuştu.