Kilise saldırısı, ibadethanelere ve azınlıklara yönelik önceki saldırıları hatırlattı

Nisa Sude DEMİREL
İstanbul

İstanbul Sarıyer’de Santa Maria Kilisesinde yapılan pazar ayinine kar maskeli 2 kişi tarafından düzenlenen silahlı saldırı, ülkede daha önce gerçekleştirilen ibadethane saldırılarını hatırlattı.

2003’te 15 Kasım günü Şişli’deki Bet İsrael Sinagogu ve Beyoğlu’ndaki Neve Şalom Sinagogu'nun önünde birer kamyonet infilak etmişti. Patlamalar sonucunda saldırganlar dâhil 26 kişi öldü, 300'den fazla kişi yaralanmıştı. Saldırıların el-Kaide'nin Türkiye yapılanmasının gerçekleştirdiği tespit edilmişti.

31 Aralık 2021 İstanbul’un Kadıköy ilçesinde bulunan Protestan Kilisesi’ne ve iki kiliseye daha ‘Allah 1’ yazılaması yapılmıştı. Yine Kadıköy’de bulunan Surp Takavor Ermeni Kilisesi’nde 3 kişi, kilise duvarının üstüne çıkarak müzik eşliğinde oynamıştı. Üsküdar’da bulunan Kuzguncuk Surp Krikor Lusavoriç Ermeni Kilisesi’nin kapısındaki haç 26 Mayıs’ta 2021’de kimliği belirsiz bir kişi tarafından yerinden sökülmüştü. Bakırköy’deki Dzınunt Surp Asdvadzadzni Ermeni Kilisesi’nin kapısı önünde ateş yakılmıştı. Eskişehir Protestan Kilisesi’nde İ.Ö. (46), pastör Artun Tokatlı'yı darp etmişti.

Rahip Santoro’nun da görev yaptığı Santa Maria Kilisesinin bahçesine sis çıkartıcı materyal atılmış, olayla ilgili gözaltına alınan beş kişi serbest bırakılmıştı. Yine 17 Temmuz 2016’da bir grup Santa Maria Katolik Kilisesi’ne tekbir getirerek saldırmış, çekiçlerle kilisenin kapısını kırmaya çalışmıştı. 1 Ocak 2011’de Kilise haçını ışıklandırdığı için tehdit edilmişti. Ancak tehdidin arkasından kiliseden hiç kimsenin ifadesine başvurulmadı, şikayet dilekçesi alınmadı.

Yakın zamanda ise İsrail protestoları sırasında başta İstanbul olmak üzere birçok sinagogun önünde güvenlik tedbirleri alınmış, Türkiye Yahudileri bir süreliğine etkinliklerini iptal etmişti. Fener’deki Meryem Ana (Muhliotissa) Kilisesi, Fener Rum Lisesi ve metruk yemekhanesinin duvarlarına “Kahrol İsrail”, “Kudüs Filistin'in başkentidir” yazıldı.

ARKA ARKAYA CİNAYETLER

Arka arkaya gelen Rahip Santoro, Zirve Yayınevi ve Hrant Dink cinayetleri ise azınlıklara yönelik saldırıları daha da görünür kılmıştı. Rahip Santoro, 5 Şubat 2006’da kilisede dua ederken arkadan vurularak 16 yaşındaki lise öğrencisi Oğuzhan Akdin tarafından öldürüldü. Bir tanık, failin “Allahu Ekber” diye bağırdığını duydu. Akdin’in kullandığı silahın ABD’nin Irak ordusuna verdiği ancak kaybolan bir grup silahın parçası olduğu ortaya çıktı. Ayrıca öldürülmesinden üç ay önce, Santoro’nun telefonu polis tarafından dinlenmişti. Oğuzhan Akdin, “kasten öldürme” suçundan 18 yıl 10 ay 20 gün hapis cezasına çarptırıldıktan sonra 2016’da tahliye edildi.

Kısa bir süre sonra 19 Ocak 2007’de Agos gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Hrant Dink Agos’un Halaskargazi Caddesi’ndeki binası önünde ateş edilerek öldürüldü. Fail aynı Rahip Santoro cinayetindeki gibi, 17 yaşındaki Ogün Samast’tı.

18 Nisan 2007’de ise Malatya’da Hristiyanlık içerikli kitap dağıtımı yapan Zirve Yayınevi’nde çalışan üç Hristiyan boğazları kesilerek öldürüldü. Zirve Yayınevi katliamı Mart 2011’de Ergenekon Soruşturması kapsamına alındı. 17 Mart 2011'de dönemin Malatya Jandarma Alay Komutanı olan emekli Albay Mehmet Ülger’in de aralarında bulunduğu 20 kişi gözaltına alındı. 28 Eylül 2016 günü verilen kararda davaya sonradan dahil edilen 8 asker 2 sivil hakkında tüm suçlamalardan beraat kararı verdi.

TÜRKİYE NEREDEYSE IŞİD KARARGAHI!

Silahlı saldırının faili olarak IŞİD’in adının geçmesi, IŞİD'e yönelik adeta gün aşırı yapılan operasyonları hatırlattı. Sadece son iki ayda IŞİD’le ilişiği olduğu şüphesiyle yüzlerce kişi gözaltına alındı. 19 Aralık’ta IŞİD’in Şam idari ve mali sorumlusu Huzeyfe El Muri’yi, Mersin’de yakalandı. 22 Aralık’ta 32 ilde gerçekleştirilen operasyonda IŞİD’le ilişiği olduğu düşünülen 304 şüpheli yakalandı. Yine 22 Aralık’ta İstanbul’da El-Kaide ve IŞİD’e yönelik operasyonda 15 kişi yakalandı. 28 Aralık’ta mavi bültenle aranan IŞİD sorumlusu Kırıkkale’de bulundu, 29 Aralık’ta Türkiye’deki sinagog ve kiliselere yönelik saldırı hazırlığında olduğun tespit edilen 32 şüpheli 9 ilde düzenlenen operasyonla yakalandı, bu şüphelilerden 25’i tutuklandı, 7’si serbest bırakıldı. 30 Aralık’ta 37 ilde düzenlenen IŞİD’le ilişkili 189 şüpheli yakalandı.

11 Ocak’ta 16 ilde 70 şüpheli, 16 Ocak’ta Mersin’de 7 şüpheli, 18 Ocak’ta IŞİD ve El-Kaide’ye yönelik operasyonlarda 11 ilde 36 şüpheli, yine 18 Ocak’ta kırmızı bültenle aranan IŞİD sorumlusu Eskişehir’de yakalandı. 25 Ocak’ta 28 şüpheli yakalanırken 28 Ocak’ta Interpol tarafından kırmızı bültenle aranan 6 IŞİD sorumlusu Adana’da yakalandı. Ayrıca MİT Başkanlığı 2023’te MİT tarafından yürütülen operasyonlarda 426 IŞİD’linin yakalandığını açıkladı. Ancak bu operasyonların kaçının tutuklamayla sonlandığına dair bir veri yok.

IŞİD 3 yıla yakın bir süre boyunca Türkiye’de HDP’nin Diyarbakır mitinginden, Ankara Gar Katliamı’na; Suruç Katliamı’ndan Atatürk Havalimanı ve Reina gece kulübü saldırılarına kadar pek çok saldırıyı üstlendi; yüzlerce kişiyi katletti. Şimdi Sarıyer’deki kilise saldırısını üstlenen IŞİD, 4 Ocak’ta İran’ın Kirman kentinde gerçekleşen, 84 kişinin yaşamını yitirdiği, 280 civarında kişinin yaralandığı patlamaları üstlendi.

Santa Maria Kilisesi’ne saldırı: Saldırganlar silahları tutukluk yaptığı için kaçmış

Santa Maria Kilisesi saldırısında hayatını kaybeden Tuncer Cihan toprağa verildi

Santa Maria Kilisesinde pazar ayininde silahlı saldırı ile ilgili 2 kişi gözaltına alındı