Uzmanlardan ortak bildiri: ÇEDES ve zorunlu din eğitimi durdurulmalı
Eğitim dinileştirilmesine karşı bildiri yayınlayan uzmanlar bu durumun çocukların zihinsel, ruhsal, sosyal gelişimine zarar vereceği uyarısı yaparak, "ÇEDES ve zorunlu din eğitimi durdurulmalı" dedi.
Fotoğraf: Evrensel
Psikolog, psikiyatrist, sinirbilimci ve eğitim bilimciler ortak bildiriyle zorunlu din eğitimine karşı uyarı yaptı. Yetkililere ve toplumsa seslenen uzmanlar çocukların zihinsel, ruhsal ve sosyal gelişiminin alabileceği zararlara dikkat çekti.
'DEPRESİF BOZUKLUK, AYRILMA ANKSİYETESİ, KAYGI VE UYKU BOZUKLUĞUNU TETİKLEYEBİLİR'
Çocukların 11-12 yaşına kadar soyut düşünme yetisi geliştiremediğini belirten uzmanlar, çocuk somut düşünmeleri nedeniyle olaylar arasındaki neden-sonuç ilişkisini tam olarak kavrayacağını kaydederek, şu uyarıda bulundu: "Dini öğretilerdeki ahiret, günah, şeytan, cehennem gibi soyut kavramları anlayamayan çocuk kendince yorumlar, örneğin 'cehennemde yanarsın' sözünü duyan bir çocuk, günlük yaşamındaki en ufak hatasında cayır cayır yanacağını düşünür. Ruh sağlığı klinikleri bu ve benzeri örneklerle doludur. Bu nedenle özellikle soyut düşünme yetisinin gelişmediği çocuk yaşta din öğretisine maruz kalmak, Depresif Bozukluk, Kaygı Bozukluğu, Uyku Bozukluğu, Ayrılma Anksiyetesi gibi hastalıkları tetikleyebilir."
”ÜRKEK VE KAYGILI BİR BENLİĞE YOL AÇAR”
Dini öğretinin çocukları takıntılı, ürkek ve kaygılı bireyler olmaya itebileceğinin altını çizen metinde şu tehlikelere işaret edildi: "Dinsel öğretilerin tavsiye ettiği abdest alma, tövbe etme, dua okuma gibi ritüeller, bu ritüellerin eksiksiz ve kusursuz yapılması yönündeki zorunluluklar, çocuklarda Obsesif Kompulsif Bozukluk denilen takıntı hastalığının ortaya çıkması için bir zemin oluşturur.
Çocuğa iyiyi, doğruyu gösterirken; insanlarla ve diğer canlılarla ilişkisinde, kendini onun yerine koymayı, onun tarafından bakmayı öğretmek, vicdanın çocuğun iç dünyasında kendiliğinden gelişmesini sağlar. Hatalı davranışlar, “Allah günah yazar, cezalandırır” gibi söylemlerle engellendiğinde ise çocuğun davranış ve düşüncesinde amaç, cezadan kurtulmak, kaçınmak olur. Bu tutumların süregeldiği bir ortamda tutarlı bir vicdan gelişimi mümkün değildir. Ayrıca çocuklarda kaçınmacı, ürkek, kaygılı bir benlik oluşmasına yol açılmış olur."
”DİNİ ÖĞRETİ OKUL ÖNCESİ VE ZORUNLU EĞİTİMDEN ÇIKARILSIN”
Dinsel öğretinin çocukların düşüncelerini baskı altına aldığını, özgür düşünme ve araştırma motivasyonunu azalttığına işararet eden uzmanlar din eğitiminin okul öncesi ve zorunlu eğitimden çıkarılmasını; okullarda din görevlilerine yer verilmemesini istedi: "Çocuklar büyüsel düşünür, zihinlerinin içeriği ile gerçekte olanı bir erişkin gibi ayırt edemez. Örneğin rüyalarında gördükleri kişinin gerçekten orada olduğunu düşünür. Düşüncelerinin okunabildiğini, aklından geçenlerin erişkinler tarafından anlaşıldığını zanneder. Dinsel öğretiler de zihinde olup bitenlerle gerçekte olanları eş tutar. Dini öğretiye uygun olmayan düşünceleri yasaklar. Oysa çocuk zihni her türlü düşünce içeriğini kendiliğinden üretebilir. Düşüncelerini dini öğretiler doğrultusunda kontrol etme baskısını yaşayan çocuk, bunu başaramayacak ve yoğun suçluluk hisleri ile baş etmek zorunda kalacaktır.
Çocuklar merak eder ve sorularına basit yanıtlar beklerler. Yanıtlar algılanabilir ve deneyimlenebilir somutlukta olmalıdır. Büyüklerinden dini öğretiler doğrultusunda yanıtlar alırlarsa ve hatta kimi zaman soru sormaları bile yasaklanırsa özgür düşünme, araştırma motivasyonu azalır ve yaratıcılığın yerini itaatkâr bir kabullenişin alması kaçınılmazdır. Bu durum çocuğun ileride, ergenlik ve yetişkinlikte kendi iradesi ile karar verip hareket eden değil, güçlü gördüğü ya da korktuğu kişi ve grupların kontrolüne boyun eğen bir kişilik geliştirmesine neden olur.”
“EĞİTİM SADECE ÖĞRETMENLERİN İŞİ OLSUN”
Okul öncesi din eğitiminin kesinlikle söz konusu olmamasını, ilk ve orta öğretimden zorunlu din eğitiminin çıkarılması gerektiğini ifade eden uzmanlar, “okullarda Diyanet Başkanlığı’na bağlı kişilerin görevlendirilmemesi ve eğitimin sadece pedagojik formasyon almış öğretmenlerce verilmesi gerektiğini toplumla paylaşmayı görev biliyoruz" dedi.
Metne imza koyan uzmanlar şöyle:
- Beste Kurban, Psikolog
- Doç. Dr. Emel Güneş, Nörofizyolog
- Doç. Dr. Ozan Pazvantoğlu, Psikiyatrist
- Doç. Dr. Şeref Gülseren, Psikiyatrist
- Doç. Dr. Tolga Binbay, Psikiyatrist
- Dr. Füruzan Yazıcı Klinik Psikolog
- Dr. Mehmet Çolak, Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi uzmanı
- Dr. Öğretim Üyesi Nevin Eracar, Klinik Psikolog
- Dr. Öğretim Üyesi Sertaç Üstün, Sinirbilimci
- Dr. Şule Özden Topkaya, Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı
- Gülben Demir Isık, Klinik Psikolog
- Kln. Psk. Elif Naz Uzer
- Melis Yılmaz, Klinik Psikolog
- Öğretim Üyesi Dr. Zeynep Maçkalı, Klinik Psikoloji
- Prof. Dr. Adnan Gümüş, Sosyolog, Eğitim Fakültesi Öğretim Üyesi
- Prof. Dr. Arif Haldun Soygür, Psikiyatrist
- Prof. Dr. Binnur Yeşilyaprak, Eğitim Bilimci
- Prof. Dr. Birim Günay, Çocuk Psikiyatristi
- Prof. Dr. Canan Kalaycıoğlu, Nörofizyolog
- Prof. Dr. Cem Atbaşoğlu, Psikiyatrist
- Prof. Dr. Erhan Nalçacı, Nörofizyolog
- Prof. Dr. Fatma Gök, Eğitim Bilimci
- Prof. Dr. Gül Şendil, Gelişim Psikolojisi
- Prof. Dr. İnci İlhan, Psikiyatri
- Prof. Dr. Meral Uysal, Eğitim Bilimci
- Prof. Dr. Nermin Yazıcı, Eğitim Bilimci
- Prof. Dr. Öget Öktem Tanör, Klinik Nöropsikolog
- Prof. Dr. Özgür Aydın, Dilbilimci
- Prof. Dr. Rıfat Okçabol, Eğitim Bilimci
- Psikolog Arife Göçeoğlu Bayram, Klinik Sinirbilimleri Uzmanı
- Psikolojik Danışman Özden Yılmaz Bilgin, Aile Terapisti
- Türkan Bayram, Psikolog
- Uzm. Aynur Şahin Aközel, Klinik Psikolog
- Uzm. D. Esma Burçak Zengin, Psikiyatrist
- Uzm. Dr. Ali Bacanlı, Çocuk ve Ergen Psikiyatristi
- Uzm. Dr. Alper Bayrak, Çocuk ve Genç Psikiyatristi
- Uzm. Dr. Asusinem Akyalçın Kırdök, Psikiyatrist,
- Uzm. Dr. Aykut Çobadak, Psikiyatri
- Uzm. Dr. Burcu Yücetürk Kitiş, Psikiyatrist
- Uzm. Dr. Cem Taylan Erden, Psikiyatrist
- Uzm. Dr. Deniz Arık, Psikiyatrist
- Uzm. Dr. Deniz Tirit Karaca, Çocuk ve Ergen Psikiyatristi
- Uzm. Dr. Egemen Aktaş, Çocuk psikiyatristi
- Uzm. Dr. Elif Akçay, Çocuk Psikiyatristi
- Uzm. Dr. Endam Köybaşı, Psikiyatrist
- Uzm. Dr. Fatma Varol, Çocuk ve Ergen Psikiyatristi
- Uzm. Dr. Gizem Çetiner, Psikiyatrist
- Uzm. Dr. Gülperi Putgül Köybaşı, Psikiyatrist
- Uzm. Dr. Öykü Önal, Psikiyatrist
- Uzm. Dr. Özlem Önen, Çocuk ve Ergen Psikiyatristi
- Uzm. Dr. Selma Polat Özdemir, Psikiyatrist
- Uzm. Dr. Sena İster Güneytepe, Psikiyatrist
- Uzm. Psikolog Aslı Handan Avşar Barutçu
- Uzm. Psikolog Çiğdem Cordan Kudiaki, Psikoloji
- Uzm. Psikolog Dünya Polat,
- Uzm. Psikolog Ekin Şen Önoğlu,
- Uzm. Psikolog İrem Yadırgan
- Uzm. Psikolog Masum Aydın, Nöropsikolog
- Uzm. Psikolog Pınar Ulupınar
- Uzm. Psikolog, Burak İsmanur, Klinik Psikolog
- Uzm. Psk Deniz Gezer Çift Aile terapisti
- Zehra Gem, Klinik Psikolog (HABER MERKEZİ)